Vitrindekiler... (23 Ocak 2022)

Korku ve Titreme / Gulam Hüseyin Sâedi / Çev. Makbule Aras Eivazi, Farhad Eivazi / Yapı Kredi Yay. / 136 s.

Modern İran edebiyatının önemli isimlerinden Gulam Hüseyin Sâedi, Korku ve Titreme’yle gerçekçilikle büyülü gerçekçiliğin iç içe geçtiği bambaşka bir iklime götürüyor okuyucuyu. Balıkçılıkla geçinen küçük bir kıyı köyünde yaşanan gizemli olayların yer aldığı romanda, deniz kültürünün yaşamını biçimlendirdiği köy halkı kimi zaman komik, kimi zaman üçkâğıtçı, kimi zaman da çocukça bir saflıkla ama hep cahilce ve korkuyla hareket ediyor. Ve bir gün sahile demirleyen tuhaf bir gemiyle birlikte her şey değişerek adeta dönüşüm geçiriyor.

Kendini Yaratan Adam: Özkan Sümer / Hasan Al / Heyemola Yay. / 344 s.

Bir Türkiye düşünün: Futbol sahalarının büyük çoğunluğu toprak. Futbol ayakkabısı yok. Malzemeler yetersiz. Pozitif bilimlerin futbola katkısı çok az. Hepsi bir yana, futbol topu yok. Ulaşım problemi, yemek problemi, duş, antrenman sahası yokluğu tüm takımların sorunu. Futbol örgütsüz. TFF dar bir kalıp içerisinde. Hakemler amatör. Taban birlikleri diye bir örgütlenme modeli yok. Altyapı diye bir şey bilinmiyor. Futbolcu gelişimi doğaçlama. İlkokul mezunu Özkan Sümer'in yaşam mücadelesi işte böyle bir ortamda başlıyor. Futbolun aileler tarafından hiç onaylanmadığı bir dönemde futbol tutkusu kesintisiz süren Sümer, son nefesine kadar okuyor, araştırıyor. Önce oyunu keşfediyor, sonra kurguluyor, üstüne bilgi, düşünce ve kültürü ekliyor. Dünya klasiklerini, bilim, felsefe, sanat ve antropoloji kitaplarını inceliyor. Kendi üniversitesini yaratıyor. Hasan Al’ın kitabı, 80 yaşında kanserle amansız bir mücadele verirken hastane odasında “Kitap okuyamıyorum!” diye yakınmış, kendini yaratmış bir adamın, Özkan Sümer'in mücadele ve başarılarla dolu yaşamını anlatıyor.

Oğlumun Renkleri - Otizm Yelpazesinde Bir Yaşam / Hülya Önder / Gülnar Yay. / 208 s.

“Tanrım, çocuğum benden sonra ne olacak?” İstisnasız bu soruyu soran engelli annelerinin duygularına ve mücadelelerine ilk elden tanıklık sunan bir kitap Oğlumun Renkleri - Otizm Yelpazesinde Bir Yaşam. Kitabında otizmli oğlunun verdiği mücadeleyi diğer ailelere de yol gösterici olabilecek, bu yollardan zor da olsa geçmenin olanaklı olduğunu hissettirecek kesitlerle sesleniyor, önerilerde bulunuyor, özdeşlik kuruyor Hülya Önder. Zaman zaman sığındığı şiirlerle nefes almayı / aldırmayı ihmal etmeyerek. Acısıyla tatlısıyla anılarla yüzleştiği, hayatlarına dokunmuş güzel insanları andığı kitabında engelli çocukları ve/veya yakınları olan ailelere yalnız olmadıklarını duyumsatıyor.

Buluşmalar: Zamanlar, Kentler, Kitaplar / Çiğdem Ülker / Remzi Kitabevi / 224 s.

Zamanlar, Kentler, Kitaplar... Çiğdem Ülker bu denemelerde insana dair kalıcı olanı; yaşadığımız çağın edebiyata, sinemaya, kentlere yansıyan yüzünü keşfetme amacıyla yola çıkıyor. Türk ve Dünya edebiyatının klasik ve güncel kimi eserleri, kentlerin ve ülkelerin yarattığı izlenimler, sinemanın özgün yapıtları edebiyatçı gözüyle değerlendirilerek bir araya geliyor. Buluşmalar, geleceğin dünyasıyla buluşma yolundaki sonsuz bir çabanın 2020’lerdeki yankılarını gözler önüne seriyor.

