'Yardımı tekrarlamayın'

Ankara, ABD’nin Kobani’ye askeri yardımının tekrarlanmasını istemiyor. Ancak ABD, bu konuda söz vermedi. Washington ve Ankara arasında devam eden müzakerelerde, bütün üslerin masada olduğu öğrenilirken Türkiye eğitdonat işbirliğinde de kişileri bizzat seçmek istiyor.

İki ülke arasında IŞİD’in “ortak tehdit” olarak tanımlanmasında varılan mutabakata karşın, kamuoyundan uzakta devam eden müzakerelerde çetin bir süreç yaşanıyor. Müzakerelerin aşama aşama ilerlediği ve sürecin koalisyonun alacağı kararlarla ilerleyeceği belirtildi. Türkiye, ABD’nin, PYD’ye yönelik silah yardımının tekrarını istemiyor. Ancak Washington bu konuda söz vermedi. Cumhuriyet’in edindiği bilgiye göre görüşmelerde Türkiye’nin öncelikleri şöyle:

Üslerin operasyonel kullanımı: ABD, sadece İncirlik’i değil, Türkiye’deki bütün üsleri insani, yakıt ikmali ve operasyonel olarak kullanmak istiyor. Kaynaklar, “Bütün üsler bir paket olarak masada” dedi. Türkiye ise bu aşamada operasyonel kullanım için onay vermedi. Ankara, Türkiye’den kalkan uçaklarla operasyon düzenlenmesine karşı olsa da “uçuşa yasak bölge” konusunda ilerleme sağlanması halinde bunun değerlendirilebileceği belirtildi. Ankara, böylece sürecin Esad’ı da hedef almasını istiyor.

Hava sahası: Türkiye hava sahasını koalisyona tamamen açmadı. Keşif amaçlı uçuşlarda işbirliği yapılmasına karşın, toplu bir izin verilmedi. Bu aşamada uçuşlar ve talepler teker teker değerlendiriliyor.

Eğitimde ‘seçim’ şartı: Koalisyonun eğit-donat ilkesine dair detayların kasım ayı başında netleşmesi bekleniyor. Bu çerçevede ABD’nin IŞİD Özel Temsilcisi John Allen’ın bölge turunu tamamlaması beklenirken Türkiye eğitilecek kişileri de bizzat seçmek istiyor. Türkiye’nin eğitimde öncelik verdikleri arasında Türkmenler yer alıyor.

Güvenli bölge için Bosna modeli: 1993’te Birleşmiş Milletler 6 yerleşim birimini “güvenli bölge” ilan etti, Srebrenica da bunlardan birisiydi. Amaç sınırları korunabilir hale getirerek barış için görüşülebilir bir zemin yaratmaktı. Ancak Sırpların bu bölgeleri bombalaması nedeniyle karar uygulanamadı. Şimdi Türkiye’nin isteği benzer bir kararı, BM olmasa da koalisyon güçleri olarak uygulatmak. Türkiye operasyonlarla, mülteci yükünün artmasını beklerken Türkiye’ye akını durduracak bir yöntemin de oluşturulması için çabalıyor.

At pazarlığından kaçış: Görüşmeler sonunda bir mutabakat muhtırası çıkması beklenirken sürecin kamuoyunda dillendirilmemesi hükümetin önceliği. Kaynaklar, bu süreçte 1 Mart tezkeresinde yaşandığı gibi “at pazarlığı” sürecinin yaşanmayacağına, bunun iki taraf için de öncelik olduğuna işaret etti.