Putin’in Türkiye ziyareti bölgede sıcak bir döneme rastlıyor:
- Ukrayna yüzünden Batı, Rusya’ya ambargo uyguluyor. Türkiye bunun dışında, ihracatımızı olumlu etkiliyor.
- Kırım yüzünden Ankara ile Moskova arasında soğuk rüzgârlar esiyor.
- Suriye (ve Esad) konusunda Ankara ve Moskova karşı karşıya. Ankara, “kraldan fazla kralcı” bir tutum içinde.
- Buna karşılık Türkiye enerjide yüzde 70 oranında Rusya’ya “bağımlı” konumda. Bu stratejik bir bağımlılık.
- Amerikan donanmasının Karadeniz’de bulunması konusunda Ankara ve Moskova sorunlar yaşıyorlar; bir köşe kapmaca oyunu oynanıyor.
- Bu arada Türkiye’nin büyük bazı yatırım projelerinde Ankara-Moskova ortaklığı var. Başında Akkuyu Nükleer Tesisi geliyor.
Bütün bu pozitif ve negatif değerlerin gölgesinde Putin Türkiye’ye geliyor. Artılar mı yoksa eksiler mi ağır basacak?

Reel politikanın determinizmi
Ancak bütün bunların yanında iki ülkenin birbirleri ile örtüşen çıkarları var. Bu çıkarların ortaya koyduğu bir determinizm söz konusu; iki ülke de “iyi geçinip ortak çıkarlara yoğunlaşmak durumundalar.” İki ülkenin de birbirinin kuyruğuna basma lüksü bulunmuyor.
Özellikle Türkiye’nin Rusya’ya doğalgazdaki “yüksek bağımlılığı” iyi ilişkileri, “olmazsa olmaz” durumuna getiriyor. ABD (ve Batı), Ukrayna ve Karadeniz konusunda, Ankara’dan ne isterse istesin, Ankara “dengeli durmaya mecburdur.” Sorun AKP iktidarını da yakından ilgilendiriyor.

Ortadoğu konusunda
Rusya’nın Çin ve diğer Asya ülkeleri ile işbirliği ve bunun Ortadoğu’ya etkileri Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. Ankara İran ile de iyi geçinmek zorunda. Esad’a yaptığını İran’a hiçbir zaman yapamaz.
Putin’in ziyaretinde Kürt açılımı (ve Kürdistan meselesi) da mutlaka gündeme gelecektir. Rusya bugüne kadar ABD ve Avrupa’nın Arap ülkeleri, Türkiye ve İran üzerinde yürüttüğü Kürt (ve Kürdistan) politikasına mesafeli kalmış, hatta karşı çıkmıştır.
Ankara’nın bu alandaki çelişkili uygulamaları Moskova’nın Suriye, Irak ve İran politikaları ile örtüşmemektedir.

Ekonomik konular
Putin’in ziyaretinde ekonomik konuların ağırlık taşıması bekleniyor:
- Tarım ürünleri başta olmak üzere Rusya’ya ihracatın arttırılması: İnşaat sektörünün Rusya’daki faaliyetlerinin genişletilmesi
- Doğalgaz ve petrol fiyatlarında pazarlıklar.
- Rus yatırım projelerinin arttırılması.
- Rus turizminden daha fazla yararlanılması gibi konular öne çıkacaktır. Yeni anlaşmalar da beklenebilir.
Türkiye ekonomik olarak sıkışmış durumdadır. Bu arada Ankara transatlantik ticaret anlaşmalarına dahil olma, Japonya ile serbest ticaret anlaşmaları yapma girişimleri içindedir.
Ekonomik darboğazın Türkiye’yi zorladığı bu koşullarda Rusya pazarından yararlanmak için yeni girişimler söz konusu olacaktır.