Bayram ikramiyesini artırmayan iktidar, 1 Mayıs’ta dediği ‘sürprizi’ de açıklamadı

İktidar bütün taleplere karşın, “bütçe disiplinini bozacağı, hiper enflasyon yaratacağı” gerekçesiyle emeklilerin bayram ikramiyelerinde artış yapmadı. İkramiyeler yine 1100 lira olarak yattı. 2018’de bin lira olarak belirlenen bayram ikramiyesine üç yıl boyunca zam yapılmadı. 2021 yılında ise sadece 100 liralık artış oldu. Emekliler bu bayramda artış yapılmasını beklerken iktidar ise emekli ikramiyelerinin iki bayramdaki toplam maliyetinin 25 milyar TL olduğunu açıkladı. İktidar, ikramiyede yapılacak 100 liralık artışın 4-5 milyar TL ek maliyet getireceğini savundu. Emekliler arasında ikramiyenin en azından bin 500 liraya çıkarılması konusunda büyük beklenti vardı. Emekli örgütleri ise ikramiyenin asgari ücret seviyesine yükseltilmesini istiyordu. İktidar, asgari ücret bir yana kişi başına 100 liralık artışı bile yapmadı. Oysa şu anda resmi enflasyon bile yüzde 60’ın üzerine çıkmış durumda. Milyonlarca emeklinin ücreti hem asgari ücretin hem de açlık sınırının çok altında bulunuyor. 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, yılbaşında en düşük emekli aylığını bin 500 liradan 2 bin 500 liraya çıkardıklarını, ayrıca yüzde 30’un üstünde enflasyon farkını içeren bir artış yaptıklarını anımsatarak temmuz ayında da emeklileri koruyacak benzeri bir düzenlemenin yapılacağını açıkladı. Bilgin, daha sonra bir televizyon kanalında, “Temmuz ayında bir sürprizimiz olacak, en düşük emekli maaşı artacak. Detayları 1 Mayıs’ta açıklayacağım. 1100 liralık ikramiyeyi biz 400 lira artırmış olsaydık bunun tek seferde maliyeti 10 milyar lira olacaktı ve sadece tek seferlik bir uygulama olacaktı. Biz şimdiki düzenleme ile yaklaşık 13 milyar liralık bir maliyet oluşturacağız. Bunun biraz üzerinde ama devamlı olan bir düzenleme olacak. Emekli maaşı yıl boyunca yüksek olmuş olacak” açıklamasını yaptı.

MALİYE’DEN İZİN YOK

Emekliler yine beklenti içerisine girdi. Ancak bu beklenti boşa çıktı. Bakan Bilgin, 1 Mayıs’ta emeklilerle ilgili hiçbir açıklama yapmadı. Bu da soru işareti yarattı. Bakanın açıklama yapmaması, “Maliye’den artışa izin çıkmadı” yorumlarına neden oldu. 

TEMMUZ ZAMMI SÖZLEŞMENİN GEREĞİ

Bu arada kulislerde, “Eğer emekli maaşlarında bir artış olacaksa bunu bakan değil, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bizzat açıklar” yorumları da yapılıyor. En düşük emekli maaşı yılbaşında yapılan düzenleme ile 1500 liradan 2 bin 500 liraya çıkarılmıştı. Şu anda 2 bin 500 TL’nin altında maaşı olan emekliler var. Bu emeklilerin maaşları bütçeden yapılan aktarma ile 2 bin 500 TL’ye tamamlanıyor. Ancak arada yapılan yüzdelik artışlarla maaşları 2 bin 500 TL’ye ulaşana kadar yeni zam alamıyorlar.

İktidar sık sık temmuz ayında emekli maaşlarında düzenleme yapılacağını söylüyor. Oysa bu zamların bir bölümü zaten mevzuat gereği yapılmak zorunda. Temmuz ayında memur emeklileri yüzde 7 toplu sözleşme zammı alacak. Ayrıca ilk 6 aylık enflasyonun yüzde 7.5’i aşan kısmı da fark olarak ödenecek. İşçi ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarına ise ilk altı aylık enflasyon oranında zam yapılacak. Yani emeklilerin maaşlarına temmuz ayında zam yapılması hem mevzuat hem de toplu sözleşmenin bir gereği. İktidar ise bunu sanki bu artışlar “olağandışı” yapılıyormuş gibi sunuyor. Mevzuat ve toplu sözleşmede öngörülenin dışında bir artış yapılıp yapılmayacağı ise belli değil. Çalışma Bakanı Bilgin ise sadece en düşük emekli maaşının yani 2 bin 500 TL’nin yine artırılabileceği mesajı veriyor.