Cumhuriyet aydınlanmasının öncü kurumlarından Köy Enstitülerinin 85. kuruluş yıldönümünde, Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi’nde, “Bir Cumhuriyet İmecesi: Köy Enstitüleri” sergisi açılacak ve “Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Mandolin Orkestrası” dinletisi yapıldı.
Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürlüğü ile Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği işbirliğiyle yapılan etkinlik; Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi bahçesinde, APİKAM’ın hazırladığı “Bir Cumhuriyet İmecesi: Köy Enstitüleri” sergisinin açılışı ve “Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Mandolin Orkestrası” dinletisi yapıldı. Köy Enstitüleri’nin; kuruluş hedefleri, aydınlanma sürecine etkileri, eğitimli çağdaş nesiller yetiştirme ülküsüne katkıları üzerine konuşmalar yapıldı.
Dönem fotoğraflarından özel bir seçkiyle oluşturulan serginin teması ise şu şekilde özetleniyor: “Hasan Âli Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç’un öncülüğünde kurulan Köy Enstitüleri sistemi, öğrencilerini "iş içinde, iş için, iş aracılığıyla eğitim" modeliyle yetiştirerek Cumhuriyet’in aydınlanmacı ruhunu halka ulaştırmayı amaçlamıştı. Okulun kurucularından İsmail Hakkı Tonguç, eğitimde olduğu kadar belgelemede de öncüydü. Köy Enstitülerinin gündelik yaşamının, kuruluşundaki emeğin, üretimin ve dönüşüm sürecinin fotoğraflanarak arşivlenmesini destekledi. Bu fotoğraflar sadece dönemin tanıklığı değil; aynı zamanda hafıza yaratma çabası, yaparak-yaşayarak öğrenme modelini belgeleme arzusuydu. “Bir Cumhuriyet İmecesi: Köy Enstitüleri” sergisindeki her bir fotoğraf, yalnızca dönemini değil, aynı zamanda bir ideali, umudu ve geleceği simgeliyor.
“KÖY KALMADI, OKUL AÇMAYA GEREK YOK DEMEK BÜYÜK BİR YANILGI”
Mevcut iktidarın eğitim politikalarını eleştirerek köylerde yeniden okulların açılması gerektiğini vurgulayan Gökhan Bal,
“Bugün ülkenin dört bir yanında insanlar Köy Enstitüleri’ne olan özlemlerini dile getiriyor. 1940’ta çıkan yasa ile kurulan ve sayısı 21’e ulaşan Köy Enstitüleri, bu ülke için sadece bir eğitim değil, aynı zamanda büyük bir toplumsal dönüşüm projesiydi. Eğitimci, sağlıkçı, marangoz, çiftçi… Cumhuriyet’in ihtiyacı olan insanları yetiştirmeyi hedefleyen bir modeldi" dedi.
Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi bahçesine kurulacak olan “Bir Cumhuriyet İmecesi: Köy Enstitüleri” sergisi, 24 Nisan-24 Mayıs 2025 tarihleri arasında ziyarete açık olacak.
