Türkiye’de özellikle kriz dönemlerinin yastıkaltı yatırım aracı altın, finans sistemi içinde de büyüyor

Tasarruf ve yatırım açısından her zaman güvenli liman olarak görülen ve son aylarda fiyatları hızla yükselen altın, Türkiye’de de büyüklü küçüklü tüm yatırımcıların, yurttaşın ilgilisini çekiyor. “Yastıkaltı” olarak tutulan altının dışında, finans sisteminin içinde yer alan altın birikimi de son dönemde dikkat çekici şekilde artıyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, bankalardaki toplam yurtiçi altın mevduat 2019 sonunda 2018’e kıyasla yüzde 100.2 artarak 80.2 milyar liraya ulaştı. Bu kapsamda gerçek kişiler ait mevduat altın mevduatı yüzde 97.5 artarak 75.4 milyar liraya yükseldi. Tüzelkişiler ait altın mevduatı ise 2.1 milyar liradan 4.8 milyar liraya yükseldi. Ayrıca yurtiçi yerleşiklerin yurtdışı toplam altın mevduatı da 53.5 artarak 1.4 milyar lira oldu. Yurtdışı dahil altın mevduatı ise yüzde 99.1 artarak 81.6 milyar lira oldu.

Buradaki artışın bir kısmı altının fiyatındaki yükseliş kaynaklı olsa da, altınla ilgili yeni finansal araçlar da sistem içi birikimi büyütüyor. Altınla ilgili il bazındaki detaylar da şöyle:

EN AZ ARTIŞ BATMAN’DA

- En fazla toplam altın mevduatı yüzde 96.8 ile 25.3 milyar liraya yükselen İstanbul’da görüldü. En az mevduat ise yüzde 111.6 artışla 44.8 milyon liraya ulaşılan Ardahan’da.

- Oransal en yüksek mevduat artışı yüzde 160.8 ile Iğdır’da. Mevduat toplamı 68.9 milyon liraya çıktı. Bu ili yüzde 123.4 artışla 2.1 milyar liraya ulaşan Antalya ve yüzde 119.6 artışla 1 milyar liraya ulaşan Denizli izledi.

- En düşük yıllık artış oranı ise yüzde 24.3 ile Batman’da. Bu ildeki mevduat 263.7 milyon lira oldu. Batman’ı yüzde 60.6 ile 49.2 milyon liraya ulaşan Kilis ve yüzde 71.2 artışla 132.6 milyon liraya ulaşan Şırnak izledi.

BDDK’ye göre, 2019 sonunda altın kredileri 2018 sonuna göre yüzde 5.8 artarak 5 milyar lirayı aştı. Bu rakam 2018’de 4 milyar 745 milyon liraydı.

‘DOLARİZASYONUN BAŞKA BOYUTU’

Türkiye’deki yatırımcıların altına olan ilgisindeki artışı yorumlayan Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık’tan ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Dolarizasyonunun başka bir boyutu gibi duruyor” dedi. 

Son dönemde yatırım fonlarının da altına olan ilgisinin arttığını belirten Bürümcekçi, ons fiyatlarındaki yükseliş bu yönelişi etkilediğini belirtti. Bankaların altına yönelik finansal araçlarının çoğaldığını, bu tür yatırımın teşvik edildiğini hatırlatan Bürümcekçi, yastıkaltı altının da olması gerektiği gibi sistem içine yöneldiğini vurguladı. 

Küresel mali piyasalarda ise riskten kaçış eğilimiyle altın fiyatları yükselişini sürdürüyor. Altının ons fiyatı dün 1625 doları aşarken, Kapalıçarşı’da gram altın tüm zamanların rekorunu yeniledi ve 320 lirayı geçti. Dolarda ise yükseliş yönünde inişli çıkışlı seyir sürüyor. Dolar 6.0944-61246 lira arasında hareket ediyor. Borsa İstanbul ise günü, son dönemdeki düşüşe tepki vererek yüzde 1.03 artışla kapadı.