Hayalet kente yolculuk

Benim yaşımda olanlar için Türk siyasi tarihimizde 20 Temmuz 1974 tarihinde yaşanan Kıbrıs Barış Harekâtı önemlidir. Henüz küçük bir çocukken yaşanan olaylar beni etkilemişti. O yılalrdan beri tampon bölge olan yeşil hatta kalan Maraş bu yıl sonunda ziyarete açıldı. Açıldığını duyar duymaz görmek, gezmek istedim. 

İçerisinde Birleşmiş Milletler'e (BM) ait bir adet bina bulunan bölgede, altı apartman Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait. BM askerleri video ve fotoğraf çekmenize izin vermiyor. Tabelaların ve evlerin, evlerin içindeki ayrıntıların hâlâ ilk gün gibi durması etkileyici. 49 yıldır aynı biçimde duran tabelalar gerçekten ilginç. Plajı muazzam, hayran kalıyorsunuz. Orada şu an bir tesis var ve kullanabiliyorsunuz.

1970'li yılların başında Akdeniz Bölgesi'nin en popüler tatil noktalarından biri olan Maraş, Avrupa'nın milyoner iş adamlarına, dünyaca ünlü isimlere ev sahipliği yaparken bir anda karanlığa bürünüp "hayalet kent" olmaya terk ediliyor. 

Sophia Loren, Elizabeth Taylor, Marliyn Monroe ve dünyaca ünlü çok sayıda ismin tatillerde uğrak yeri kentte İngiliz kraliyet ailesinin yaptırdığı Golden Sands Hotel, dünyanın ilk 7 yıldızlı oteli olarak anılıyor. Bölgede bulunan otel sayısı tüm Kıbrıs’taki otel sayısından çok ve harekât öncesi, 25 yıl sonrasına bile rezervasyonların dolu olduğu iddia ediliyor. İlginç değil mi? 

Kentte 3 bin işyeri, 99 eğlence merkezi, 25 müze, 24 sinema ve tiyatro, 21 banka, iki spor tesisi, 45 otel, 60 apartman otel, 4 bin 469 ev, 143 resmi daire, 9 kilise, mezarlık ve 8 okul var. Hepsi açık hava müzesi gibi gezilebilir. 49 yıl önceyi düşününce lüks bir yerleşim yeri olduğunu anlayacağınız ayrıntılar çok. 

GELECEĞİ BELİRSİZ

Şu an Maraş'ın geleceği konusunda uluslararası düzeyde birçok görüşme ve müzakereler gerçekleştiriliyor. Bu müzakereler Maraş'ın iade edilmesi, restore edilmesi ve yeniden yerleşime açılması gibi farklı seçenekleri ele almakta. Ancak bu konuda henüz kesin bir anlaşma sağlanmamış ve durum hâlâ belirsizliğini koruyor.

Maraş, tarihi ve politik önemi olan bir bölge olmasının yanı sıra birçok insan için duygusal bir anlam da taşıyor. Terk edilen evler, dükkânlar ve oteller hâlâ her şeye rağmen ayakta. Evlerin bahçelerinde kendi başına yetişen ve evlerin içine kadar giren bitkileri görünce zamanı algılıyorsunuz. Yolunuz buralara düşerse mutlaka Gizemli Mavi Ev’i görmelisiniz! Bahçedeki kırmızı levhada şöyle yazıyor:

"KIBRIS'IN DÜNYACA ÜNLÜ RESSAMLARINDAN BİRİNİN RUHUNU SAKLIYOR O ÜNLÜ MAVİ EV"

Maraş’ın kıyısında, Falirou Caddesi’nde, King George Hotel'in yanındaki bu evde Paul Georgiou'nun gizemiyle hayata tutunuyor. Bir kentin yıkıntıları altından renkler, motifler, desenler, freskler ve sanat zamana meydan okuyor. Sanat işte her daim kalıcı!  Sanatla kalın.