Sığınmacılar, terörle mücadele üzerinden kurulu denklemlerle, Suriye topraklarında yürütülen siyaset üzerinden düne kadar yürütülen denklemlerin tümü, dün öğlen saatlerindeki Türkiye’yi hedef alan son saldırı ile bozuldu. Stratejistler 7 farklı noktadan gelen saldırılara misli ile karşılık verilmiş olmasının bugüne kadarki kurulu dengelere dayalı denklemin sürdürülebileceği anlamına gelmeyeceğinin altını çiziyorlar.

Rusya ile geçmişin uçak olayı üzerinden yaşanmış gerilimin arkasından yaşanan, Amerika destekli 15 Temmuz FETÖ’cü darbe sürecinde, Rusya’nın Türkiye’den yana keskin ağırlığını koyuşu ile gelişen süreçlerden günümüze yaşanan kurulu dengelerin tümden sallandığı saatler yaşandı. Rusya’nın, egemenlik kurma dengelerinde başarılı olduğu Suriye toprakları üzerinde yaşanan emperyal güç odaklarının stratejik savaşlarının, Amerikan stratejisi ile Türkiye topraklarına da taşınması boyutlu 15 Temmuz FETÖ’cü darbe atağına karşı Türkiye’den yana İran da yanında, farklı tonlarıyla Irak yönetimi, başka ülkeleri de yanına alması başka.

Soçi Mutabakatı sonrasında yaşanan yeni dengeler içinde kurulu denklemin bozulması noktasında, Türkiye’nin bu kez Suriye toprakları üzerinde konvansiyonel savaşla yüz yüze kalması gerçeği çok başka. Çatışmasızlık bölgesi ortadan kalkmış, sayısız odaklı olabilecek provokasyonlarla da olsa, Soçi Mutabakatı ölmüş.

Rusya ağırlıklı çizilmiş yeni koşulların dengelerinde, İdlib’de Türkiye’nin üzerine aldığı sorumluluklarının gereğini yerine getiremediği, güvenlik koşullarının sağlanamadığı tezi ile, Rusya’nın doğrudan tarafı olduğu Suriye operasyonlarının sürdürülmesi gerçeği çok başka. Rusya ile Türkiye Suriye’nin toprak bütünlüğü üzerinden birleşmişlerdi. Ancak  Rusya PKK’yi kendi çıkarları penceresinden tehdit olarak algılamazken, Türkiye Özgür Suriye Ordusu içinde Amerika’nın da desteklediği pek çok terör örgütü için de geçerli olmak üzere çok da özenli değildi.. Sonuç olarak Soçi Mutabakatı ancak ve ancak Suriye toprak bütünlüğü üzerinden sürdürülebilirdi..

***

Amerika, Suriye’den çekilmeden İdlib’de sıkıştırılmış pek çoğunun kurulması ve güçlenmesinde parmağı olan, Rusya ve Esad yönetimi için tehdit oluşturan terör örgütlerinin, Türkiye’nin sorumluluk alanında bulunduğu bölgede Soçi Mutabakatı ile çelişkili sıkıştırılmalarının sonuçlarından kazançlı çıkmanın hesaplarını yapacaktı.

Suriye, Esad yönetiminin, Rusya’nın arkasında durduğu operasyonlarla, İdlib’in boşaltmasında yaşanan provokasyonların sonuçta en büyük zararı Türkiye’ye verebileceği ortada.. Amerika, Türkiye’nin Barış Pınarı harekâtında, her şıkta PKK’nin zarar görmemesinden yana önlemlerini alıyor. Amerika Suriye’de Türkiye’nin Rusya ile karşı karşıya gelmesinden yararlanmanın da peşinde. Türkiye’nin, Özgür Suriye Ordusu içinde yerleşik, Esad ve Rusya için tehdit, hedef terör örgütlerince zora sokulması provokasyonlardan her şıkta yararlanabilecek konumda..

Türkiye’nin Suriye’de konvansiyonel savaşa sürüklenmesinin söz konusu olduğu bir noktada, Rus kamuoyuna dönük İdlib’de yaşananların değerlendirilmelerinde, İran desteğinin de altı çizilerek Türkiye’nin Esad’ın yolunu, önünü keser konumda, düzensiz grupları desteklediği suçlamalarının propoganda aracı olarak kullanılması da ayrıca dikkat çekici. Soçi Mutabakatı’nın İdlib için geçerliliğinin kalmadığı tezleri,

Türkiye adına Ukrayna ziyareti mesajları, Amerikan çıkışlarının öne çıkarılması ayrıca düşündürücü..