Biden yönetimi, Türkiye’nin Etiyopya’ya yaptığı SİHA satışına karşı tutum sergiliyor

ABD’nin Türkiye’nin son dönemde gelişen Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) programına karşı hamleleri hız kesmiyor. ABD Senatosu’nun geçen hafta onayladığı, 2022 mali yılı savunma harcamalarını içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası’na Türkiye’nin SİHA programını yakın takibe alma tasarısının eklendiği belirtilmişti. Geçen ocakta Türkiye’nin SİHA satışını Etiyopya ve Fas’a genişleteceği yönündeki haberler gündeme yansımış, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ağustos ayında Ankara’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmüş, iki ülke arasında savunma konuları dahil çeşitli anlaşmalar imzalanmıştı. 

"POLİTİKALAR SÜRECEK"

Reuters’ın haberine göre ise Biden yönetimi, Türkiye’nin Etiyopya’ya sattığı SİHA’lara yönelik “insani endişeler” gerekçesiyle muhalefette. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Jeffrey Feltman’ın, geçen haftaki Türkiye ziyareti sırasında “Etiyopya’da SİHA’ların artan kullanımı ve sivillerin zarar görebileceği” konusunu gündeme getirdiğini belirtti. Reuters’e konuşan bir Türk yetkili ise “Washington’ın rahatsızlığını Ankara’ya aktardığı ancak Türkiye’nin bölgede politikalarını sürdüreceğini” kaydetti. Bir başka Türk yetkilinin, “Türkiye’nin hiçbir ülkenin içişlerine karışma niyeti olmadığı” ifadelerine haberde yer verildi. Bir Batılı yetkilinin ise “Ankara’nın ABD’nin endişelerine yönelik Etiyopya ile anlaşmaya insani bölümler eklediği, SİHA’ların nasıl kullanılacağına dair taahhüt anlaşmaları imzaladığı yanıtını verdiğini” söylediği aktarıldı. Feltman’ın Etiyopya’nın SİHA aldığı bir diğer ülke Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) de ziyaret ettiği ifade edildi. 

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, geçen hafta Etiyopya’daki iç savaşta tüm tarafların işlediği insan hakları ihlalleri ve suistimallerini soruşturmak üzere uluslararası uzmanlardan oluşan heyet kurulmasına yönelik karar tasarısını kabul etmişti. 

ABD, geçen mayısta Etiyopya’ya savunma ürünleri ihracatına sınırlama getirmişti. Beyaz Saray, geçen eylülde de “Etiyopya’da dolaylı ya da doğrudan krizi artıran, insani yardımı sekteye uğratan ve istikrarı bozan unsurlara yaptırım getirme” kararı almış ancak Türkiye’ye dair böyle bir adım atılacağına yönelik işaret vermemişti. Haberde, ABD Hazine Bakanlığı’nın, yaptırımların Türkiye’ye uygulanıp uygulanmayacağına dair açıklama yapmadığı da kaydedildi. 

New York Times gazetesi, Etiyopya’da Ahmed hükümetinin ayrılıkçı Tigray Halk Kurtuluş Cephesi’ne karşı Türkiye, BAE ve İran’dan aldığı SİHA’lar yardımıyla dengeleri kendi lehine çevirdiğini yazmıştı. Ülkede Bayraktar SİHA’larının kullanıldığı iddia edilmişti. Daha önce Kongre’nin iki kanadından vekillerin ABD Dışişleri’ne Türkiye’ye SİHA üretiminin durdurulması için baskı yapılması yönündeki talepleri gündeme yansımıştı.