Telefonunuz günlük konuşmalarınızı dinliyor mu?

Son günlerde telefonların reklam amaçlı veri toplamak için dinlendiği iddia ediliyor. Peki, bu söylentide doğruluk payı var mı? Güvenlik uzmanı Jake Moore, önce Twitter kullanıcılarının bu konu hakkında ne düşündüğünü öğrenmeye karar verdi ve 234 kişinin katıldığı bir anket yaptı. Ankete katılanların %80’i telefonların kullanıcılarını dinlediği yönünde oy kullandı.

Anketin ardından Jake Moore, “Dinleniyor olsak ne olurdu?“ diyerek, “Her şeyden önce bunun patlamaya hazır, dev bir skandal olduğu fikrini bir kenara koymamız gerekir. Böyle bir şey duyulursa gerçekten de söz konusu hizmetlerin batmasına ve bir daha asla ortaya çıkamamasına neden olacak inanılmaz davalar gündeme gelir“ dedi.

Jake Moore

KAÇ MEGABAYTLIK SES DOSYASINA İHTİYAÇ VAR?

Moore, sonraki aşamada konuşmaları dinlemek ve kaydetmek için gereken veri büyüklüğünü sorgulayarak, “Konuşmalarımızı dinlemek için gereken veri hacmini tartışalım. Ses kaydederken genel konuşma, saatte 115 megabayt civarında veri tüketir. Sıradan bir günde ortalama 15 saat uyanık olduğumuzu düşünelim. Bütün gün konuşmadığımız için bu değerin yalnızca çeyreğini alalım. Bu durumda kişi başına günde 430 megabaytlık ses dosyalarından bahsediyoruz" diye konuştu.

Instagram üzerinden örnek veren Moore, “Instagram’da 800 milyon kullanıcı var, yani Instagram’ın hepimizin konuşmalarını kaydetmesi için günde 344 petabayt (1015 bayt) veri depoluyor olması gerekir. Bunu daha anlaşılır hale getirelim: Bugünkü tempomuzda, tüm dünyada bir gün içinde oluşturulan veri miktarı 2 bin 500 petabayt (1018 byt). Sosyal medya platformları, sıkıştırılmış halde bile olsa bu miktarda veriyi gerçekten işleyebilir mi? Gerçekçi bir pencereden bakıldığında, sosyal medyanın bırakın veriyi inceleyip kullanmayı, her gün bu miktarda veri akışını idare etmesi bile mümkün görünmüyor" ifadelerini kullandı.

BAŞKA VERİLERDEN PROFİL OLUŞTURMAK DAHA KOLAY

Bireylerin verilerini başka yollarla analiz etmek ve çevrimiçi ortamda halihazırda bulunabilen verilerle profil oluşturmanın çok kolay olduğunu ifade eden Moore, “Girdiğiniz doğum tarihinizden yaşınız; cinsiyetiniz; ilgi alanlarınızı belirlemek için bir fotoğraf analizi; gönderilerinizdeki açıklamalar, hashtag’leriniz ve beğenileriniz; profil oluşturmaya yardımcı oluyor. Bunun ardından algoritmalar ilişki durumunuz, çalışma durumunuz, çocuğunuz, evcil hayvanınız veya arabanız olup olmadığı; giyim tarzınız, hobileriniz, geleceğe dönük ilgi alanlarınız gibi neredeyse sonsuz bir liste ortaya koyabiliyor. Hatta siz daha ne alacağınızı düşünmeden, bir sonraki satın alacağınız şeyin ne olacağıyla ilgili destekli bir tahmin bile yürütebiliyor" dedi.

