Vitrindekiler... (12.09.2021)

Son Bahçeler / İrfan Yalçın / h2O Kitap / 160 s.

Oğlunu asılmaktan kurtarmak için haykıran Bayan İp, ölmeden toprağa girmiş Karikatür Adam, Ölümün Ağzı, Yorgun Sevda romanlarını yazmış yazarın annesi Bayan Öğretmen... Bir 8 Haziran günü öleceğini söyleyen yaşama ustası Albay, yosun tutmuş İki Kız Kardeş, vicdanı alınmış oğluna unutulmama mektupları yazan Bayan Gümüş, bir cüce... Issız dağ yollarında bir tren istasyonuna gelin giden Bayan Kasımpatı, avuçlarını göğe açıp bilmediği bir dilde her şey için tanrıya başvuran Bay Sakallı... En sevdiği şey tokalaşmak olan Cabbar, kırk altı kedisini bırakıp gelen ve hep onları konuşan Bayan Minnoş, kızı Hicran’ı yaralı bir hayvan gibi sesler çıkararak çağıran Bayan Çığlık... Ortalıkçı Menekşe, Doktor ve Doktor’un Bayanı… Son Bahçeler, usta yazar İrfan Yalçın’ın kaleminden cıvıltısını yitiren gençlikleri, boğulan umutları, coşkulu hak arayışlarını, kimsesiz kalışları, insani yıkılışların hüzünlerle örülü öyküsü.

Çağdaş Güney Afrika Şiiri / İlyas Tunç / Klaros Yay. / 630 s.

On bir resmi dilin konuşulduğu ve edebiyat dilinin İngilizce olduğu Güney Afrika’nın şiirlerini, anadilleriyle yazmayı tercih eden çok az sayıda Zulu ve Afrikaans şairinkiler hariç, İngilizce’den çevirmiş İlyas Tunç. 1901 doğumlu Roy Campbell ile başlayıp 1981 doğumlu Mpho Ramaano ile biten antolojinin genişletilmiş bu baskısında 75 şair yer alıyor. Antoloji beyazların işgalinden önce Güney Afrika şiirinin nasıl bir sözlü geleneğe yaslandığını ve işgalin ardından yapısal anlamda değişimini kimi baskılanışını, övgü şiirinden, sahne ve performans şiirine, rap şiirinden Zulu şiirinin inceliklerine kadar pek çok hatta ortaya koyuyor.

Bütün Şiirleri / Konstantinos Kavafis / Çev. Herkül Millas, Özdemir İnce / Sia Kitap / 328 s.

“Yeni ülkeler bulamayacaksın, bulamayacaksın yeni denizler./ Hep peşinde, izleyecek durmadan seni kent. Dolaşacaksın/ aynı sokaklarda. Ve aynı mahallede yaşlanacaksın/ ve burada, bu aynı evde ağaracak aklaşacak saçların./ Hep aynı kente varacaksın. Bir başka kent bekleme sakın,/ ne bir gemi var, ne de bir yol sana./ Nasıl heder ettiysen hayatını bu köşecikte,/ yıktın onu, işte yok ettin onu tüm yeryüzünde.” Kavafis, şiirlerini kitaplaştırmaktan kaçınmıştır. Yayımladıkları ve yayımlamadıklarıyla, bitmeyecek ya da bitirilemeyecek bir “yapıt” bırakmak istemiş gibidir. Yayımladığı şiirlerden 154’ünü kabul etmiştir. Ancak ölümünden sonra okurla buluşan 75 şiiri daha bulunmaktadır. Herkül Millas, Özdemir İnce’nin çevirdiği kitap tümünü içeriyor.

Ölmüş Bir Kadının Evrak-ı Metrukesi / Güzide Sabri / Can Yay. / 152 s.

Romanlarında kırılgan aşkların duygu yüklü dünyasını ustaca yansıtan Güzide Sabri’nin en önemli romanı, ilk baskısı 1905’te yapılan Ölmüş Bir Kadının Evrak-ı Metrukesi, dönemin karasevda romanlarının tipik özelliklerini yansıtan bir roman. Güzide Sabri’nin yazıldığı günden beri sevilerek okunmuş, iki defa filme alınmış kült romanı, sonraki yıllarda yazılmış birçok aşk romanını da etkilemiş, öncü bir eser.

Devrimci Meclis - II. TBMM (1923 - 1927) / Işıl Çakan İbrahimoğlu / Kırmızı Kedi Yay. / 640 s.

İkinci TBMM yeni siyasal ve toplumsal hayatın temellerinin atıldığı bir “devrim meclisi” özelliği göstermektedir. Bu yeni devlet kuruculuğunda temel alınan felsefi bakış, genel olarak modernleşme ve tam bir “merkezileşme” olarak olarak tanımlanabilir. Bu kapsamda öncelikle hükümet şekli Cumhuriyet olarak değiştirilmiştir. Dönüşümde devlet ve hukukun devrimin aracı olarak kullanıldığı söylenmelidir. Bu etkinlikte pozitif bilimle yetişmiş kurucu kuşağın etkisi büyüktür ve İkinci Meclis eliyle hukuk ve devlet aygıtı kullanılmak yoluyla “inkılabın tamamlanması” sağlanabilmiştir. İbrahimoğlu incelemesinde, İkinci TBMM’nin, kendini oluşturan kurucu kuşağın etkinliğinde nasıl gerçek bir “kuruculuk” işlevi yürüttüğünü ayrıntılarıyla irdeliyor.

Bahçelerinde Yaz - Füruzan Edebiyatı Üzerine / Kolektif / Yapı Kredi Yay. / 264 s.

Bahçelerinde Yaz, Füruzan kitaplarının tek tek incelendiği yazılardan oluşuyor. Hilmi Tezgör ile Aslan Erdem’in hazırladığı kitapta Füruzan’ın elli yıllık yazarlık verimi on üç yazı ve iki söyleşiyle ele alınıyor.