'Taksim Cumhuriyet Anıtı' restore ediliyor

Atatürk ve Cumhuriyet'i figüratif bir şekilde anlatan, resmi ve özel günlerde İstanbulluları buluşturan Taksim Cumhuriyet Anıtı, İstanbul'un, Avrupa Kültür Başkenti olacağı 2010 yılı hazırlıkları kapsamında restore edilecek.

Edinilen bilgiye göre, İtalyan heykeltıraş Pietro Conanico tarafından 81 yıl önce yapılan anıtın bronz heykelleri üzerinde son yıllarda yoğun bir şekilde korozyon tespit edildi, taş kaide yüzeyinde yoğun bir kir tabakası, ince kılcal çatlaklar ve yüzeyde kopmalar tespit edildi.

Anıtın restorasyonu için 150 bin TL kaynak ayıran İstanbul Özel İdaresi, anıtın restorasyonu için ihale sürecini başlattı.

Anıt, çok önemli ve göz önünde bulunan bir mekanda bulunduğu için restorasyon sırasında kurulan iskelenin çok düzgün olmasına dikkat edilecek. Anıtın çevresi de iskele ile kapatılarak, vinil baskılı branda ile fonlama yapılacak.

Renkli mermer taş yüzeyindeki kirler, taşın rengini soldurmayacak bir malzemeyle giderilecek. Bronz heykellerin mekanik ve kimyasal yöntemlerle temizliği yapılarak, yüzeyine tekrar korozyona uğramasını engelleyecek koruyucu malzeme sürülecek.
Taş yüzeyindeki onarımlar taşın özgün malzemesine uygun harç ile yapılacak. Yüzeyde bulunan çatlaklar ise akrilik esaslı malzeme ile enjeksiyon yöntemiyle onarılacak. Anıtın kurşun örtüsü de yenilenecek.

Restorasyonun, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'na yetiştirilmesi hedefleniyor.

Anıtın tarihi

Cumhuriyet'i simgelemek amacıyla yapılacak anıt için İstanbul Milletvekili Hakki Şinasi Paşa'nın başkanlığında 1925'de bir komisyon oluşturuldu ve İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica ile bağlantı kuruldu.

Canonica, anıtın yapımını 2,5 yılda tamamladı. Halkın maddi katkılarıyla yapılan anıtta taş ve bronz birlikte kullanıldı. İstanbul'a vapurla getirilen anıt, 23 günde monte edildikten sonra 8 Ağustos 1928'de törenle açıldı.

Anıtın Taksim'e dikilmesiyle burada bir meydan ve çevre düzenlemesi yapıldı. Mimar H. Prost'un düzenlediği proje doğrultusunda çevrede istimlak yapıldı, tarihi Taksim Kışlası da yıkıldı.

Yuvarlak bir meydan ortasında yer alan, iki tarafı bombeli ve dört köşeli olan anıt, 60 metrekare bir alanı kaplıyor. Çevresi 17 metre olan anıtın, iki yüzüne yerleştirilen bronz figürler ulusal mimariden esinlenerek yapıldı. Kemerli taş kaide üzerinde 11 metre yüksekliğindeki anıtın kaidesinde, Trentino ve Torino yakınındaki Suza bölgesinin pembe mermerleri kullanıldı. Anıtın bir yüzü Kurtuluş Savaşı'nı, diğer yüzü de Cumhuriyet Türkiyesi'nin simgelenmesine ayrıldı.

Anıtın kuzey yönünde Atatürk sivil giyimli olarak, İsmet İnönü, Fevzi Çakmak ve Cumhuriyet'in kuruluşunda yardımları olan yabancı devlet mensupları, askerler ve halkla birlikte tasvir edildi. Anıtın Harbiye'ye yönelik bölümünde 30 Ağustos Zaferi canlandırıldı ve Atatürk'ün Kocatepe Savaşı, askerleri ve kadınları ile gösterildi. Atatürk'ün buradaki heykeli, Milli Mücadele sırasında Ethem Hamdi'nin çektiği fotoğraf esas alınarak canlandırıldı.

Anıtın dar yüzlerinde kahramanlığın timsali olan sancaklı birer asker heykeli, önlerindeki madalyonlarda da iki kadın portresine yer verildi. Anıtın dar yüzündeki heykellerin altında, sonradan gerçekleştirilemeyen meydan çeşmesi için mermer yalakları olan çeşme taşları yer aldı.