ABD’nin, Rusya’nın ve Ukrayna’nın bugünkü beklenmeyen radikal açıklamaları yaşanmakta olan örtülü iç savaşın daha da derinleşeceğini göstermektedir. ABD, Çin ve Rusya arasında soğuk savaş sonrası başlatılan örtülü ve masa altı kavga ve askeri çatışmalar artık masa üstüne, gün yüzüne taşınmaya başlanıyor. Her üçünün de planı rakipler tarafından bugüne kadar yaşandığı gibi sürdürülmekte ve çatışma derinleştirilmektedir.

Bu çekişmeler küresel boyutta, görece olarak ekonomik küresel güce sahip olan tarafın öne çıkma olasılığı daha yüksektir. Bu bağlamda uzun vadede Amerika’nın öne çıkması söz konusu olabilecektir. Buna karşılık Çin’in orta vadedeki başarı kulvarları sürpriz sapmalara da yol açabilir. Ancak küresel düzenin fiilen yaşamakta olduğu kapitalist ve muhafazakâr düzen Batı’nın kullanabileceği olanakları çok daha fazla genişletme durumundadır.

Bu varsayımdan hareketle Batı’nın (Avrupa’nın) şansı öne çıkmış olabilecektir.

Batı’nın benim bu varsayımlarıma dayanmasına yol açan nedenleri şu şekilde sıralayabilirim:

1) Avrupa Birliği’nin bu bağlamda bugün sahip olduğu iktisadi, siyasi, sosyal, ticari ve mali güçler,

2) Yeni Zelanda’dan Avustralya’ya Okyanusya bölgesinin küresel boyutta sahip olduğu enerji, doğal kaynak ve nüfus büyüklükleri,

3) Japonya’nın ve Rusya’nın, Güney Amerika’nın ve Kanada’nın küresel dağılımındaki ticaret, enerji ve doğal kaynaklardaki payları.

Bütün bu faktörler yarın, dün açıklanan sürpriz, beklenmeyen taleplerin doğal sonucunu değiştirebilecek durumlardır. Bu bakımdan içinde büyük esneklikler bulunan birçok olası değişiklikler söz konusu olup yaşanabilecek.

Artık dünya yine beklenmedik olası büyük sürprizlere açık durumdadır.

Bütün bunların dünyanın başına geleceğini yaklaşık bir yıl önce noktasından virgülüne kadar bu köşede yazmıştım ve başlığına da “AKP bütün gemileri yaktı mı” ifadesini kullanmıştım.

***

Sevgili dostum Prof. Dr. Mehmet Haberal’a ve Başkent Hastanesi’nin değerli tıp mensuplarına, geçirmekte olduğum rahatsızlık ve iyileşme sürecinde bana göstermiş oldukları desteğe sonsuz teşekkürler ederim.