Merkez Bankası’nın ucu yanık mektubu
Veysel Ulusoy
Son Köşe Yazıları

Merkez Bankası’nın ucu yanık mektubu

07.04.2024 04:01
Güncellenme:
Takip Et:

Merkez Bankası kendine yüklenen görevi nedeniyle hükümete, hükümetteki ekonomi politikası uygulayıcılarına bir mektup daha gönderdi. Mektupta 2023 yılının ikinci yarısında, dış finansman koşullarının belirgin şekilde iyileştiği, rezervlerin istikrarlı artış kaydettiği, talep koşullarının cari işlemler açığına yansıyacak şekilde güç kaybetmeye başladığı, TL varlıklara yurtiçi ve yurtdışı talebin güçlenerek arttığının gözlendiği belirtildi.

Ne güzel değil mi?

Kaynak erişiminde olumlu gelişmeler varmış...

Hangi kaynak?

Kaynak deyince insanın aklına doğal kaynaklar, sermaye ve aramalı niteliğinde olan teknolojik ürünlerin üretiminde kullanılan girdiler, vasıflı işgücü ve verimliliği tanımlayan kaynak dağılımı etkinliği geliyor.

Yok, hemen heyecanlanmayın! Burada bahsedilen şey, dış borç bulma yeteneğinin artması sonucunda dolara, Avroya yüzde 10 faiz vererek borçlanmanın kolaylaşmasıdır. Yani bizi yöneten karar vericilerin borç bulma ile övünmesinden başka bir şey değildir ortada olan.

Bu övünme ile de kalmamış bankamız...

İç talebin azalmaya başladığını da gözlemlemiş ve bu sayede cari açık da azalmaya başlamış, buna seviniyorlar.

Tüm ücretlerin ortalamasının neredeyse asgari ücret olduğu ülkemizde talebin düşüşünü davul ve zurna ile halay çekerek kutlamaya benziyor bu durum. Milli gelirin yüzde 60’ından fazlasının sadece tüketim harcamalarından geldiği bir ekonomide, harcamaların azaldığının vurgulanarak gurur duyulması ekonomide alternatif maliyetin ne demek olduğunu kavramama anlamına gelir.

Diğer bir ifadeyle, cari açıktaki azalmanın talepten dolayı aşağılara gelmesinin, fakirliği yok etmenin tek kaynağı olan ekonomik büyümeden neler alıp götürdüğünü bilmemek anlamına gelir.

Aksine bunu çok iyi bildiklerini düşünmek istiyorum.

Hal böyleyse, geriye kalan olasılık ise daha da vahim.

Biliyorlar ama bunu yapmadan enflasyonu yenemeyeceklerini düşünüyorlar.

Biliyorlar ama halkı daha da fakirleştirmeden enflasyon belasından kurtulamayacaklarını tartışıyorlar. Biliyorlar ama yolsuzluğun arşa çıktığı, tüm kaynakların bir avuç insana transfer edildiği bir ortamı normale döndürmek için halkın daha da yoksullaşması gerektiğini planlıyorlar...

Daha kötüsü var önümüzde. Hem de en pratik ve en kolay olanı. Maaşlara bizim (Merkez Bankası’nın) beklediğimiz enflasyon oranında ayarlama yapılması vurgusu...

Özellikle de toplam ücret gelirlerindeki payı neredeyse yüzde 60’ları aşan asgari ücret olan bir ekonomide, asgari ücreti ve dolayısıyla tüm ücretleri, yılda bir kez ayarlama yapın diyerek enflasyonun altında bırakmak için tavsiye ya da görüş sunuyor Merkez Bankası.

Yıllardan beri yüzde 5’lik hedef enflasyona ulaşmak için tek faktörün ücretler olduğunu zanneden Merkez Bankası’nın buna süslü cümleler ile fiyatlardaki kargaşanın nedeni olarak Kahramanmaraş merkezli depremi de eklemesi, yapılan yanlışları dışa aktarma gayreti olarak görülmektedir.

Tüm bu gayretlerin yanında raporda ne bir milli gelir artışı ne bir istihdam politikası uygulaması ne de halkın yararına olacak bir uygulama var.

Varsa yoksa para politikası uygulamaları ile halkı fakirleştirmek, tüm yapılan yanlışları ve yolsuzluğun maliyetini yine halkın omuzlarına yüklemek.

İşlemeyecek bu yöntem!

Yazarın Son Yazıları

Vasat siyaset tuzağı

Bir ülkede orta gelir seviyesine ulaştıktan sonra, teknolojik gelişme için yapılan harcamaların birim maliyetleri düşürmemesi ve diğer girdi maliyetlerdeki artışın getirdiği ekonomik yavaşlamaya paralel olarak büyüme modellerinin uygulanmasında aksaklıklar ortaya çıkar.

Devamını Oku
30.11.2025
Hukukun üstünlüğü, ekonomik büyüme... Osimhen ve Mario Lemina örneği

Bir ülke adının veya devletin önüne sıfat koyup onu tanımlarken çok dikkatli olmak gerekir.

Devamını Oku
16.11.2025
Yapısal değişim ve ithal ikamesi: Açık ama korumacı bir model

Türkiye’de kendini sadece öğretici değil, aynı zamanda topluma karşı sorumlu hisseden ekonomistler uzun zamandan beri yapısal değişimin gerekliliğini vurguluyor.

Devamını Oku
02.11.2025
Enflasyon normalleşmedi, tabelası değişti

Son aylarda Türkiye’de enflasyonun düşme trendine girmesine dair anlatı daha çok ölçüm ve etiketlemedeki değişimle ilgilidir.

Devamını Oku
19.10.2025
Türkiye ekonomisinde fiyat düzeyi-gelir uyumsuzluğu: Pahalı ama fakir paradoksu

Enflasyon ülkemiz dışında çoğu ülkede artık bir sorun olmaktan çok uzaktadır.

