Erbaş’tan ayrıştıran hutbe - Hüseyin Saygılı
Olaylar Ve Görüşler
Son Köşe Yazıları

Erbaş’tan ayrıştıran hutbe - Hüseyin Saygılı

27.12.2024 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, geçen cuma hutbesinde, yılbaşı kutlamalarının dinimize aykırı olduğunu ifade ederek bu özel günle ilgili ağır eleştirilerde bulundu. Hutbede, “milli ve manevi değerlere bağlı kalmak” gerektiği vurgulanırken “Bize ait olmayan sembol ve değerlerin benimsenmesinin toplumları ayakta tutamayacağı” ifade edildi. Ayrıca, yılbaşı kutlamalarında hediyeleşmek gibi davranışların İslam inancına aykırı olduğu belirtildi. Bunun yanı sıra alkol tüketimi, eğlence ve benzeri faaliyetlerin “helal ve meşru olmadığı” dile getirildi.

Bu açıklamalar, yalnızca bireylerin yaşam tarzlarına müdahale olarak kalmayıp toplumsal yaşamımıza ve seküler yaşam biçimimize açıkça bir tehdit olarak değerlendirilebilir. Anayasaya, Cumhuriyetimizin temel ilkelerine, özellikle de laiklik ilkesine aykırı olan bu tür ifadeler, ülkemizin çağdaş yapısını zedelemektedir.

LAİKLİK İLE HESAPLAŞMA

Yılbaşı, insanlık tarihinin büyük bir kesiminde dini, ırksal, sosyal statü veya inanç fark etmeksizin kutlanan evrensel bir gün olarak kabul edilmektedir. Dünya üzerinde milyarlarca insanın bir araya gelip yeni umutlarla karşıladığı bu özel gün, insanlık ailesinin ortak bir paylaşım alanıdır. Ancak, Ali Erbaş’ın hutbesi, bu ortak paydayı reddetmekle kalmayıp insanları ayrıştırmayı ve toplumsal huzuru bozmayı amaçlayan bir yaklaşımı temsil etmektedir.

Hutbede yılbaşı, Hıristiyan inancına ve İsa’nın doğumuna bağlanarak eleştirilmiş ancak bu bağlamda yapılan değerlendirmeler son derece yanlıştır. Hıristiyan dünyasında Noel, farklı tarihlerde kutlanırken yılbaşı kutlamaları dini bir etkinlik olmaktan çok, kültürel ve evrensel bir paylaşım anıdır. Bu nedenle, bu tür açıklamalar, hem tarihsel hem de toplumsal bağlamdan yoksundur.

Ali Erbaş’ın hutbesi, yalnızca yılbaşı kutlamalarına değil, aynı zamanda Cumhuriyetin temel değerleriyle de bir hesaplaşmanın biçimi olarak görülebilir. Laik, demokratik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti, bireylerin yaşam tarzlarını, inançlarını ve tercihlerini özgürce yaşayabildiği bir sistem üzerine inşa edilmiştir. Bu tür açıklamalar, laiklik ilkesine ve yurttaş haklarına açık bir saldırı niteliği taşımaktadır.

Bu anlayış, toplumu din temelli bir yaşam biçimine zorlamaya çalışan, bireylerin giyim kuşamından eğlence anlayışına kadar birçok alanda müdahaleyi meşru görmektedir. Oysa bu yaklaşım, hem anayasal düzenimize hem de çağdaş Türkiye idealine aykırıdır.

UMUDUN SEMBOLÜ

Hutbede kullanılan dil ve içerik, selefi bir bakış açısını yansıtarak toplumda huzursuzluk yaratmakta ve kutuplaşmayı körüklemektedir. Öyle ki hutbe, yılbaşı kutlayan bireyleri hedef göstermeye varan bir tutumu içermektedir. Bu tür yaklaşımlar, farklı inanç ve yaşam biçimlerine sahip bireylerin güvenliğini tehlikeye atma riski taşımaktadır. İnsanların yılbaşı kutlamalarını bir tehdit olarak görmek, toplumsal barışa ve hoşgörüye zarar veren bir anlayıştır.

