Nihayet normalleşme! Türkiye-Mısır ilişkileri Erdoğan’ın ‘darbeci Sisi’ sözleriyle bozuldu, tamamen düzelmesi 10 yılı buldu

Türkiye ve Mısır dün yaptıkları ortak açıklama ile diplomatik ilişkileri büyükelçilik düzeyine çıkarma kararı verdiklerini duyurdu. Erdoğan’ın Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’ye yönelik “kişisel duygularla” yaptığı açıklama Türkiye’nin hem bu ülke ile hem de bölgesel olarak 10 yıl yitirmesine neden oldu.

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin büyükelçilik seviyesine çıkarıldığını duyururlar. Türkiye, Kahire Büyükelçisi olarak Büyükelçi Salih Mutlu Şen’i, Mısır ise Ankara Büyükelçisi olarak Amr Elhamamy’i aday göstermişlerdir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin seviyesinin yükseltilmesi, iki ülke Cumhurbaşkanlarının aldığı karar uyarınca uygulamaya konulmuştur. Bu adım iki ülke arasındaki ilişkilerin yeniden normalleşmesini hedeflemekte ve Türk ve Mısır halklarının çıkarları doğrultusunda ikili ilişkilerin geliştirilmesi amacına yönelik karşılıklı iradeyi yansıtmaktadır.”

KAYIPLARA GEÇEN 10 YIL

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi 2013 yılında İhvancı iktidar Mursi’nin yönetimine darbe yaparak iktidara geldi. Bu darbeye Batı ve Arap ülkelerinden bir karşı çıkış olmadı. Erdoğan ise Sisi’ye yönelik “katil, darbeci” gibi sert nitelemelerde bulundu, Arap ülkelerini ve Batı’yı eleştirdi. İki ülke arasında ilişkiler gerildi, diplomatik temsiliyet seviyesi düşürüldü. 2021 yılında AKP iktidarı; 8 yıl savunduğu politikanın tam tersini uygulamaya başladı, Mısır’la ilişkilerin düzeltilmesi arayışları başladı. Bu süreçte Türkiye’de bulunan İhvanı Müslimin örgütünün faaliyetleri durduruldu. Dışişleri bakanlarının temaslarının ardından Erdoğan, geçtiğimiz yıl 20 Kasım’da Sisi ile görüştü. İki ülke liderinin onayı ile de diplomatik ilişkiler yeniden büyükelçilik seviyesine çıkarıldı.

TÜRKİYE NELER YİTİRDİ?

AKP iktidarının ideolojik dış politika nedeniyle uyguladığı yanlış Mısır politikası sürecinde Türkiye Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanlarına ilişkin ciddi zorlanmalar yaşadı. Mısır’la kopuk olan ilişkiler nedeniyle bu ülke ile deniz yetki anlaşması imzalama olanağı bulamayan Türkiye, bu ülkenin iç karışıklık yaşayan komşusu Libya ile bu yola girdi. Hafter karşısında düşmek üzere olan Trablus hükümeti ile anlaşma imzalayan Türkiye, anlaşma imzaladığı hükümeti yıkılmaktan kurtarmak için ciddi bir maliyet ödedi. Libya konusunda uzun süre Mısır’la ters düştü.

Doğu Akdeniz’de İsrail ve Mısır kontrol bölgelerindeki doğalgazın Avrupa’ya Yunanistan üzerinden ulaştırılmasını içeren ancak kimsenin uygulanacağına inanmadığı proje ile Ankara tehdit edildi, Türkiye karşıtı bir platform oluşturuldu.

İlişkilerin büyükelçilik düzeyine çıkarılmasının ardından deniz yetki alanları, doğalgaz projeleri, Libya, Filistin ve Suriye konularında iki ülke arasında daha gerçekçi görüşmeler yapılması bekleniyor.

Bazı Türk firmaları Mısır’da perakende ve tekstil sektöründe faaliyet gösteriyordu. Normalleşme bu konuda da gelişmelerin yolunu açıyor.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ürdünlü mevkidaşı Eyman Safedi ile dün düzenlediği ortak basın toplantısında Mısır kararını değerlendirdi. Fidan, “Türkiye ve Mısır, bölgelerinde güçlü ülkelerdir. İki kardeş ülkedir. Bu iki ülkenin birbirlerinden ayrı kalma lüksü yoktur” dedi. Normalleşme çalışmalarında önemli bir aşamayı geride bıraktıklarını söyleyen Fidan, “Bundan sonra ilişkilerimiz siyasi, ekonomik ve diğer alanlarda büyük bir hızla ilerlemeye devam edecek” ifadelerini kullandı.