Kanada’nın batısındaki Alberta eyaletinde, bağımsızlık referandumu düzenlenmesi ihtimali giderek güçleniyor.
Eyalet Başbakanı Danielle Smith, vatandaşlardan gelen yoğun talep üzerine, gerekli imza sayısına ulaşılması halinde 2025’te referandum yapılabileceğini duyurdu.
Alberta ile federal hükümet arasındaki gerilim uzun süredir devam ediyor. Ottawa’nın fosil yakıt kullanımını sınırlayan ve temiz enerjiye geçişi teşvik eden yasaları, Alberta yönetimi tarafından eyalet ekonomisine zarar verdiği gerekçesiyle eleştiriliyor. Zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarına sahip Alberta, bu politikaların adil olmadığını savunuyor.
Liberal Parti’nin 22 Nisan’daki seçimlerden dördüncü kez galip ayrılmasının ardından, Alberta’daki muhalif hareketler hız kazandı.
Seçim sonucuna tepki olarak kurulan “Alberta Prosperity Project” adlı oluşum, 2 Mayıs’ta bağımsızlık referandumu için imza kampanyası başlattı. Kampanya ilk 36 saat içinde 80 bin imzaya ulaştı ve halen kamuoyundan destek görmeye devam ediyor.
“DESTEKLEMEM AMA KARARA SAYGI DUYARIM”
Başbakan Danielle Smith, kişisel olarak ayrılığı desteklemediğini ancak halkın iradesine saygı göstereceğini açıkladı.
Smith, “Ottawa, her ne sebeple olursa olsun eyaletimize son on yılda yaptığı gibi müdahale etmeye devam ederse, son sözü Albertalılar söyler” dedi.
Smith’in hükümeti, vatandaş girişimiyle referandum yapılmasını kolaylaştıran bir yasa değişikliği de önerdi.
Buna göre referandum için gerekli imza oranı yüzde 20’den yüzde 10’a düşürüldü, imza toplama süresi ise 90 günden 120 güne çıkarıldı. Yaklaşık 177 bin imzaya ulaşılması halinde referandum yolu açılmış olacak.
“AYRICALIK DEĞİL, ÖZGÜRLÜK İSTİYORUZ”
Smith, Ottawa ile anlaşma zemini bulunmasını temenni ettiğini belirterek, “Biz özel muamele ya da yardım istemiyoruz. Sadece kaynaklarımızı geliştirme ve sağlık ile eğitimi kendi yöntemimizle sunma özgürlüğü istiyoruz” dedi.
Alberta’da 37 sandalyeden 34’ünü kazanan Muhafazakâr Parti, federal düzeydeki Liberal zaferin eyalette yarattığı hoşnutsuzluğa dikkat çekiyor. Benzer bir huzursuzluk komşu Saskatchewan’da ve kısmen British Columbia’da da gözleniyor.
Başbakan Mark Carney yönetimindeki federal hükümetin nasıl bir yaklaşım sergileyeceği merakla bekleniyor. Carney’nin seçim kampanyasında, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Kanada’nın 51. eyalet olması” yönündeki söylemleri ve uyguladığı ticaret yaptırımları da önemli yer tutmuştu.