Toplumun büyük bir kesimi, her türlü sıkıntıya rağmen yeni yılı bir umut, dayanışma ve mutluluk sembolü olarak kutlamaktadır. İnsanlar, dindar ya da seküler fark etmeksizin bu evrensel günü coşkuyla karşılamaktadır. Bu kutlamalar, yalnızca bireysel bir tercihi değil, aynı zamanda bir arada yaşama kültürünü de temsil etmektedir.

Bu nedenle, selefi düşüncelere dayalı bu karanlık anlayış, toplumsal dinamikler tarafından reddedilecektir. Türkiye, Atatürk’ün bize emanet ettiği laik, demokratik ve sosyal hukuk devleti yolunda ilerlemeye devam edecektir. Bugün ele geçirilen kurumlar ve dayatılan ideolojiler, aydınlık Türkiye idealine inananların çabalarıyla er ya da geç yerini özgürlükçü bir yönetime bırakacaktır.

Yeni yıl, dini ya da ideolojik bir mesele değil, insani bir paylaşım günüdür. Laik Türkiye Cumhuriyeti’nin yurttaşları, yaşam tarzlarına yapılan bu müdahaleleri reddederek barış ve hoşgörü anlayışına sahip çıkacaktır. Yaşasın laiklik, yaşasın demokrasi!

HÜSEYİN SAYGILI
CHP 34. DÖNEM PM ÜYESİ

Yazarın Son Yazıları

Devlet ve kalkınma Okan Toygar’ın - Bilin Neyaptı

Bir ülkede ekonomi yönetiminin temel hedefleri verimlilik ve adil bölüşümdür.

Devamını Oku
18.12.2025
Programda işçinin adı yok - Engin Ünsal

CHP 39. Olağan Kurultayı’nda tüzük değişikliği yaptı ve iktidar programını kabul etti.

Devamını Oku
17.12.2025
Yargı öyküleri - Ziya Yergök

Yıllar önce, 5 Ocak 1982’de Çetin Altan’ın Milliyet gazetesindeki “Şeytanın gör dediği” adlı köşesinde “Eski (Mahkeme Koridorları) sütununa özlem” başlıklı yazısında yer alan, bir ceza avukatının “Oturum” adlı anı kitabından alıntılanmış ilginç bir yargı öyküsüne değinmek istiyorum.

Devamını Oku
17.12.2025
Devletçiliğe dönebilmek... - Kemal Onur

Demokratik ve laik sosyal hukuk devletimizin kurucu lideri Atatürk’ün yönetimi döneminde; ülkemizin ulusal çıkarı açısından bilimsel anlayış ve duyarlı bir bilinçle, iç ve dış sermaye şirketlerinin çıkarları için vahşi madenciliğe kesinlikle fırsat verilmemiştir!

Devamını Oku
17.12.2025
Bu çığlığı duyun! - Mustafa Gazalcı

MESEM, Milli Eğitim Bakanlığı’nın sözde mesleki teknik eğitim merkezleri uygulaması.

Devamını Oku
16.12.2025
ABD’nin esnek realist stratejisi - Nejat Eslen

11 Eylül’ün hemen sonrasında ABD, tek kutuplu dünya düzeninin verdiği cesaretle küresel egemen güç olmanın hayallerini kuruyordu.

Devamını Oku
16.12.2025
Çağdaşlık yolunda bir ömür - Hüseyin Karataş

Çağdaşlık eksikliğine ve dokunulmazlara dokunan sevgili hocam Prof. Dr. Türkan Saylan...

Devamını Oku
13.12.2025
Geleceğin savaş alanı, Türkiye ve Karadeniz - Doğu Silahçıoğlu

“Erken Cumhuriyet dönemi”nde (1923-1938) savunma sanayisindeki gelişmeler Türkiye’yi; başta uçak olmak üzere harp silah araç gereçlerinde dış satım yapan bir ülke konumuna getirmişti.

Devamını Oku
12.12.2025
Gençlik MESEM’den büyüktür - Kaan Eroğuz

AKP iktidarı tarafından 2016 yılında örgün ve zorunlu eğitim kapsamına alınan mesleki eğitim merkezleri (MESEM), çocuk işçiliğinin yaygınlaşmasında ve “kurumsallaşmasında” kritik bir rol oynuyor

Devamını Oku
12.12.2025
Komisyonda emekçinin adı yok - Şükrü Karaman

Milyonlarca emekçinin yeni ücrete ilişkin alacağı kararı merakla beklediği Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarına yarın başlayacak.

