Geri dönüşüm yaparken nelere dikkat etmeliyiz?

İçinde yemek parçaları bulunan konserve tenekesini ya da peynirli pizza kutusunu geri dönüşüme gönderirken dikkatli olun. Her plastik ya da kağıt geri kazandırılamıyor. Daha fazla geri kazanım yapmak isterken çevreye zarar veriyor olabilirsiniz.

Elinizdeki malzemeler geri dönüşüme uygun değilse, dünyayı korumak isterken hata yapabilirsiniz. O nedenle çöpleri ayrıştırmadan önce durup bir düşünmekte fayda var.

Hem paket, kağıt ya da ambalajların geri kazanıma uygun olup olmadığını kontrol etmek hem de ona yapışan yemek artığı gibi dönüşüm sürecini yavaşlatacak ve masrafını arttıracak malzemeleri ayıklamak gerekiyor.

Londra'nın merkezindeki Southwark'ta yaklaşık dört futbol sahası büyüklüğünde bir tesis var. Veolia isimli şirketin çalıştırdığı bu alanda her yıl 120 bin ton geri dönüşüm yapılıyor.

BBC'ye konuşan Veolia'nin sürdürülebilirlik teknolojileri yöneticisi Tim Duret "Geri dönüşümün işe yaradığını insanlara iletmek istiyoruz. Londra'da bunun gibi yüzlerce tesis var. Amaç cam, plastik, metal ve karton ya da kağıt gibi farklı geri dönüşüm maddelerini ayrıştırmak. Neyi geri dönüştürüp neyi dönüştüremediğini bilmek her zaman kolay değil, bunu anlıyoruz" diyor.

Bir çöpün nereye atılacağına karar vermek için, ambalajın üzerinde geri dönüşüm sembolü olup olmadığına bakılmalı.

Unutulmamalı ki her plastik aynı materyalden üretilmiyor. Örneğin bir plastik kap geri dönüştürülebilirken üzerindeki streç film dönüştürülemeyebiliyor.

Ancak dikkat edilmediği için aslında doğaya tekrar kazandırılamayacak pek çok plastik torba, buzdolabı poşeti ya da cips paketi yanlışlıkla geri dönüşüm çöplerine atılarak bu tesislere ulaşıyor.

Londra'daki geri dönüşüm merkezlerine gelen malzemeler öncelikle eldiven ve maskeli çalışanlar tarafından ayrıştırılıyor. Bu işlem makineler tarafından yapılmadığı için yanlışlıkla geri kazanıma gönderilen her materyal süreci uzatıyor.

Geri dönüşebilir maddeler seçildikten sonra ise plastikler, camlar, kağıtlar ve metaller ayrılıyor. Çünkü hepsinin farklı bir süreci var.

Wrap isimli israf azaltmak için çalışan hayır kurumundaki geri dönüşüm uzmanı Helen Bird, bazı süpermarketlerin hazır yiyecek paketlerini, plastik torbaları ve streç filmleri toplamaya başladığını söylüyor.

Bird, paket üretici firmaların daha basit tasarımlar yapmasının da etkili olacağını ekliyor.

Beş örnek üzerinden geri dönüşüm:

• Pizza kutusu, sos ve yiyeceklerden temizlenerek geri dönüştürülür.
• Karton kahve bardağı, içinde selüloz ve plastik bir arada bulunduğu için her yerde geri dönüştürülemez. Kahve alınan yerlere teslim etmek gerekiyor. Toplanan bardaklar ancak içindeki maddeler ayrıştırılarak tekrar kullanılabilir hale gelir.
• Hazır yemek paketlerinin her birinin ambalajında geri dönüşüm işareti olup olmadığı kontrol edilmeli.
• Fiş ve faturalar kağıt dönüşüm kutularına atılabilir.
• Plastik şampuan şişesi, plastik dönüşüm kutularına atılabilir.

Geri dönüşüm karbon emisyonun azaltılmasındaki en önemli noktalardan biri çünkü yeni materyalle üretmek geri dönüşüm malzemesiyle yapılandan daha çok enerji istiyor. Bir de geri dönüşüme attığımız çöplere dikkat edersek bu oran çok daha fazla olur.

Wrap'ın son verilerine göre İngiltere'de her on kişiden dokuzu geri dönüşüm yapıyor. Bu sayede her yıl 18 milyon ton karbondioksit salımı engelleniyor.