Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, cihatçı Heyet Tahrir Şam (HTŞ) örgütünün kontrolündeki Şam yönetiminin temsilcisi Ahmed Şara ile Moskova'daki Kremlin Sarayı’nda bir araya geldi.
Rus heyetinde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak ve Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov yer alırken, Suriye heyetinde ise Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra, İstihbarat Başkanı Hüseyin es-Selame ve Genel Sekreter Mahir Şara hazır bulundu.
PUTİN'DEN SICAK MESAJLAR
Putin, görüşmenin başında yaptığı konuşmada, Rusya ve Suriye’nin onlarca yıldır özel ilişkiler geliştirdiğini belirtti. 80 yılı aşkın süredir iki ülkenin diplomatik ilişkileri sürdürdüğünü hatırlatan Putin, bu ilişkilerin 1944’te, Rusya ve eski Sovyetler Birliği için en zor zamanlarda kurulduğunu hatırlattı.
Putin, "Bu süre zarfında Suriye ve Rusya arasındaki ilişkiler her zaman dostane olmuştur. Rusya'nın Suriye ile siyasi koşullarımız veya özel çıkarlarımızla bağlantılı hiçbir ilişkisi olmamıştır. Bu on yıllar boyunca, her zaman tek bir şey tarafından yönlendirildik, Suriye halkının çıkarları" ifadelerini kullandı.
Suriye halkıyla gerçekten derin bağları olduğunu dile getiren Putin, binlerce insanın evlilik ve dostluk bağlarıyla birbirine bağlı olduğunu, halihazırda 4 binden fazla Suriyeli gencin, Rusya’daki yükseköğretim kurumlarında eğitim gördüğünü aktardı.
Putin, "Bunların, gelecekte Suriye devletinin gelişmesine ve güçlenmesine çok önemli katkılarda bulunacaklarını umuyorum" diye konuştu.
Kremlin'de tarihi görüntüler
— Cumhuriyet (@cumhuriyetgzt) October 15, 2025
Rusya Devlet Başkanı Putin, Suriye'deki HTŞ yönetiminin lideri Şara'yı kabul ettihttps://t.co/QHbnK8AWoX pic.twitter.com/45lP63hs7U
'PARLAMENTO SEÇİMLERİNİ' HATIRLATTI
Konuşmasında, Suriye’de parlamento seçimlerinin yakın zamanda yapıldığını anımsatan Putin, "Bunun sizin için büyük bir başarı olduğuna inanıyorum. Çünkü bu, toplumun güçlenmesine yol açıyor ve Suriye şu anda zor zamanlardan geçiyor olsa da bu, Suriye'deki tüm siyasi güçler arasındaki bağları ve etkileşimi güçlendirecek" değerlendirmesinde bulundu.
Rusya ile Suriye hükümetler arası komisyonunun 1993'ten bu yana var olduğunu ve çalışmalarına yeniden başladığını bildiren Putin, Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak başkanlığındaki bakanlıklar arası heyeti kabul ettiği için Şara’ya teşekkür etti.
Putin, "Orada birçok ilginç ve faydalı girişim tespit edildi. Biz de kendi adımıza, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla düzenli temas ve istişarelerin sürdürülmesi konusunda varılan anlaşmanın yanı sıra bunları hayata geçirmek için her şeyi yapmaya hazırız" dedi.
ŞARA: RUSYA İLE ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEĞİZ
Şam yönetiminin temsilcisi Şara da konuşmasında, Rusya ile Suriye arasında gerçekten köklü tarihi bağların var olduğunu söyledi.
Rusya ile siyasi hedeflerini geliştirmek için çok çalıştıklarını vurgulayan Şara, "Rusya ile tarihi bağlarla bağlı olduğumuzu ve Rusya'nın bu süreçte önemli bir rol oynayacağını anlıyoruz. Ayrıca, Rusya'nın bize sağladığı birçok kazanımları da temel alıyoruz. Rusya çeşitli alanlarda bize yardımcı oldu, maddi işbirliği de dahil olmak üzere önemli işbirliği köprüleriyle birbirimize bağlıyız" ifadelerini kullandı.
Rusya ile çalışmaya devam edeceklerinin altını çizen Suriye Cumhurbaşkanı Şara, "Kapsamlı ilişkilerimizi yenilemek ve sizi yeni Suriye ile tanıştırmak için çaba göstereceğiz. Şu anda en önemli şey elbette istikrar, hem ülkede hem de bölgede istikrar" diye konuştu.
NELER GÖRÜŞÜLDÜ?
SANA haber ajansı, görüşme öncesi yayınladığı bir haberde, tarafların bölgesel ve uluslararası gelişmeler ile Moskova-Şam iş birliğine dair konuları ele alacağını bildirmişti. Görüşmelerde, özellikle Rusya'nın sıcak bakmadığı devrik lider Esad'ın iadesi ile Hmeymim ve Tartus'taki Rus askeri üslerinin geleceğinin konuşulacağı kaydedildi.
Ziyaret, Şara’nın katılması planlanan Rusya-Arap Zirvesi’nin ertelenmesine rağmen gerçekleşti. Ziyaret öncesi, Şara'nın, Rusya'daki Suriyelilerle bir araya geleceği, ancak Suriye büyükelçiliğini ziyaret etmeyeceği öne sürüldü.
ASKERİ ÜSLERİN DURUMU
2025 ortasında Moskova’yı ziyaret eden Şam yönetiminin Dışişleri Bakanı Esad el-Şibani, iki ülkenin 'ilişkileri güçlendirme ve Esad döneminde imzalanan ikili anlaşmaları gözden geçirme' niyetinde olduğunu söylemişti. Bu kapsamda, Rusya’nın Suriye’deki üslerinin hukuki statüsü, imtiyazları ve Şam yönetimine sağladığı faydaların da masada olduğu ifade edildi.
Rusya açısından Tartus’taki deniz üssü ve Hmeymim’deki hava üssü, Akdeniz’de askeri varlığını sürdürmek ve Orta Doğu’daki nüfuzunu korumak açısından kritik öneme sahip. Bu nedenle Kremlin, 'üslerin statüsüne ilişkin büyük tavizler vermeye istekli değil'.
Şam yönetiminin Savunma Bakanı, konuya ilişkin açıklamasında, “Rusya üslerini koruyabilir, ancak bu Suriye’ye fayda sağlayacak şekilde olmalı” dedi.
2025 yılı başlarında, Rusya’nın askeri varlığını yasal hale getiren anlaşma feshedilmiş ve Tartus Limanı’nın ticari bölümünü işleten Rus şirketle yapılan sözleşme de iptal edilmişti.