Devamını Oku
11.12.2025
İnsan onuru ve demokrasi - Ayşe Atalay

TDK sözlüğünde “onur” kavramı insanın kendisine karşı duyduğu saygı olarak tanımlanıyor.

Devamını Oku
11.12.2025
Karadeniz’de neler oluyor? - Can Erenoğlu

Dünyanın en güvenli ve istikrarlı denizi Karadeniz dünyanın en tehlikeli deniz alanına mı dönüştürülüyor?

Devamını Oku
10.12.2025
Gelir adaletsizliği tırmanıyor! - Devrim Onur Erdağ

Türkiye'de emeğin değeri uzun zamandır siyaset meydanında sıkça dile getirilen bir konu.

Devamını Oku
10.12.2025
Yeni feodal çağ ve dijital baronluk - Doğan Sevimbike

Yanis Varoufakis’in No Kings Means No Barons başlıklı yazısı, çağımızın ekonomik ve siyasal düzenini “yeni bir feodalizm” olarak niteliyor.

Devamını Oku
09.12.2025
Erdoğan’ın 2005’teki hayalleri - Kadir Serkan Selçuk

Yıl 2005. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, o dönem henüz el konmamış olan Sabah gazetesinin 20. kuruluş yıldönümü için gazeteye bir yazı yazmıştı.

Devamını Oku
09.12.2025
Terörist başının ayağına gitmek... - Hatice Topçu

Ulus devletler; tarih bilinci, ortak coğrafya ve dil birliğine dayanır.

Devamını Oku
08.12.2025
‘Kırkyama’ siyaset… - Prof. Dr. Utku Yapıcı

Türk siyasetinde son yıllardaki en ilginç gelişme siyasi kimlikler düzleminde yaşanıyor.

Devamını Oku
08.12.2025
Çocuklarımız artık kimsesiz mi? - Özgür Hüseyin Akış

Cumhuriyetin kuruluş yıllarında söylenmiş bir cümle hâlâ kulaklarımızda çınlar:

Devamını Oku
07.12.2025
Çözüm mü, çözülme mi? - Ülgen Zeki Ok

Emperyalist güçlerin Ortadoğu’daki kirli emellerinin önündeki en büyük engel olan Atatürk’ü Türk halkının yüreğinden söküp atmak, yani öldürebilmek için bir gri propaganda yöntemi uyguluyor.

Devamını Oku
06.12.2025
Tek Çin ilkesi - Wei Xiaodong

Türkiye’de Çin’in Tayvan bölgesi yaygın olarak bilinse de bu bölgeye ilişkin tarihi ve siyasi bilgiler genellikle sınırlı kalmaktadır.

Devamını Oku
05.12.2025
Cumhuriyete sahip çıkma konuşması: Atatürk’ün ‘Bursa Nutku’ - Hamdi Yaver Aktan

Mustafa Kemal Paşa, 3 Şubat 1933 akşamı İzmir Kordon’daki köşkte akşam yemeği sırasında Bursa’daki olayı öğrenir.

Devamını Oku
03.12.2025
Demokraside seçilenler özgür olmalı - Hüseyin Mert

Demokrasi; çağdaş yaşamın, mutluluğun, ekonomik kalkınmanın ve her türlü gelişmenin önkoşulu, altyapısı ve temelidir.

Devamını Oku
03.12.2025
İktidarın eğitimdeki U dönüşleri - Nazım Mutlu

Siyasal yaşamının toplamı çeyrek yüzyılı bulan iktidar partisinin kısa tarihi, sayısız U dönüşleriyle doludur.

Devamını Oku
03.12.2025
Tekke ve zaviyelerin kapatılması - Doç. Dr. Hüner Tuncer

Tekkeler ve zaviyeler, İslamdaki tarikatların dinsel tören, toplantı ve eğitim yerleridir.

Devamını Oku
02.12.2025
Suyun akışını sürdürmek - Dr. Anıl Yıldırım Poyraz

“Su ateşe galiptir ancak bir kaba girerse ateş onu kaynatıp yok eder.” - Mevlana

Devamını Oku
02.12.2025
21.yüzyılda Türkiye’de sosyal demokrasi - Halil Sarıgöz

Sosyal demokrat partilerin tarihsel serüvenine baktığımızda, parti programlarının yalnızca birer teknik metin değil; toplumun yönünü, siyasal aklın niteliğini ve iktidar imgelemini belirleyen kurucu belgeler olduğunu görürüz.

