41 işçinin yaşamını yitirdiği maden faciasındaki karanlık noktalar: ‘Aralıksız ölçüm’ yapılamadı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Amasra’da 41 maden işçisinin yaşamını yitirdiği maden faciasındaki “karanlık noktaları” hem AKP MKYK toplantısında hem de TBMM’de anlattı.

Olayın meydana geldiği gün, saat 18.05’te, ortamdaki metan gazı oranı önce yüzde 1.5 olarak ölçüldü. Ardından ocakta elektrikler kesildi. 18.09’da ise havadaki gaz oranı yüzde 1.69’a yükseldi. Bu saatten sonra da “hiçbir kayıt alınamadı”. 18.15’te ise patlama yaşandı. 41 madencinin yaşamına mal olan olan “o 6 dakikada ne olduğu” tespit edilmeye çalışılıyor.

AKP MKYK, önceki gün Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplandı. Toplantıda, Amasra faciasına ilişkin MKYK üyelerini bilgilendiren Dönmez, dün de TBMM Genel Kurulu’nda bilgilendirmede bulundu. Dönmez’in her iki toplantıda verdiği bilgiler ise dikkat çekti. Ortamdaki metan gazı oranı, saat 18.05 civarında yüzde 1.5 seviyesine ulaştı ve elektrikler kesildi. Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ne göre, “genel havasındaki metan oranı yüzde 1.5’i geçen yerlerdeki iletkenlerin ve elektrikli aygıtların geriliminin derhal kesilmesi ve şartlar düzelmedikçe verilmemesi” gerekiyor. Ancak bu noktadan sonra “elektrik akımının geri verilip verilmediği” ise başlatılan soruşturma kapsamında incelemeye alındı. 

"YÜZDE 2’DE TAHLİYE OLMALI"

Dönmez, saat 18.09’da ise son kaydın alındığını, ortamdaki metan gazı oranının da yüzde 1.69 ölçüldüğünü açıklayarak şu bilgileri paylaştı:

“İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ne göre yüzde 1 oranında metan bulunması durumunda, patlatma yapılmaz. Yüzde 1.5 metan varsa emniyet amaçlı elektrik kesilir. Yüzde 2 metan varsa tahliye edilir. Gaz izleme sensörleriyle gaz, belirli değerlerin üzerine çıktığında sesli ve ışıklı uyarı verilir.” 

Madende saat 18.09’dan sonra hiçbir kayıt alınamaması, “madencilerin tahliyesi için gereken yüzde 2’lik metan gazı oranının sistemlerde hiç görülmediği” ortaya çıktı. Bu durumda, başlatılan soruşturma kapsamında, “yüzde 2 oranına ulaşılıp ulaşılamadığı ölçülemediği için madencilerin tahliye emrinin verilip verilemediğinin” değerlendirildiği belirtiliyor. 

YANIT BEKLEYEN SORULAR

Öte yandan soruşturma kapsamında, “Bir önceki vardiya 3 saat önce mi paydos etti? Madendeki tadilat, sendika seçimleri nedeniyle mi ertelendi? Maden ocağında son zamanlarda hiç metan gazı seviyesi yüzde 2’ye çıktı mı? Metan gazı yüksek olmasına rağmen çalışma yapıldı mı? Yapıldı ise bunda kimin inisiyatifi var” sorularının da yanıtı aranıyor.

BAKAN DÖNMEZ PROTESTO EDİLDİ

Dönmez’in TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı bilgilendirme, muhalefet cephesince “yetersiz bulundu”. Dönmez’in konuşması birçok kez kesilirken CHP ve HDP sıralarından “İstifa edin”, “Yazıklar olsun” sesleri yükseldi. Dönmez’in “çözüm önerileri” sunmak yerine, “Kişi başına 1.5 milyonun üzerinde ödeme yapılacaktır” ifadeleri üzerine muhalefet, “Çok sağ olun” sözleriyle tepki gösterdi. 

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de Dönmez’i istifaya davet ederek şunları söyledi: “Soma’dan bu yana 600’ün üzerinde madenci öldü bu ülkede. Kim Kazım Eroğlu? Kozlu’da sekiz işçi öldü ya, dört yıl hapis cezası almış. Sonra o ceza kravat taktığı için indirilmiş, sonra para cezasına çevrilmiş. Siz de çift maaş bağlamışsınız. Soma’da, Maraş’tan bir hâkim getirdiniz ölenleri suçlu buldu. Aileleri savunan Can Atalay ve Selçuk Kozağaçlı dışında Soma’dan tutuklu yok. 41 can ölmüş. Bir gözaltı yok, yazıklar olsun”

"SİYASİ AKLIN HEZEYANI"

İYİ Parti Grup Başkanvekili Müsavat Dervişoğlu ise Erdoğan’ın, “Biz kader planına inanmış insanlarız” açıklamasına tepki göstererek “Keyfiliği ve denetimsizliği ‘fıtrat ve kader’ üzerinden meşrulaştırma girişimi insan hayatına kıymet vermeyen bir siyasi aklın hezeyanıdır” dedi.