RTÜK’ten medyaya uyarı: 'İhlallere ağır cezalar kapıda'

Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), şiddet olaylarının medyada işleniş biçimi ve basın ilkelerine uymayan yayınlarla ilgili olarak medya kuruluşlarına uyarılarda bulundu. RTÜK, toplumsal hassasiyetleri göz ardı eden yayınlara karşı denetim süreçlerinin daha sıkı olacağını ve ihlallerde en ağır cezai müeyyidelerin uygulanacağını duyurdu.

RTÜK'ten konuyla ilgili yapılan detaylı açıklama şu şekilde:

Yayıncılarımıza Önemli Uyarı!

Herkesin malumu olduğu üzere ülkemizde yayın yapan radyo ve televizyonlar yeni bir yayın dönemine başladı.

Öncelikle tüm yayıncılarımız için hayırlı ve bereketli bir yayın dönemi temenni ediyorum.

Bu dönemin başlangıcında bazı uyarıları tekrar yapmayı zaruri görüyoruz. Çünkü geçtiğimiz yayın döneminde yayıncılık ilkeleri ihlalleri nedeniyle çok arzu etmesek de bazı müeyyideleri uygulamak zorunda kaldık.

Hem yayınlar yoluyla bazı toplumsal sorunların körüklenmemesi hem de yayıncılarımızın mağdur olmaması açısından uyarılarımızın dikkate alınması çok önemlidir.

Bilindiği üzere son günlerde kadına ve çocuklara yönelik şiddet olayları başta olmak üzere şiddetle ilgili adli konular medyamızın gündemine düşmektedir. Bu elim olayların medyada işleniş biçimleri ise maalesef kendilerinden beklenen olgunluktan, basın meslek ilkelerine riayet etmekten çok uzaktır.

Mahkemelerin verdikleri yayın yasaklarının hiçe sayıldığı, mağdurların ve yakınlarının medya aracılığıyla tekrar tekrar mağdur edildiği bir yayıncılık anlayışıyla karşılaştık.

6112 sayılı yasada geçen “Yayıncılık İlkeleri”, tüm basınımızın imza vererek desteklediği “Görsel İşitsel Medya Etik İlkeleri”, “Uluslararası Basın Etik Değerleri” ortadayken, son dönemde sergilenen olumsuz medya tavrı halkımızın tepkisini çekmektedir.

Geçtiğimiz dönemde RTÜK olarak, 

“Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Etik İlkeleri” ve

“Spor Programları Yayın Etik İlkeleri”,

“Haber Bültenlerinde de Akıllı İşaretler Uygulanması” kararlarını alarak ilan ettik. Üst Kurulda alınan ilke kararları tüm medyamızı bağlayıcı niteliktedir.

Üzerinde durduğumuz son çalışmamız ise “Gündüz Kuşağı Programları İlke Kararları”dır. İlerleyen günlerde bu tarz programlardaki aşırılıkların giderilmesi için alınacak tedbirler kamuoyuyla paylaşılacaktır.

Alınan etik ilke kararlarının yanı sıra farkındalık artırıcı;

Kamu Spotları,

İkame Programlar,

Kamuoyu Araştırmaları yaparak medyamızın bilinçlenmesi yolunda önemli adımlar attık.

Ayrıca suça teşvik ve şiddeti özendirici nitelikli yayınlar nedeniyle Üst Kurulumuz tarafından medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara 47 kez müeyyide uygulandı.

*Medyamız reyting şehvetine kapılarak hassasiyetlerden uzak sorumsuz bir yayın politikası yürütemez.

*Medya, kaynağı belirsiz dedikodu ve iddiaları gündeme getiremez.

*Her türlü şiddet olayları çocukların ekran başında olabileceği saatlerde televizyonlara taşınamaz. 

*Kontrolsüzce verilen görüntülerle şiddet olağanlaştırılamaz ve münferit olaylar sanki toplumun genelinde varmış gibi gösterilemez.

*Fedakârca görev yapan ülkemizin güvenlik güçleri canlarını ortaya koyarak şehit düşerken suç ve suçluyla mücadele edilmediği izlenimi doğuracak yayınlar fütursuzca yapılamaz. 

*Medya, dizi filmlerde veyahut başka yapımlarda şiddeti özendiremez, normalleştiremez, asla ve asla makul gösteremez.

*Basın ve ifade özgürlüğü insanların mağduriyetlerine sebep olacak bir şekilde kullanılamaz.

*Bilhassa vicdanları yaralayan üzücü toplumsal olaylarda vicdansızca yayın yapılamaz. 

*Gündüz kuşağı programlarında, geleneksel aile yapısını zedeleyici, kadınları acziyet içinde gösteren, ehliyetsiz kişilerin kriminal tartışmalar yaptığı ve bu tartışmaların aylarca devam ettirildiği yayınlar ortaya konamaz.

RTÜK olarak bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da 6112 sayılı Kanunda geçen yayıncılık ilkeleri ve etik ilkelerini ihlal edenlerle ilgili mücadelesini sürdürecektir. Bu yayın döneminde izleme uzmanlarımız aralıksız mesai yaparak medyamızın, toplumumuzun beklediği, arzu edilen şekilde yayın yapması için çalışacaktır.

Bundan sonraki süreçte uyarılardan ziyade denetim süreçleri aktif olacaktır. Yasa ihlallerinde gerekli cezai müeyyideler en ağır şekilde uygulanacaktır.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.