Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Bir çare düşünmek
Rainer Maria Rilke’nin ilk basımı MEB Yayınları tarafından 1948 yılında yapılan Malte Laurids Brigge’nin Notları (Can Yayınları) bizim kuşağın şair ve öykücülerinin kült kitabı idi. Dahası, yeni sevgili bulan arkadaşımıza “Malte’yi okuttun mu?” diye sorardık. Kızların sınav köprüsü idi. İşte bu kitabın 10. sayfasının başında şöyle bir cümle vardır: “KORKUYORUM. İnsanın bir korkusu varsa, buna bir çare düşünmesi gerek.”
Bu cümlede ağırlık “çare” sözcüğü ile “düşünmek” fiilinde. “Çare düşünmek”, her derde deva ebegümeci gibi bir şey: “İnsan açsa buna bir çare düşünmeli”, “memur ya da emekli geçinemiyorsa buna bir çare düşünmeli!” Ama her şeyden önce “Ben neden açım?”, “Maaşım neden az, neden yetmiyor?” diye düşünmeli. Düşünecek! Başka çare yok!
21 Ekim 2024 günü yayımlanan “Piliç değil Bilinç” adlı yazımda şöyle yazmışım: “Jean-Paul Sartre, nasıl bir burjuva kendini bir işçi gibi hissedemezse, bir işçinin de kendini bir burjuva gibi hissetmemesi gerektiğini söylüyor. Kendini burjuva gibi hisseden işçi, kendini bülbül sanan kargaya benzer. Fransa’da, İngiltere’de bir işçi burjuvaların gittiği kahve ve meyhaneye gitmez; içtiği tütün de farklıdır.”
İşe burjuvayı karıştırmadan dosdoğru şöyle söyleyebiliriz: İşçi, emeğini satan emekçi, emekçilerin tamamı işverenle pazarlık yapma hakkına sahiptir ama bir işçi tek başına pazarlık yapamaz, işkolunda “sarı” olmayan yani “hain” olmayan bir sendikaya katılmak zorundadır. Ancak bu şekilde işçi olduğunun bilincine varabilir. Ama mevcut işçilerin yüzde 85’i sendikalı değil, yüzde 15’i sendikalı.
Ancak işçilerin işçi bilincine kavuşmasının önünde iki engel var. Birincisi “Allah deldiği boğazı aç koymaz” türünden bağnaz, din kaynaklı atasözleri: “Allah yarattığı her canlının rızkını türlü olanaklar sağlayarak verir. Yeter ki karnını doyurmak isteyen biraz çaba ve gayret göstersin.” Bu atasözünün işçinin, emekçinin yanında olmadığı, sömürüyü ve işsizliği koruduğu kesin.
Türkiye nüfusunun yüzde 99.9’u Kuran’ı Arapçadan okuyup anlayamaz. Çiftçinin, emekçi sınıfların, genç nüfusunun yüzde 95’i de kutsal kitabı Türkçesinden okuyup anlamamıştır. Bu nedenle iktidar kitlesi ve din adamları, “dini” ve “din yemi”ni kullanarak nüfusun yüzde 80’den fazlasını gütmektedir. Gütmenin araçlarından biri “rızık” kavramıdır: “İhsan, pay, şükür” anlamına gelir. İkinci araç da “şükür”dür. Bu çok verimli iki kavram hakkında mebzul miktarda ayet ve hadis vardır, ki bunlar emekçi kitlelerini pıstırmak için kullanılır:
Tipik bir “rızık” ayeti, l-i İmran suresi, 27. ayet: “Geceyi gündüze bağlayıp-katarsın, gündüzü de geceye bağlayıp-katarsın; diriyi ölüden çıkarırsın, ölüyü de diriden çıkarırsın. Sen, dilediğine hesapsız rızık verirsin.”
İsrâ Suresi 30. ayet: “Doğrusu Rabbin dilediğine rızkı bol verir, dilediğine de az verir. Şüphesiz O, kullarının durumunu en iyi bilen ve onları hakkıyla görendir.”
Belki “dilediğine” koşulu olmayan ayetler de vardır ama bu ikisinde var. Neden “dilediği”ne de neden “muhtaç olan”a değil? İslama göre “şükür”: “Verilen nimetin farkına vararak nimeti verene, sözlü, fiili ve kalbi olarak saygı duymak, onu överek ona inanıp boyun eğmektir. ‘Şükür’, verilen nimetin kıymetini bilip nimeti vereni, övmektir.”
Tanrı “rızık” dağıtımında adil davranmamaktadır. Tanrı, iktidar ve işveren; işçinin ve emekçinin yanında değildir. Şu çok iyi bilinsin ki şükreden, hakkını, emeğinin hakkını asla koruyamaz.
Gelelim günümüze: Televizyonlara çıkıp 7 bin 500 lira diyeceklerine “7 bin 500 milyon, milyar” diyorlar. Para biriminden habersiz biri hakkını nasıl isteyip koruyacak.
AKP iktidarından şikâyetçi 26 milyon aktif sigortalı var. Ekim verilerine göre EYT’lilerle birlikte 15.3 milyon emekli, 5.1 milyon memur var. SSK emeklisi 9 milyon, Bağ-Kur emeklisi 2 miyon 750 bin.
Ben bunları şair kafasıyla bulup yazdım, siz istastikçi hesabıyla doğru sayıları bulun. Ey ağlayıp sızlanan emekliler, ey pazar yerlerinde atık meyve sebze toplayanlar, ey yurtsuz kalan, aç karnını doyuramayan üniversite öğrencileri ve bunların aileleri, ey yoksulluk bataklığında debelenen memurlar ve emekçiler, 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde hakkınıza, onurunuza ve oyunuza sahip çıkın!
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun konuşma
- Özgür Özel'den 'atama' çıkışı
- Özgür Özel kutlama programında
- CHP'li vekilden Soma için flaş çağrı...
- Mine Esen'den anlamlı konuşma...
- Serra Menekay yazdı, Aysim Dolgun Ildız besteledi
- İşte Cumhuriyet'in tarihi
- Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri eylem yaptı
- Cumhuriyet 100 yaşında! İyi ki Cumhuriyet var
- Şişli'de Hıdırellez coşkuyla kutlandı
En Çok Okunan Haberler
- Ünlü oyuncu cinsiyet değiştiren oğlunu paylaştı
- 'Asıl hedef CHP’li belediyeler!'
- ‘Ülkü Ocakları Genel Başkan Yardımcısıyım’
- İşte 'kamuda tasarruf' paketinin ayrıntıları
- Canlı yayın çıkışında cinayeti itiraf etti!
- Cem Küçük’e ikinci operasyon!
- Adeta zihin okuyan kişiler hangi burçlardan çıkıyor?
- Çocuğa tecavüz için sıraya girdiler!
- 'Liste hazırlıyordu, darbe komisyonuna götürüyordu'
- Erdoğan Saray'dan taşınıyor mu?