Radikal İrade Üslupları / Susan Sontag / Çev. Nuray Önoğlu / Everest Yay. / 325 s.

Radikal İrade Üslupları, Susan Sontag’ın sanat, edebiyat, tiyatro ve sinemadan Vietnam Savaşı’na kadar birçok konuda kaleme aldığı denemeleri içeriyor. Sontag kitabın ilk iki bölümünde sanatta sessizlik, edebiyatta pornografi, Cioran’ın felsefesi ve yazını, tiyatronun gelişimi ve sesli sinemanın doğuşu, Bergman, Godard ve Bresson’un sinemasına ilişkin zihin açıcı yorumlarda bulunuyor. Üçüncü ve son bölümdeki en hacimli denemesinde ise davet üzerine iki hafta zaman geçirdiği Vietnam’daki deneyimlerini aktarıyor.

Karanlık Büyük Hikayeler: Gururlu-Hırslı-Ukala / Dante Alighieri / Çev. Batuhan Özkan Köksal / Artemis Yay. / 128 s.

Dante Alighieri... İtalyan şair ve siyasetçi... Dünya edebiyatının en parlak yıldızı, İtalyan dilinin babası. İlahi Komedya’nın yaratıcısı... Peki Dante gerçekte kimdir? İşte Karanlık Büyük Hikayeler: Gururlu-Hırslı-Ukala onu anlatıyor: Şiirlerini, bir daha asla unutamayacağı kızla karşılaştığı günü, hayallerinin peşinde koşarken harcadığı zamanı, tutulamayan sözleri, samimi arkadaşlıkları, tutkuları, ihanetleri, birbirine acımasızca karşı olan grupları tüm ayrıntılarıyla gözler önüne seriyor. Saplantılı aşkı, tutkuları, yaratıcılığı, talihsizlikleriyle ölümünün 700. yılında Dante’nin sıra dışı biyografisini her yaştan okura seslenen bir biçemde, çizimler ve eğlenceli yorumlar eşliğinde sunuyor.

Az çorba Az pilav üstü Az kuru / Hayri Sarı / Tunç Yay. / 256 s.

"Popüler isimler, okunuyor. Seni kim, niçin okuyacak?" Doğru, beni niçin okuyacaksın ey okuyucu? Çocuksun, gençsin, yaşlısın, fark etmez. Köyden kente göçtün, köydesin, kenttesin, yine fark etmez. İnançların, etnik yapın, ekonomik gücün farklı, biliyorum. Biz, ‘az çorba az pilav üstü az kuru’ yiyerek dünyalar, düşler kurduk. Kamyon yükü kitaplar okuduk, meslekler, makamlar edindik. Büyüdük. Küçüklüğümüzü arıyoruz şimdi. (..) Ben, senin gibi, sıradan bir insanım. Sevgi, barış ve akıl yolunda yürümek istersen, buyur, oku beni! Popüler olursam bırakma ha!” diyor anılardan öyküler kurduğu kitabında Hayri Sarı. Roman tadındaki direngen, aydınlık, yaşama sevinciyle dolu öykülerinde her anı-öykü ayrı bir hüzne ve ayrı bir sevince taşıyor okuyucuyu. Bazen çocukluğa, bazen de yarına, umuda uğruyor yolu.

Lunapark - Gereon Rath’ın Altıncı Vakası / Volker Kutscher / Çev. Gülçin Wilhelm / İletişim Yay. / 491 s.

Lunapark, tu¨m u¨lkenin bir “olay yeri”ne do¨nu¨s¸tu¨gˆu¨ zamanlarda, burnunu politikaya sokmadan cinayetleri c¸o¨zmeye c¸alıs¸an Gereon Rath’ın altıncı vakası. Nazilerin iktidarlarını pekis¸tirmeye bas¸ladıgˆı 1934 Mayısı’nda, sokak aralarında bulunan SA cesetleri zaten sis bulutlarıyla kaplı Berlin’i iyice karanlık bir atmosfere sokuyor. Bu cinayetleri bir komu¨nist avına do¨nu¨s¸tu¨rmesi is¸ten bile olmayan Nazilerin kars¸ısında, Komiser Gereon Rath gizliden gizliye kendi sorus¸turmasını yu¨ru¨tu¨yor. Komu¨nist gruplardan Berlin yeraltı du¨nyasına uzanan bu sorus¸turma, u¨lkedeki karanlıgˆın ne kadar kesif oldugˆunu bir kez daha kanıtlıyor.

