Seçilmiş İBB Başkanı ve CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart’ta gözaltına alınması ile başlayan ve 23 Mart’ta tutuklanmasıyla devam eden süreçte yüzbinlerce yurttaş, belediye binasının bulunduğu Saraçhane’deki eylemlere katıldı.
Ancak İstanbul Valiliği; kentte dört gün süreyle her türlü toplantı, gösteri ve basın açıklamasını yasakladı. O süreçte demokrasiyi savunmak ve yasal haklarını kullanmak isteyen yüzlerce yurttaş ile görevini yerine getirmeye çalışan gazeteci gözaltına alındı, onlarcası tutuklandı. Eylemlere katıldıkları gerekçesiyle yargılanan gençler mahkemedeki savunmalarında, gözaltı süreçlerinde sıklıkla polis şiddetine maruz kaldığı öne sürdü.
MAHKEME “ÖLÇÜLÜ BİR SINIRLAMA DEĞİL” DEDİ
Tutuklu kimsenin kalmadığı Saraçhane duruşmaları, üzerinden yaklaşık 1 sene geçmesine rağmen hala görülmeye devam ederken, İstanbul Barosu, İstanbul Valiliği hakkında dava açtı. İstanbul 3. İdare Mahkemesi, Valiliğin toplantı ve gösteri yasağını hukuka aykırı bularak iptal etti. Mahkeme kararında, “Demokratik toplum düzeni için gerekli nitelikte, temel haklara en az müdahaleye olanak veren ölçülü bir sınırlama niteliğinde olmadığı ve kamu yararı amacı da taşımadığı gibi 2911 sayılı Kanunun 17 ve 19. maddesi ile 5442 sayılı Kanunun 11/C maddesi kapsamında belirtilen şartlara da aykırı olması nedeniyle hukuka uygun olmadığı sonucuna varılmıştır” denildi.
“SAVAŞTA DAHİ ALINMAMASI GEREKEN BİR KARARDI”
İstanbul Barosu Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, mahkeme kararını Cumhuriyet’e değerlendirdi.
İstanbul 3. İdare Mahkemesi’nin iptalinin, Valilik kararının anayasaya ve hukuka aykırı olduğunu tescil ettiğini ifade eden Kaboğlu, “Bu kararın geçmişe dönük üç sonucu olur: ‘Geçmişte yapıldı ama yanlış yapıldı.’ ’Hukuk dışı işlem olarak yapıldı.’ ‘Koca İstanbul Valiliği, Türkiye savaş içerisinde olsaydı dahi alınamayacak olan, alınmaması gereken bir karar verdi’. Bu kararla İstanbul'da genel yasak uygulandı. Yalnızca toplantı, gösteri ve yürüyüşler değil; insanların işine gücüne gitmesi, şehirde gezmesi, yasaklandı. O nedenle ben bunu toplantı ve gösterilere indirgemiyorum. Bu bir genel yasaktır” dedi.
“VALİLİK BUNDAN SONRA BÖYLE BİR KARAR ALAMAZ”
O süreçte yaşanan haksız gözaltı ve tutuklamalara da değinen Kaboğlu, “Bu kararın, o sırada tanık olduğumuz haksız gözaltılara, haksız yakalamalara, anayasa dışı tutuklamalara etkisi olabilir. Haksızlık, tazminatı gerekli kılar. Tazminat genellikle devlete yönlendirilir ama burada taraflar artık rucu hakkını kullanabilir. Valiliğe ve savcılığa karşı dava yöneltebilir. Çünkü bu işlemler dizisi kitlesel mağduriyetlere neden olmuştur. Geleceğe yönelik olarak; bir vali bundan sonra böyle bir karar alamaz. Emsal teşkil edecek” ifadelerini kullandı.
“1 MAYIS İÇİN HUKUKİ BİR ZEMİN OLUŞTURUYOR”
Bundan altı ay sonra 1 Mayıs olduğunu ve Taksim’de kutlanmak isteneceğini vurgulayan Kaboğlu, “1 Mayıs tabii her gün olan bir toplantı ve yürüyüş değil. Yılda bir kez olan ve emekçilerin bayramı. Bu karar bir idare mahkemesi kararı. En az iki Anayasa Mahkemesi kararı var. Bir de Avrupa Mahkemesi kararı var. Bu karar üçlüsü artık İstanbul Valiliği'nin şehrin birçok noktasına binlerce polis yığmasının meşru olmayacağını ve emekçilerin, yurttaşların Taksim’e gidip 1 Mayıs’ı barışçıl bir biçimde kutlayabilmelerinin ve evlerine dönebilmelerinin önünü açması bakımından meşruluğunu pekiştirmiş ve hukuki bir zemin oluşturmuş oluyor” açıklamasında bulundu.
“AVUKATLARIN BU KARARI HEMEN DOSYALARINA SUNMALARI GEREKİYOR”
Saraçhane duruşmalarının hala devam ettiğini söyleyen Kaboğlu, “Avukatların bu kararı, duruşma olsun olmasın hemen dosyalarına sunmaları gerekiyor. Yeni bir belge bu çünkü. Valiliğin ilan ettiği yasaklama kararı, hukuk ve anayasa dışı” dedi.
