Kırkıncı yılında yaptığımız 12 Eylül dizisinde ağırlıklı olarak darbeden sonraki gelişmelerden ziyade darbeyi hazırlayan süreci yazdık. Bu süreci yazarken yazılmış anı kitapları ve Cumhuriyet gazetesi arşivlerinden yararlandık. Anı kitaplarında ve gazete kupürlerinde yer alan eksik ve yanlış bilgiler doğal olarak dizide de aynı şekilde yer aldı. Dizinin son gününde ikkitsatçı ve devlet adamı olarak bizim gönlümüzde ve belleğimizde çok müstesna bir yere sahip olan eski DPT Müsteşarı Prof. Dr. Bilsay Kuruç’tan bir e-posta aldık. Çok önemli bilgilerin yer aldığı bu postada yer alan önemli bilgileri sizlerle paylaşmak istedik.

Dizide 1978 yılında Başbakan Ecevit’in kredi bulmak için ziyaret ettiği sosyal demokratların yönetimde oldukları İskandinav ülkelerinden beklediği yardımı alamadığını yazmıştık. Bilsay Hoca, Ecevit’in ilk kapsamlı İskandinavya turunun 1979 yılında yapıldığını, tüm lojistik yükünü Orhan Koloğlu’nun taşıdığı ve Başbakan Ecevit’le birlikte kendisinin de yer aldığı bu turda, özellikle İsveç Başbakanı Olof Palme ve Oslo’da iktidardaki İşçi Partisi’nin tam kadrosunun bir Ecevit iktidarına destek olacak şekilde davrandıklarını, 1978’den başlayan iki yılda da kendi takatleri içinde olumlu davrandıklarını belirtiyor.

Bilsay Hoca, Kemal Derviş konusunda da bir yanlışlığı düzeltiyor. Merhum Ali Topuz’un “Düzeni Değiştirmek” adını taşıyan anı kitabında Kemal Derviş’in CHP’nin Göreme Sokak’taki Araştırma Bürosu’nda çalıştığı bilgisine yer vermiş ve biz de bu bilginin doğruluğundan kuşku duymayarak dizi de Derviş’ten CHP’nin Araştırma Bürosu’nda uzman olduğunu yazmıştık. Oysa bu bilgi doğru değilmiş. Göreme Sokak’taki Araştırma Bürosu’nun başına Cahit Kayra’dan sonra geçen Bilsay Kuruç, o büroda görev yapanları şöyle sıralıyor:

“1976 başlarında Bülent Ecevit iktidar hazırlığı yapmak üzere Göreme Sokak’taki büroyu kurdu ve orada iki değerli genç, çalışkan arkadaşa görev verdi: Mehmet Kabasakal ve Işın Çelebi.

Özel Kalem Müdürü Nail Sevil de orada daimi görevli idi. Büronun başında (kendisini derin saygı ile izlemeyi sürdürdüğümüz, bilge ve müstesna kişi) Cahit Kayra vardı. İlkbaharda, Ecevit, Cahit Bey’in artık parti merkezinde (siyasette) görev alacağını ifade ederek, büronun başına benim geçmemi istediğini söyledi. Bu hemen hemen tam gün çalışma (zaman zaman daha fazlası) idi. Göreme Sokak sorumlusu olduğum süre boyunca (1978’in ilk ayına kadar), tahmin edeceğiniz gibi çalışma ortamımıza birçok uzman geldi, görüşmeler yapıldı, vs. Ancak bunların arasında Kemal Derviş yoktu. Hiçbir zaman orada bulunmadı. Demek ki böyle bir ihtiyaç olmadı.”

Dünya Bankası uzmanları Derviş ile Robinson’un ortaklaşa yazdıkları, “Türkiye ekonomisi” üzerine hazırladıkları çalışma belgesinin Ecevit hükümetinin kurulmasından önce 1977’nin ortalarında 2 MC hükümeti döneminde verildiğini belirten Bilsay Kuruç, dizimizde de belirtildiği nedenlerle DPT’de tepki uyandırdığını, “genel denge modeli” üzerine kurulu bir öneriler demetinin Türkiye’nin doğal gelişme potansiyeline, kurgusuna ve çizgisine aykırı olması nedeniyle Göreme Sokak’taki Araştırma Bürosu’nda da önemsenmediğinin altını çiziyor. 

CHP’nin 11’lerle kurduğu hükümette DPT Müsteşarı olarak görev alan Kuruç, 4. Kalkınma Planı hazırladıkları sırada Dünya Bankası Başkanı McNamara’nın Ankara ziyaretinde 24 Ocak’ın ilk taslak metninin kendilerine öneri olarak getirildiğini anımsatıyor. “Biz plan hazırlıklarına başladık” denilerek önerinin geri çevrilmesine rağmen bu konudaki ısrar hiç bitmiyor. Hem Dünya Bankası hem OECD tarafından bu konuda “Vazgeçin bu plandan, size sıkışıklığınızı aşacak destek bulalım” vaadiyle aynı şekilde aynı önerinin yinelendiğini açıklayan Kuruç, sonuçta 4. Kalkınma Planı’nın TBMM’de onaylandığını ancak  kendilerine dayatılan bu önerilerin 1978 ara seçimleri sonrasında başbakan olan Demirel döneminde 24 Ocak Kararları ile hayata geçtiğini anlatıyor.