Devamını Oku
05.10.2025
Bir ekonomi politikası hikâyesi...

Ekonomi politikaları toplumun sosyal refahını daha yukarılara çıkarmak ya da sıkıntılı zamanlarda piyasa dengelerini yeniden ayarlamak için kullanılır.

Devamını Oku
21.09.2025
Yapısal çürüme

Devletteki çürüme kurumsal çöküş ile son noktaya evrilir.

Devamını Oku
07.09.2025
Bir temiz vurgun: döviz kuru korumalı mevduat

Ekonomimizde tarif edilemez bir yalancı mutluluk yaşanıyor bugünlerde. Yanlış anlamayın...

Devamını Oku
24.08.2025
Sahte profesör, sahte ekonomi

Ahlaki çöküntü toplumsal bir olgu haline geldiğinde onun elinden kurtulmak yıllar alır.

Devamını Oku
10.08.2025
Sözde büyüme, gerçekte fakirleşme: Bir derecelendirme hikâyesi

Sizi yönetenlerin ülke notumuz yükseldi kelimesi kapsamında sevindiklerine bakmayın.

Devamını Oku
27.07.2025
KTV-karbon tüketim vergisi, terörsüz Türkiye ve eğitim kalitesinin ortak noktası

Ekonomik ve siyasal sürecin sanki önümüzdeki pazar günü seçim olacak fikri üzerine kurulu olduğu ülkemizde yeni proje diye yapılan tanıtımların sayısında ivme artışı gözlemliyoruz son günlerde.

Devamını Oku
13.07.2025
Asgari ücret ve enflasyon… ya döviz kuru!

Asgari ücretteki artış enflasyon oranını yukarılara taşır mı? Bu soru çoğu ekonomist tarafından ampirik olarak incelenmiş ve sorunun sade bir yanıtının olmadığı, etkileşimin çeşitli nedenlere ve olgulara bağlı olarak değiştiği gözlemlenmiş ve veri analizleri ile ortaya konmuştur.

Devamını Oku
29.06.2025
İstanbul Üniversitesi: Bir diploma iptali oyunu ve yarattığı maliyet

Sahnenin en çarpıcı bölümü ise sanki tüm yanlışlıkları ve usulsüzlükleri sadece bir siyasi partinin kamu yöneticileri yapıyormuş algısının vurgulandığı kısımdır.

Devamını Oku
15.06.2025
Hastalıklı büyüme

Ulusal gelirimiz 2025 yılının ilk çeyreğinde yüzde 2 arttı. Bunu TÜİK söylüyor.

Devamını Oku
01.06.2025
Jeoekonomik ticaret politikası

ABD-Çin arasında tarife yani uluslararası ticarette ithalatta alınan vergilerin artırılması ile yeniden başlayan ekonomik savaşlar tedarik zincirindeki kırılmaları tetiklemeye devam ediyor.

Devamını Oku
18.05.2025
Buğday ve döviz kuru

Buğday ve döviz kuru

Devamını Oku
04.05.2025
Orta gelir-siyasi tuzak

Orta gelir-siyasi tuzak

Devamını Oku
20.04.2025
Boykot

Boykot

Devamını Oku
06.04.2025
Özel çıkar grubu

Özel çıkar grubu

Devamını Oku
23.03.2025
Gıda enflasyonu

Gıda enflasyonu

Devamını Oku
09.03.2025
İnsan sermayesi, yolsuzluk...

İnsan sermayesi, yolsuzluk...

Devamını Oku
23.02.2025
Merkez Bankası ve ekonomik durum

Merkez Bankası ve ekonomik durum

Devamını Oku
09.02.2025
Yapay zekâ ve bizdeki zekâ

Yapay zekâ ve bizdeki zekâ

Devamını Oku
26.01.2025
Tehlikenin farkına varmak

Tehlikenin farkına varmak

Devamını Oku
12.01.2025
Ekonomik büyüme ve refah

Ekonomik büyüme ve refah

Devamını Oku
29.12.2024
Silkeleme

Silkeleme

Devamını Oku
15.12.2024
Fakirsiniz çünkü...

Fakirsiniz çünkü...

Devamını Oku
01.12.2024
Çaput

Çaput

Devamını Oku
17.11.2024
Neden sürekli kriz içindeyiz?

Neden sürekli kriz içindeyiz?

Devamını Oku
03.11.2024
Bir çöküşün hikâyesi

Bir çöküşün hikâyesi

Devamını Oku
20.10.2024
Kurnaz ekonomik politikaları ve döviz kuru

Kurnaz ekonomik politikaları ve döviz kuru

Devamını Oku
06.10.2024
Eğitim, eğitim kurumlarında hijyen ve gelişmişlik

Eğitim, eğitim kurumlarında hijyen ve gelişmişlik

Devamını Oku
22.09.2024
Ekonomi programının anatomisi

Ekonomi programının anatomisi

Devamını Oku
08.09.2024
Çiftçi

Çiftçi

Devamını Oku
25.08.2024
Körüğe gerek yok

Körüğe gerek yok

Devamını Oku
11.08.2024
Tecrübe ederek öğrenme

Tecrübe ederek öğrenme

Devamını Oku
28.07.2024
Verilerle soyulan halk

Verilerle soyulan halk

Devamını Oku
14.07.2024
Bir kilo buğday kaç litre mazot eder?

Bir kilo buğday kaç litre mazot eder?

Devamını Oku
30.06.2024
TÜİK, enflasyon ve buğday

TÜİK, enflasyon ve buğday

Devamını Oku
16.06.2024
Sen üret yeter!

Sen üret yeter!

Devamını Oku
02.06.2024