Zaman, gençlik ve yaşamla dolaşıma can atan şiirler!

Şair Seyhan Erözçelik’in (13 Mart 1962-24 Ağustos 2011), kendisinden sonra gelen her kuşakla, özellikle yeni kuşakla, yeni kuşağın en azından önemli bir kısmıyla doğal bir ilişki kurduğunu ve kuracağını düşünüyorum. Şairin tüm şiirleri iki cilt olarak kitap bir (1980-1996) ve kitap iki (1994-2011) adlarıyla 160. Kilometre Yayınları tarafından yayımlandı.

Erözçelik şiiri, içinde bulunulan zamanla, o gün yazılan şiirle, gençlikle ve özellikle yaşamla dolaşıma girebilmek için can atan bir şiir.

Hem kitap bir’in hem de kitap iki’nin editörlüğünü yapan ve her cilde birer önsöz yazan Haydar Ergülen de ikinci cilde yazdığı önsözde, Seyhan Erözçelik şiiriyle hayat arasındaki bağa şöyle dikkat çekiyor: “Seyhan Erözçelik kitabı ya da şiir kitapları hayatı ve şiiri iç içe çalışmak isteyenler için seçmeli değil zorunlu kitaplardır.” (kitap iki, s. 11).

Bu saptamanın önemi şurada: Erözçelik elbette birçok teknik denemiştir ancak “nasıl-yazılır”ın tek ölçüt olmasına, şiirin “nasıl-yazılır”ının uygulama sahasına indirgenmesine çoğunlukla izin vermemiştir.

Buna karşılık, Türk şiirinin pek çok döneminde şiir “nasıl-yazılır”a hapsedilmiştir. Bugün yazılan şiirin de bir handikabı, budur. Tüm ihtişamıyla İkinci Yeni’nin de...

Oysa şiir biraz daha ötesidir hatta biraz da bundan sonrasıdır. Dolayısıyla tekniğe gömülüp orada kalmak, tekniği biricik kılmak şiir adına az şey sunar.

Söz gelimi yakın dönemde yapılabilmiş en müdahaleci çalışmalardan biri, hatta ta kendisi olan Parçalı Ham’ı sadece teknik düzlemde ele aldığımızda hakkını vererek kavramamız olanaksızlaşır.

Seyhan Erözçelik şiirinde de “nasıl-yazılır”la sınırlı kalmayıp şiiri her yönüyle kuşatabilen bir müdahaleci taraf fazlasıyla var.

Şiirlerinin toplu olarak tekrar ama bu kez Yağmur Taşı (2004), Vâridik Yoğidik (2006), Pentimento (2011) adlı kitaplarını ve dergilerde kalmış “siyasi şiirler”ini de içerecek biçimde yayımlanması yani tüm yapıtlarının eksiksiz bir araya toplanmasının en önemli getirisi de şu olacaktır:

Söz konusu müdahaleciliğin nerelerden ve ne şekilde geldiğini, “müdahaleler” arası birliktelik ve çatışmanın nasıl yaşandığını görebilmemiz için önümüzde açık bir atlasın varlığı. Bir toplu basımın okura sunabileceği daha değerli bir şey olabilir mi?

Seyhan Erözçelik bir şiirinde, denebilir ki bir rüya-şiirinde, şöyle der: “hepimiz bir rüyaydık/ oturuyorduk uzun bir masada,/ bel ki doğduğumuz bir yer,/ belki de bilmeyiz.// Onu kim bilir// Kim bilir ki,/ bunu,/ bu dünyada…// Bildim ki,/ biz,/ dünyadayız.// Bir dünyada.// Kim bilir,/ bu dünyada mı?” (kitap iki, s. 307).

Bu eşsiz dizeler bana göre Erözçelik şiirinin hatta Erözçelik şiiriyle kalmayıp her dönemin yaşayan şiirinin hiç olmazsa önemli bir parçasının meselesi olagelmiştir.

Şiirin varoluş nedenleri ve şairin yeryüzündeki konumuna ilişkin bugüne dek yapılmış sözüm ona büyük saptamaları, Erözçelik bilerek ya da bilmeyerek kadim bir oyuna ve rüyaya indirgemiştir. Birçok şiirini “işte böyle bir şey” şeklinde bitirmesinin bir nedeni de budur.