Ucuz sebze anılarda kaldı

Hasat mevsiminde birden bastıran beklenmedik şiddetli yağış ve doluların sera ve tarlaları vurup üreticiyi mağdur etmesi, tüketiciyi ucuz sebzeye hasret bıraktı. Türkiye’de uygulanan yanlış tarım politikaları, ekim planının olmayışı ve ürünün tüketiciye ulaşana kadar pek çok aracıya maruz kalması fiyat dalgalanmalarının ilk 3 nedenini oluşturuyor. Ancak son 2 yıldır artan küresel iklim değişikliğinin tarla ve seralardaki ürün verimliliğini düşürmesi, yeşil fasulye, bezelye ve barbunya fiyatlarının sofralara zam olarak yansımasına neden oldu.

Sektör temsilcilerine göre sel ve doludan sonra spekülatif amaçlı fiyat artırımına gidenler de oluyor ancak dolu ve selin vurduğu seralardan dolayı üreticiler mağdur olunca, tüketicilerin bir kısmı da pahalı ürünleri alamıyor. Kilosu bu yaz 14 TL’ye kadar çıkabilen yeşil fasulye gibi pahalı ürünlerin hasadı bittiği için fiyat düşüşünde bir sonraki senenin bekleneceğini belirten Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Fiyatlar bu saatten sonra düşmez. Mevcut olan fiyatlar daha da artabilir” dedi.

1 TL yerine 6 TL

Çiftçi-Sen Başkanı Abdullah Aysu ise, Türkiye’de uygulanacak tarım planı olmamasının fiyatlarda dalgalanma yarattığını aktardı. Aracıların sayısının çok olmasının fiyatı artıran bir diğer unsur olduğunu ifade eden Aysu, “Herkes, ürüne kendi kazancını ekliyor. Üretici- tüketici zincirinden doğan bir sorun bu; üreticiyle tüketici arasında bir temas olmayınca, bir liralık ürün tüketiciye 6 liraya geliyor. Piyasayı üretici tüketici lehine düzenleyecek bir kuruma şiddetle ihtiyaç var” diye konuştu.

‘Kurtuluşumuz kooperatifte’

Gerek fiyat artışının önüne geçmek gerekse tarım alanındaki diğer sorunların yaşanmaması için kooperatifleşmenin önemine dikkat çeken TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Vahap Tuncer, “Kooperatifleşme olabilirse, kâr eden bir sektör haline gelebiliriz” dedi. Üreticinin bu konuda yeterli bilince sahip olmadığına değinen Tuncer, sektör paydaşlarının da mutlu olmadığını belirterek şöyle konuştu: “Türkiye’de üreticiler girdi maliyetlerini borç alarak sağlıyor. Bir yıl sonra geri ödüyor. Çiftçinin kooperatifleşmesi lazım. Doğru politikaların üretimi ve üretici ile tüketiciyi mağdur etmemek için buna acil ihtiyaç var.”

‘Karpuz için sigorta şart’

Değişen mevsimsel özelliklerin bir diğer yansıması aşırı sıcakların da çiftçiyi mağdur ettiğini açıklayan Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar, mağduriyetin giderilmesi için başta karpuz olmak üzere sebze ve meyvelerde tarım sigortası olması gerektiğini söyledi. Arz- talep dengesizliğinden en çok canı yanan kesimin kavun ve karpuz üreticilerinin olduğunu kaydeden Bayraktar, “Her sene yarım milyon ton karpuz ile 200 bin ton kavun çöpe gidiyor. 2015-2016’da 3 milyon 919 bin ton karpuz ve bir milyon 720 bin ton kavun üretildi; her sene bunlardan yüz binlerce tonu çöp oldu” dedi.