Türkiye'deki gökyüzü gözlemlerinin yapılabileceği en karanlık nokta

Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Ethem Derman ve ekibi tarafından bugüne kadar Türkiye'nin birçok dağlık bölgesinde uzay gözlemlerinin yapılabileceği alanların belirlenmesine yönelik ölçümler gerçekleştirildi. Onlarca kentte yapılan ölçümler sonunda, uzay gözlemlerinin yapılabileceği en karanlık noktanın, Isparta'ya 110 kilometre uzaklıktaki Beyşehir Gölü'nün batısında, Toros Dağlarının kuzey uzantısı olan Anamas Dağları ile bütünleşen Yenişarbademli ilçesindeki 1700 metre yükseklikteki Melikler Yaylası olduğu belirlendi.

ÖLÇÜM DEĞERİ 22,04 KADİR ÇIKTI

Bugüne kadar Uludağ, Antalya Bakırlıtepe, Kuşaadası Davutlar gibi Türkiye'nin birçok kentinde ölçümler yaptıklarını belirten Prof. Dr. Ethem Derman, “Ama en karanlığı Melikler Yaylası idi. Geçen sene ölçtüğümüz 22,04 kadir. Astronomide biz parlaklığı kadir cinsinden ölçeriz. Kadir cinsi tersinedir, ne kadar karanlıksa rakam o kadar büyüktür. 22,04 rakamı en karanlık değerdir. İki ölçüm yaptık ve iki ölçümün ortalaması da 22,04'tü. Bu yılki etkinlikte tekrar ölçeceğiz" dedi.

'TÜRKİYE'NİN İLK KARANLIK GÖKYÜZÜ PARKI OLABİLİR'

Bu yaylada Karanlık Gökyüzü Parkı yapılmasını istediklerini de belirten Prof. Dr. Derman, “Burada herkesin gözlem yapabileceği küçük bungalov tipi evlerin olacağı bir yer olsun istiyoruz. Karanlık Gökyüzü Parkı çok önemli ve Türkiye'de yok. Dünyanın bütün gelişmiş ülkelerinde var. Dolayısıyla ilk adımı atmak istiyoruz ama birilerinin yardımcı olması gerekiyor. Belediye, Milli Parklar, Orman Müdürlüğü, hep birlikte Türkiye'nin ilk karanlık park projesi yapılabilir" dedi.

EKİP, ÖLÇÜM DEĞERİNE İNANAMADI

Türkiye'nin değişik bölgelerinde gökyüzü gözlemi için birçok noktada ölçümler yapan ekibi ilçeye davet eden Yenişarbademli Belediye Başkanı Mustafa Erdem, “Kar kalktıktan sonra Melikler Yaylası'na gidip kontrol ettik ve 'burası uygun olabilir' dendi. Geçen yıl yaklaşık 200 kişilik grupla gelindi. Orada gözlem ve gökyüzü fotoğrafları çekimleri yapıldı, aynı zamanda karanlık ölçümünü de yaptılar. Belli bir değer bulundu. İlk ölçümde hatta inanamadılar ve ikinci bir ölçüm daha yaptılar. Aynı değeri bulunca Türkiye'nin en karanlık ölçülmüş noktası Melikler Yaylası çıktı" diye konuştu.

IŞIK KİRLİLİĞİ YOK

Prof. Dr. Ethem Derman ve ekibinin bu bölgeye Türkiye'nin ilk Karanlık Gökyüzü Parkı yapılması için proje hazırladığını da kaydeden Erdem, “1700 metre yükseklikte, en yakın yerleşim Yenişarbademli 18 kilometre, ama çok yoğun ışık yok. Bin 100 abonemiz var ama yerleşim olarak dağların arkasında, sapada kalıyor. 1180 metre rakımlı. Biraz Beyşehir'in ışık yoğunluğu var. Beyşehir Gölü olduğu için etkileyen tek nokta orası. Beyşehir'in ışıkları etkilemese, belki dünyanın en karanlık noktası olacak" dedi.

GÖKYÜZÜ ŞENLİĞİ

Türkiye'nin ölçüm yapılmış en karanlık noktası olarak belirlenen Melikler Yaylası'nda bu yıl Yenişarbademli Belediyesi ile Prof. Dr. Ethem Derman ve ekibi tarafından gökyüzü şenliği de düzenleniyor. 9 Ağustos Perşembe günü başlayan şenlikler, 12 Ağustos'ta sona erecek. Gökyüzü şenliğini 12 Ağustos'taki Perseid Göktaşı Yağmuru dönemine de denk getirdiklerini belirten Prof. Dr. Derman, gökyüzü şenliğine de bine yakın katılım beklediklerini söyledi. Bu dönemde gökyüzünde çıplak gözle görülebilecek tüm gezegenlerin izlenebileceğini belirten Prof. Dr. Derman, 12 Ağustos'taki Perseid göktaşı yağmurunun, Ay gökyüzünde görülmeyeceğinden daha iyi izlenebileceğini aktardı.