Olaylar Ve Görüşler

Yapay zekâ ve nörosinema - Fehmi GERÇEKER

24 Ağustos 2023 Perşembe

Sinema bütün sanatları birleştiren, sanatçının bakış açısıyla size sunduğu bir görsel şölendir. Sinemaya gider ya da televizyon başına geçer büyük bir zevkle bu şöleni izlersiniz. Belki de yıllarca bir senarist filmin senaryosunu yazmış, yüzlerce kişi filmin olabilmesi için çalışmış ve bir yönetmen o filmi sizlerin seyretmesi için gerçekleştirmiştir. Siz de bu kişilerin yeteneklerine güvenerek o çalışmayı izlemeye gider ya da evinizde TV monitörünün karşısına geçersiniz. 

Bugün sinema, son yıllarda beyin üzerine yapılan araştırmaların ve buluşların olağanüstü derecede artmasıyla tamamen yeni bir boyuta geçti. Artık filmler, seyircinin beynine göre yapılıyor. Yani yapımcı ile seyirci yer değiştirdi.

PAZARLAMA YÖNTEMİ

Kapitalist sistem bu buluşları kendi çıkarına kullanmak için hemen harekete geçti. Beyindeki buluşlar önceleri tıpta bazı gelişmeler sağladı. Daha sonra kapitalist sistem bu buluşları tüketiciler üzerinde nasıl kullanırım, ürünlerimi tüketicinin beynine nasıl daha iyi sokar, ürünlerimi tüketicilere nasıl daha çok satarım diye çalışmalara başladı: Nöro pazarlama doğdu. 

Bugün artık nöro pazarlama teknikleri kullanılarak ambalajından grafik tasarımına yapılan reklam filmlerine kadar ürün tüketicinin beynine “al beni” diyebiliyor. Al beni demeyen ürün satılamıyor.

Tüketici davranışları kontrol altına alınmıştı. Sıra sistemin diğer en büyük pazarına geldi. Dünyada milyarlarca insanın en büyük ilgisi sinemadır. Film yapım ve dağıtım endüstrisi yılda 20 milyar doları geçmektedir. Bunun yanında, kişilerin en güçlü “beyin yıkanma” yönteminin biri sinemadır.

Bütün bu gerçekler göze alınmış ve 2010’larda beyin üzerine çalışmalar yeni bir yön kazanmış, Princeton Üniversitesi’nde nörosinema doğmuştur.

Nörosinema, beynin nöronlarının görüntülenmesiyle, bir filmi seyreden kişinin beynindeki etkilenmeleri ortaya çıkaran bir bilimdir.

Bugün, Hollywood’da yapılan filmler nörosinema testleri uygulanmadan dağıtıma çıkarılmamaktadır. 

BİLİMSEL BELGELER

Nörosinema testi uygulamasında film izleyen kişi, fMRI aleti içine alınmakta, alete özel olarak monte edilen ekrandan filmi izlemektedir. Yan odada ise nörobilimciler kişinin beynindeki oluşumları izlemektedir. İzleme süresince, filmin hangi sahnesinin, hangi karakterinin veya hangi diyaloğun izleyenin beyninde hangi bölgeyi etkilediği saniye saniye belgelenmektedir. Beynin korku, aşk, heyecan vb. gibi hangi bölgelerine; filmde nelerin ne ölçüde etki sağladığı bilimsel belgelerle ortaya çıkmaktadır.

Nörosinema testlerinden sonra film tekrar kurguya gönderilmektedir. İzleyici beynini etkilemeyen sahneler, karakterler hatta diyaloglar çıkarılmakta ve bazen de filmin belirli sahneleri yeniden çekilmektedir. Amaç tabii ki izleyenleri (tüketici) en fazla etkileyen filmler (ürün) yapabilmek böylece daha çok kişiye ulaşan filmler (kâr) sağlamaktır. 

FEHMİ GERÇEKER

YAPIMCI-YÖNETMEN 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları