'Yastık altı'nda parası olanlar dikkat! Son tarih 31 Aralık

Yurtdışında tutulan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi durumunda, ‘nereden buldun’ diye sorulmadan ve vergi alınmaksızın kabulünü öngören ‘Varlık Barışı’ teklifi Meclis Plan Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.

Peki bu varlıklar Türkiye’ye getirildiğinde nasıl bir prosedür izlenecek? Merak edilenleri bankacılara sorduk. Yasa, Resmi Gazete’de yayımlanmadığı için henüz alım yapmaya başlamadıklarını söyleyen bankacılar, varlıkların yurtiçi ya da yurtdışı ayrımı yapılmaksızın kabul edileceğine dikkat çekiyor. Yasada “yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları”nın Türkiye’ye getirilmesi esas alınsa da bunun hangi yollarla kazanıldığına dair bir inceleme yapılmayacağı için otomatikman yurtdışından getirildiğine dair de bir ispat şartı olmayacak. Yani Türkiye’de bulunan kayıt dışı varlıklar da kayıt altına alınabilecek.

Konuyla ilgili sorularımızı yanıtlayan bankacılar şu noktalara dikkat çekti:

- Getirilecek olan varlık için uygulanacak prosedür nedir?

* Daha önceki varlık barışı uygulamalarında genellikle yurtdışından getirilen varlıklarda yüzde 2, yurtiçinde olup da kayıt dışı olan varlıkların kayda alınmasında ise yüzde 5 oranında vergi ödeniyordu. Yeni yasada vergi ödemesi söz konusu olmayacak.

* Yurtdışında bulunan ve kapsama giren varlıklar gerçek ve tüzel kişiler tarafından 31 Aralık 2016 tarihine kadar Türkiye’ye getirilirse serbestçe tasarruf edilebilecek.

* Defter tutan mükellefler, Türkiye’ye getirilen varlıkları dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dahil edebilecek ya da vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebilecekler.

İnceleme yok

* Para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın belli şartları taşıyan kredilerin en geç 31 Aralık 2016’ya kadar kapatılmasında kullanılabilecek.

* Yurtiçinde bulunan fakat kanuni defter kayıtlarında yer almayan bazı varlıkların, 31 Aralık 2016’ya kadar kanuni defterlere kaydedilebilmesi de kapsam dahilinde.

* Türkiye’ye getirilen ya da kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasıyla oluşan zararlar gider olarak dikkate alınamayacak.

* Türkiye’ye getirilen ya da kanuni defterlere kaydedilen varlıklar nedeniyle; madde hükmünden yararlananlar hakkında sırf bu işlemin yapılmış olmasından dolayı ve bu işlemden hareket edilerek, vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamayacak.

* Herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılamayacak.

* Vergi cezası ve idari para cezası kesilemeyecek.

İSTER BAVULLA İSTER TRANSFERLE

- Banka transferi dışında elden nakit olarak da para getirilebiliyor mu?

Evet, nakit olarak da getirilebiliyor.

- Yurtdışından getirildiği nasıl ispatlanıyor?

Henüz Resmi Gazete’de yayımlanmamış olan Kanun’un TBMM metnine göre verilen süre içinde varlığı Türkiye’ye getirme koşulunun sağlanması yeterli. Türkiye’de bulunan kayıt dışı varlıklar da kayıt altına alınabilecek.

- Varlık Barışı’nda süre uzatılabilir mi?

Bakanlar Kurulu, bu maddede yer alan sürelerin bitim tarihlerinden itibaren altı aya kadar uzatma yetkisine sahip.

- Varlığı oluşturan faaliyetler incelenebilecek mi?

Madde, herhangi bir soruşturma yapılamayacak derken yalnızca varlıkları kastetmekle birlikte, bu varlıkların oluşmasına ilişkin faaliyet ve işlemlerle ilgili inceleme ve vergileme yapılmayacağına dair bir şey söylemiyor. Buradan varlığın değil fakat varlığı yaratan faaliyetlerin incelenip soruşturulabilir olduğu çıkarımı yapılabilir.

ŞÜPHELİ İŞLEM MASAK'A BİLDİRİLECEK

-  Banka bu paraya hangi işlemleri uyguluyor?

Kanunda, yurtdışından getirilecek ya da transfer edilecek varlıklarla ilgili olarak bankaların uygulayacağı işlemlere ilişkin spesifik bir düzenleme bulunmuyor; bankalar kendilerine mevduat getiren ya da para transferi yapan diğer tüm müşterilerine MASAK mevzuatı çerçevesinde uyguladıkları işlemleri uygulamaya devam edeceklerdir.

- MASAK’a bildirme zorunluluğu var mı?

Söz konusu kanunda bununla ilgili bir madde yok. Fakat halihazırda 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun uyarınca Finansal Kurumların şüphelendikleri işlemleri MASAK’a bildirme yükümlülükleri bulunuyor. Buna göre Finansal Kurumlar şüphelendikleri işlemleri MASAK’a bildirmeye devam edeceklerdir.

- Bankalar alım yapmaya başladı mı?

İlgili düzenleme henüz Resmi Gazete’de yayımlanmadı. Bu nedenle bankaların herhangi bir alımı söz konusu değil.