Ama tüm bunlara karşın Güvenlik Uzmanı Jake Moore, yine de telefonların dinliyor olabileceği teorisini test etmeye karar verdi:

Test: Bölüm 1

Bazı ilginç reklamları çekebilmek ve bunu ciddi bir test haline getirmek için telefonunun mikrofonunu 2 hafta boyunca açık bıraktığını anlatan Moore, “Daha önce konuşmadığım 3 rastgele (hem de benimle ilgisiz) konuyla ilgili net konuşmalar yaptım: Artık vegan olduğumdan, topuklu ayakkabı almak istediğimden ve arka bahçeme yüzme havuzu yaptırmayı düşündüğümden bahsettim. Instragram’da ise şunlarla ilgili reklamlar gördüm: Kayak gözlükleri, su geçirmez ayakkabılar, elektrikli kaykay, öksürük ilacı ve arabalar" diye konuştu.

'KONUŞTUĞUM ŞEYLERİN REKLAMLARI ÇIKMADI'

Vegan yiyecekler, topuklu ayakkabılar veya arka bahçeme yüzme havuzu yaptırma konusunda hiçbir şey görmediğini söyleyen Moore, “Bu durum beni hayal kırıklığına uğrattı. Yani konuştuğum hiçbir şey reklamlarımda yoktu ama yine de gördüğüm reklamlar ilgi alanımdaydı. Yukarıda söz ettiğim ürünlerle ilgilendiğimi ve bir gün bunları almamın olası olduğunu tahmin etmek için fazla zeki olmaya gerek yok. Instagram hesabıma baktığınızda rahatlıkla 30’larının sonunda, evli, aile babası, açık alanlara düşkün ve özellikle ekstrem sporlara ilgi duyan biri olduğumu görebilirsiniz" ifadelerini kullandı.

Test: Bölüm 2

Daha sonra Instragram’da telefonumun mikrofonunu 2 haftalığına kapattığını anlatan Moore, “Bu sürede gördüğüm reklemler şöyleydi: Kayak seyahat çantaları, Morrisons süpermarket peynir çeşitleri, Nike ayakkabı, Cadbury çikolata. Kayak seyahat çantaları, ilgi alanlarım nedeniyle; süpermarket peynir çeşitleri ve Cadbury çikolata ise muhtemelen bu testin Noel’den iki hafta önce yapılmasıyla ilgili. Nike reklamıysa ilginç; çünkü son zamanlarda internetten Nike ayakkabı bakıyordum. Dolayısıyla bu verilerin, Facebook oturumum açıkken Nike ayakkabı sayfalarını incelediğim farklı cihazlardan toplandığını düşünüyorum" dedi.

ŞİRKETLER HAKKIMIZDA ÇOK ŞEY BİLİYOR

Ardından Moore, “Kesin olarak bilincinde olduğumuz bir şey varsa o da bu şirketlerin hakkımızda çok fazla şey bildiği. Kullandıkları algoritmalar, işletmelerine güç katıyor ve onları kârlı hale getiriyor. Algoritmalar bizi bir araya getirmek için çalışmıyor, yalnızca para kazandırmak ve mikro hedeflemeli reklamcılıkla yeni hedefler bulmak için varlar" diye konuştu.

KİMİN ELİNDE HANGİ VERİLER VAR?

Aklıdaki en büyük soruyu anlatan Moore, "Sosyal medya devleri; WhatsApp, Facebook Messenger ve Instagram Direct Messages mesajlaşma uygulamalarında yazdıklarımızı okuyabiliyor mu? Tüm bunların sahibi Facebook olduğuna göre şu soru da sorulabilir: Bu hizmetler üzerinden iletilen mesajlar üçüncü tarafların görmemesi için şifrelenmiş olsa da hizmet operatörleri, kullanıcılarının reklam hedeflemesini geliştirmek için mesaj içeriklerini okuyabiliyor mi? Durum her ne olursa olsun bu şirketlerin bağımsız, benzersiz ve karışık algoritmaları etkileyici ve kimse bunların nasıl çalıştığı veya hakkımızda neler bildiği konusunda tam bilgi sahibi değil. Bildiğimiz tek şey, tonlarca alakalı, kilit önem taşıyan kişisel veriyi yakaladıkları ve bunun onlar için milyonlarca dolar değerinde olduğu. Unutmayın: Tüm bu ürünleri ücretsiz alıyorsanız, ürün sizsinizdir" ifadelerini kullandı.