Devamını Oku
01.12.2025
Gıda güvenliği sistemimiz alarm veriyor - Adnan Serpen

Gıda yaşam için olmazsa olmazdır ancak kirlenirse hastalığa, hatta ölüme bile neden olabilmektedir.

Devamını Oku
01.12.2025
Buğra Gökce, Silivri'den Cumhuriyet'e yazdı

Otuz altıncı pazar...

Devamını Oku
29.11.2025
İhanetin adı barış olamaz… - Erol Ertuğrul

Güzel yurdumuzda 23 yıldır uygulanan politikalarla, üniter devlet yapımıza ve Cumhuriyetimizin kuruluş anlayışına uymayan görüşler seslerini yükseltmeye başladı.

Devamını Oku
29.11.2025
İmralı ziyareti ve TBMM - Hüseyin Özkahraman

Türkiye’de “Kürt meselesi”, etnik kimlik tartışmalarını aşan; devlet-toplum ilişkilerini, siyasal katılım biçimlerini, demokratikleşme dinamiklerini ve meşruiyet tartışmalarını doğrudan etkileyen çok katmanlı bir olgudur.

Devamını Oku
28.11.2025
İddianame hukukla bağlı mı? - Doğan Erkan

İmamoğlu iddianamesi başından beri hukuk dili yerine tercih edilen siyasal retoriğiyle, delil boşluğuyla, rivayet anlatımlarıyla tartışılıyor.

Devamını Oku
28.11.2025
Seçimin sakatlanması - Cihangir Dumanlı

Anayasamızın 2. maddesine göre Türkiye Cumhuriyeti demokratik bir devlettir.

Devamını Oku
27.11.2025
Kurucu felsefeye dönüş - Mehmet Tomanbay

Son açıklanan TÜİK verileri enflasyon, işsizlik ve derinleşen yoksulluğun gittikçe büyüyen sorunlar olduğunu göstermektedir.

Devamını Oku
27.11.2025
İmralı vesilesiyle CHP dövmek - Esat Aydın

İmralı vesilesiyle CHP dövmek - Esat Aydın

Devamını Oku
26.11.2025
Eğitim sürecinde öğretme ve öğrenme - Cihat Karaali

Geçmişte eğitimciler yalnızca öğretmen değillerdi.

Devamını Oku
26.11.2025
Düzensiz dünya nereye gidiyor? - Nejat Eslen

Yeni bin yılın ilk yüzyılının ilk çeyreği yakında bitecek.

Devamını Oku
26.11.2025
Radbruch formülü ve Türkiye bağlamı - Başar Yaltı

Daha önce bu sütunlarda yayımlanan “Adaletsizliği Görmek” (Cumhuriyet, 07.11.2025) başlıklı yazımızda; adalete giden yolun adaletsizliği görmekten geçtiğini, bir hukuk düzeninde karar veren konumundaki tüm görevliler ile hukuk normlarını uygulayan tüm yetkililerin adaletsizliği görmek, önlemek ve adaleti yerine getirmekle görevli olduklarını, adaletsizliği görme yetisine sahip olmayanların yargıç ve savcı yapılmaması gerektiğini belirtmiştik.

Devamını Oku
25.11.2025
Türkiye Araf’ta - Gani Işık

Şimdilerde Türkiye’ye bir hal oldu; Cumhur İttifakı, İmralı ile hemhal oldu.

Devamını Oku
25.11.2025
Öğretmenim, canım benim! - Duran Güldemir

24 Kasım Öğretmenler Günü’nün anlamını ve önemini anlatmak için söylenecek çok söz var elbette ancak Ceyhun Atuf Kansu’nun “Dünyanın Bütün Çiçekleri” şiirinin bu dizeleri sanki bir başka söze gerek yoktur der gibi derin bir duygusallık içine sürüklemektedir bizi.

Devamını Oku
24.11.2025
Uçak kazasının düşündürdükleri... - Cumhur Utku

Geçen hafta Azerbaycan-Gürcistan sınırında düşen askeri uçağımızla ilgili bir tanımı düzeltelim

Devamını Oku
22.11.2025