Çiğdem Toker

Diyanet’in tüzel kişilik talebi

08 Ağustos 2017 Salı

Hayatın her alanında yoğunlaşan dinselleşme, devlet aygıtına ve yöneticilerine yeterli gelmiyor. 
Meraklısı biliyor, Diyanet İşleri Baş­kanlığı (DİB) geçen yılın genel bütçe­sinden 6.5 milyar TL ödenek kullandı. Ancak DİB, önceki yıllarda olduğu gibi bu ödeneği yine yeterli görmeyerek, “kısıtlı bütçe imkânlarının” artırılmasını istiyor. Kirası yüksek şehirlerdeki ca­milerde görev yapan personel için de lojman ödeneğinin artırılmasını talep ediyor.
DİB’in 2016 yılı Faaliyet Raporu’na göre geçen yıl 90 milyon TL’yi aşkın fazla ödenek kullanmış.
Ancak kendisine ayrılan ödeneğin yüzde 92.6’sını personel giderlerine ayırdığını duyuruyor.
Başkan Mehmet Görmez’in emek­liye ayrılması vesilesiyle, DİB’in son faaliyet raporundaki bazı verileri hatır­latmak yararlı olabilir.
DİB’in yakındığı tek konu “kısıtlı büt­çe” değil. Konu şöyle aktarılıyor:
“İbadet yerlerinin yönetimi ve dene­timi görevi, yasal olarak Başkanlığın uhdesindedir. Ancak Başkanlığın huku­ki tüzel kişiliğinin olmaması nedeniyle, cami, mescit ve bunların müştemilatı ile Kur’an kurslarının mülkiyeti farklı özel ve tüzel kişilere aittir. Bu durum, hukuken sorumlu olduğumuz ibadetha­nelerin yönetiminde, Başkanlığın ciddi sorun ve sıkıntılarla karşılaşmasına neden olmaktadır. Bu itibarla, mutlaka Başkanlığa hukuki tüzel kişilik sağlaya­cak yasal düzenlemeler yapılmalıdır.”
DİB, Başbakanlığa bağlı bir kurum. Faaliyet raporundaki bu yakınmadan sonra Cumhurbaşkanlığı’na bağlanma­sı sürpriz olmasın.

‘Çift başlılık’ ve ‘illegalite’
DİB’in Faaliyet Raporu’ndaki iki şikâyet dikkat çekmeyecek gibi değil: Çift başlılık ve illegalite kaygısı. Rapor­daki şu ifadeler, DİB’in bazı dinsel va­kıf ve derneklerin “sorumsuzluğundan” epeyi rahatsız olduğunu sergiliyor:
- Cami ve Kuran kurslarında hizmet veren dernek ve vakıfların, Başkan­lığımıza karşı bir sorumluluklarının olmaması çift başlılık oluşturmaktadır. Bu durum zaman zaman görevlilerimizi ve hizmeti etkileyen neticeler ortaya çıkarmaktadır. Buralarda hizmet veren dernek ve vakıfların Başkanlığa karşı sorumlu tutulmaları kanunda yer alan ibadet yerlerini yönetmek görevinin tam olarak yerine getirilmesi sağlan­malıdır.
- Ülke genelinde yeni inşa edilen dolayısıyla kadro verilemeyen cami ve mescitlerde illegal oluşum olmaması ve din hizmetlerinin tek elden ve devlet güvencesi altında yürütülebilmesi için kadrosu olmayan camilere kadro sağ­lanması gerekmektedir.

Planlanmamış işbirlikleri
DİB’in faaliyet raporu, geçen yıl yönetim sistemindeki hızlı değişiklik­lere de güçlü ayna tutuyor. Mesela 2016’da bazı kurumlarla önceden hiç planlanmayan aktif işbirliklerinin başla­tıldığı belirtilmiş.
O kurumlar da şöyle: İçişleri Bakan­lığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakan­lığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Türk Hava Yolları, Yeşilay.
- 2 milyon 846 bin 250 adet Diyanet Takvimi ve Diyanet Çocuk Takvimi sa­tış yoluyla dağıtılmış. 1 milyon 940 bin 876 adet süreli yayın satışı yapılmış. Kitap kampanyaları aracılığıyla 2 mil­yon 116 bin 77 TL’lik satış yapılmış.
- Dini Yayınlar Döner Sermaye İşletmesi’nde 31 milyon gelir, 21 mil­yon TL de gider gerçekleşmiş.
10 milyon TL kârın 5.5 milyon TL’si sermayeye eklenmiş. 4.5 milyon TL’si ise Hazine’ye yatırılmış.
DİB, Başbakanlığa bağlı. Faaliyet raporunda tüzel kişilik eksikliğine dair yakınma, yeni yasama döneminde ya­pısal bir değişikliğin habercisi olabilir.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Hoşça kalın 9 Eylül 2018

Günün Köşe Yazıları