Sünnet sağlık için mi yoksa toplum baskısıyla mı yapılıyor?

Kahramanmaraş'ta 4 yaşındaki bir çocuğa doktor olmayan bir şahıs tarafından yapılan işlem sırasında, küçük çocuğun cinsel organı kesildi. Tedavi için İstanbul'a getirilen küçük çocuğun cinsel organına, ağız kısmından alınan bir doku nakledildi. Yaşanan facia üzerine gündeme gelen 'Sünnet sağlık açısından gerekli mi', 'Yapılmaması bir sağlık problemi teşkil eder mi' sorularına ilişkin uzmanlar önemli açıklamalarda bulundu.

Sünnet konusunda fanatiklerin ve karşıtların olduğunu aktaran Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Levend Özkan, “Sünnet, ne herkesin sağlık için olması gereken bir cerrahi işlemdir ne de söylendiği gibi komplikasyon vs. olmadığı takdirde vücuda zarar veren bir işlemdir” ifadelerini kullandı. 

“GELENEKSEL AMAÇLARLA YAPIYORUZ”

Su ve sabun gibi ana hijyen malzemelerinin ulaşılamaz olduğu Afrika gibi bölgelerde sünnetin koruyucu olabileceğini söyleyen Prof. Dr. Özkan, “Sünnet derisi geriye alınıp temizlenirse sünnetin potansiyel faydalarının birçoğu sadece temizlikle yapılmış olacak” dedi.

Nadir olarak sünnetin önerildiği durumlar olduğunu söyleyen Prof. Dr. Özkan, şöyle devam etti: 

“Belli başlı hastalıklar, doğumsal sorunlar gibi durumlarda sünnetin önerildiği durumlar olabiliyor ama bunlar çok yaygın şeyler değil. Sünnetin acil veya mecburi olduğu durumlar son derece nadirdir. Biz sünneti ileride penis kanseri olmasın diye ya da şu hastalık olmasın diye yapmıyoruz. Sünneti genel olarak istenildiği üzere geleneksel amaçlarla yapıyoruz.“

SÜNNETİ KİMLER YAPABİLİR?

Prof. Dr. Levend Özkan: “Türkiye'de sünneti en çok ürologlar, çocuk cerrahları ve pratisyen hekimler yapıyor. Bu tamamen kişinin sünnete olan ilgisi, eğitimi ve sünnete olan bakışıyla ilgili. Sünnet doktorlar tarafından önemsenmeli ve öğrencilerine öğretilmesi önem arz etmektedir. Çünkü tıp fakültesinde basit müdahaleleri, doğum yaptırmayı, dikiş atmayı öğreniriz ama Türkiye'de her erkek çocuğunun geçirdiği bir işlem olan sünneti öğrenmeden çıkıyoruz. Ben, çalıştığım üniversitelerde mutlaka sünneti ders olarak koyup öğrencilere öğretmeye çalışırım. Bunu iyi yapmalı ve öğretmeliyiz ki Kahramanmaraş'ta yaşanan olaydaki gibi merdiven altına, ehli olmayan kişilere bu iş kalmasın. Hiçbir tıbbi bilgisi olmayan, sağlık elemanı olmayan, sadece birinden görüp 'ben bunu yaparım' diye sünnetçi olan, sünnet yaptığını iddia eden kişiler var. 2022'de artık Türkiye'de sağlık çalışanı olmayan birinin sünnet yapması kabul edilemez. Burada iş biz doktorlara düşüyor.”

"FAYDALARI VAR AMA ELZEM DEĞİL"

Dünyadaki erkek nüfusunun üçte ikisinin sünnetsiz olduğunu belirten Çocuk Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Murat Mutuş, sünnete dini, sağlık ve sosyal açıdan bakılması gerektiğini belirtti. Mutuş konuya ilişkin değerlendirmelerini şu şekilde sıraladı: 

"Sağlık açısından bakıldığında sünnetin faydaları var ama elzem değil. Sağlık açısından birçok görüş var. Özellikle Afrika'da hastalıklar çıkıyor, burada yapılan bilimsel çalışmalarda da sünnetli erkeklerin cinsel yolla bulaşıcı hastalıklara daha az yakalandığı görülüyor ancak çok büyük bir fark yok."

"HİJYENE DİKKAT ETMEK GEREK"

"Sünnet derisi kapalı olduğunda içinde mikrobik bir ortam oluşuyor. Ama her gün banyo yapıyorsanız, hijyene dikkat ediyorsanız yine sünnetli ile sünnetsiz arasında bir fark kalmıyor. ‘Bu açıdan sünnetliler sağlıklıdır, sünnetsizler sağlıksızdır’ diyemeyiz. Bir de erken boşalma konusunda bir argüman var. Bu konuda bilimsel bir kaynak yok. Sosyal yönden bakacak olursak ise Türkiye’de çoğu kişi müslüman. Sünnetsizler çok ayıplanıyor, yurt dışından 10 yaşında çocukları olan aileler geliyor ve apar topar sünnet olmasını istiyorlar. Bu çocuklarla arkadaşları alay ediyor ve çocuk depresyona giriyor. Çoğu zaman ciddi olarak mahalle baskıları söz konusu."

İDRAR YOLU ENFEKSİYONU

Sünnetin dini bir ritüel olduğunu ve bu işlemin Antik Mısır’da firavunlara ait papirüslerde de örneklerinin olduğunu aktaran Prof. Dr. Murat Kalemoğlu, sünnetin sağlık açısından gerekliliğine ilişkin şöyle konuştu: “Sünnetin, hijyensizlik sonucu ortaya çıkan sünnet derisi iltihabına (smegma) karşı kısmen yararı var. Fakat bireyler hijyenlerine dikkat ettiği takdirde sağlık açısından yapılmalıdır diye bir şart yok. Sünnet derisinin oldukça dar olduğu durumlarda bebeklerde çok sık idrar yolu enfeksiyonu gelişebilir ya da farklı komplikasyonlara yol açabilir. Bu gibi durumlarda Avrupa’da da sünnet yapılabiliyor."