Gör Bağır / Fuat Sevimay / İthaki Yay. / 88 s.

Devam edemeyenler, aşkı bedel ödemek sayanlar, basamağa damlayan kanlar, ölü balık gibi bakanlar, iyiler, kötü ve çirkinler, nişan alanlar, hep bir ağızdan haykıranlar, Medusa başları ve aç kalan İsalar... Fuat Sevimay, yeni öykü kitabı Gör Bağır ile tamir edilmeyi bekleyen bir makinenin parçalarını gösteriyor. Aramızdakileri değil, doğrudan bizi, hem de lafı eğip bükmeden anlatmayı yeğliyor. Bir duygu ortaklığı kuruyor yabancı saydıklarımızla aramızda.

Doktorun Çantasındaki Hikâyeler / Meri İstiroti / Doğan Solibri / 208 s.

Doktorun Çantasındaki Hikâyeler’de, doktorlar meslek yaşamlarında kendilerinde iz bırakan anılarını paylaşıyorlar. Zorunlu hizmet yıllarından acil servisin yoğunluğuna, zorlu ameliyatlardan mucizevi dönüşlere ve çözümsüz görülen hastalıklara kadar üretilen çözümlerin hikâyelerini anlatıyorlar. Emekle, bilgiyle, özveri ve sabırla ilmek ilmek dokudukları doktorluk mesleğinin zorluklarını, heyecanlarını, mutluluklarını düşündüren, tebessüm ettiren ve duygulandıran anılarla paylaşıyorlar.

Bunu Bi’ Düşün - Yazarlık Yaşamımda Gidişatı Değiştiren Anlar / Chuck Palahniuk / Çev. Seda Ağar / Düşbaz Yay. / 224 s.

Kurmacada devinim nasıl başlatılır? Muhteşem bir diyaloğun sırrı nedir? Anlatıda gerilim nasıl yaratılır ve sürdürülür? Chuck Palahniuk’in kitabevlerindeki etkinliklerde hayranlarına fırlattığı en tedirgin edici şey nedir? Yazarın “Guts” adlı hikâyesi okunurken kaç kişi baygınlık geçirmiştir? Palahniuk, anılarla sezginin iç içe geçtiği kitapta, yazarlığı güçlendiren ve güçlü bir anlatıya yolu açan şeylere ilişkin hikâyeler paylaşıp cömertçe tavsiyelerde bulunuyor. Bunu yaparken de klasiklerden, kendi eserlerinden, sevilen yazarlarla sanatçılardan oluşan ve sürekli gelişen bir çevrede edindiği güzel sanatlar eğitiminden yararlanıyor. Anekdotlar, yol hikâyeleri, dokunaklı methiyelerle bezeli Bunu Bi’ Düşün, Palahniuk’in hikâyelere ve hikâyecilere, kitaplara ve kitapçılara, yazarlara ve okurlara yazdığı zekâ, bilgi ve duygu yüklü bir aşk mektubu.

Che Guevara’nın Yaşam Öyküsü / Lucia Alvarez de Toledo / Çev. Behzat Hıroğlu / Ayrıntı Yay. / 544 s.

Ernesto “Che” Guevara de la Serna’nın 39 yıllık yaşamını kaleme alan Arjantinli yazar Toledo, Che Guevara’nın sermayenin emperyalizm ve kolonyalizm bağlamındaki tarihsel biçimi ile bu tarihsel sömürü biçimlerinin nasıl yeniden üretildiğine ilişkin düşünceleri, ABD emperyalizmi düşmanlığı, bürokratizm karşıtlığı ve bu nedenden ötürü Sovyetler Birliği ile yaşadığı anlaşmazlık, Çin ile Küba arasında oynadığı role d