Zelenski’ye gizemli rakip: Eski danışmanı Arestoviç

Oleksiy Arestoviç, savaş dönemi Ukrayna’sında en popüler kişilik haline geldi. 1.6 milyon takipçiye ulaşan YouTube hesabı ve günlük analiz videolarıyla bir sözcünün çok ötesine geçti. Bazıları etkisinin, Cumhurbaşkanı Zelenski’nin bile üstünde olduğunu söylüyor...

Zelenski’nin komedyenlik, Arestoviç’in ise oyunculuk, psikoloji ve felsefe geçmişi var. 2004’te Putin’in ideoloğu Alexander Dugin’le ortak etkinliklere katılırken kendini bir anda Ukrayna ordusunda buldu. 2014’te patlayan iç savaşa katılmasının ardından istihbarat kariyeri başladı ve oradan da Zelenski’nin danışmanlığına geldi. Arestoviç, iç savaşın patlak vermesiyle adını "korkutan demeçleriyle" duyurmuştu.

“DİŞE DİŞ KANA KAN...”

“Ukrayna bağımsız olmak istiyorsa Rusya’yla kana kan, dişe diş bir savaş verecek. Öyle düşük yoğunlukta bir çatışmadan bahsetmiyorum. Belarus’tan Kiev’i kuşatacaklar, Kırım’dan gelecekler, Donbass’ta Ukrayna ordusunun etrafını sarmaya çalışacaklar, kritik altyapılarımızı vuracaklar. Tahminen 2022’de işgale başlarlar...”

Oleksiy Arestoviç bunu 2019’da söyledi... Dahası, 2022’de başlayacak olan savaş ona göre tek Rus-Ukrayna savaşı olmayacak. Zoraki yapılan barışlar 2-3 yılda bir savaşa dönüşerek devam edecek, ta ki Putin görevden ayrılana dek. Arestoviç, eğer gerekli önlemler alınmasaydı Rusya’nın Ukrayna’yı 2035’e kadar “savaşmadan” kendine bağlayacağını söylüyordu.

Arestoviç’e göre, Rusya’nın, Rusça konuşan vatandaşların olduğu eski Sovyet bölgelerini kendine katmak yönünde planları var. Moldova sınırındaki Transdinyester, Ukrayna ve Belarus bunların başında geliyor ve Ukrayna’nın korunmasının tek yolu ise NATO. Arestoviç, NATO’ya savaşmadan katılamayacaklarını söylemişti. Çünkü Putin, Ukrayna’nın NATO’ya katılmasına müsaade edemezdi. Tam da bu yüzden savaş kaçınılmazdı.

Arestoviç tek konuda yanılmıştı; ona göre "NATO’nun ordularını Kiev’e konuşlandırması" ya da "uçuşu kapalı bölge" gibi kararlar Rusya’yı kısa vadede caydırabilirdi, ancak Batı, bu yönde bir karar almadı. Ukrayna’nın savaşı kaybetmemesini sağlayacak kadar ekipman desteği vermeye devam ettiler.

ZELENSKİ’YLE KAVGA VE İSTİFA

Arestoviç, Ukrayna’nın izlediği mevcut politikaları çokça eleştiren bir isim. Ortodoks Kilisesinin kapatılmasını ve Rusça’nın yasaklanmasını korkunç kararlar olarak nitelendiriyor. Ona göre Bahmut’ta çarpışan Ukrayna askerinin boynunda haç, ağzında ise Rusça var. Bu yasaklarla askerler savaşa nasıl motive edilecek?

İstifasına ise çok net bir olay sebep oldu.

Rus füzeleri bir vakit Dnipro’da bir sivillerin yaşadığı bir apartmanlara isabet etmişti. Arestoviç, saldırının kasti olmadığını ve hava savunma sisteminin vurduğu füzenin apartman üzerine düştüğünü söyleyince Ukrayna’nın resmi duyurularıyla çelişmiş ve Zelenski yönetimiyle ipleri kopmuştu.

ARESTOVİÇ’İN VİZYONU: 5. PROJE

Arestoviç, Ukrayna’nın dört farklı proje denediğini düşünüyor: "Sovyet, Rus, milliyetçi, ve Batıcı projeler." Sovyet projesi zaten dağılmıştı. Rusya ise Ukraynalıları “Rus olduklarına” ikna edememişti. Batı, şimdilik kullanışlıydı, ancak sadece Rusya’yı defetmek için kullanılmalıydı ve zamanı geldiğinde elbette o da bağımsız Ukrayna’ya tehdit oluşturabilirdi.

Arestoviç’in en tehlikeli gördüğü model ise “milliyetçi Ukrayna." Ona göre Rusların Ukrayna’daki “nazi” sempatisi iddialarında haklılık payı var. Bu grup Ukrayna’da büyük güç sahibi oldu ve önleri kesilmezse Ukrayna’yı Rusya’nın işgalinden daha büyük bir faciaya sürükleyecekler.Oysa Arestoviç, bu başarısız olmaya mahkum projelerin yerine başka bir Ukrayna düşünüyor. Onun Ukrayna’sında millilik unsuru olarak dil ve etnik köken yok. Bu sayede ülkenin beyin gücü açısından zenginleşeceğini düşünüyor. Kendine, geçmişte yaşamış Zaporijya Kozaklarını örnek alıyor. Kozaklar, Tatarlarla karışık Slav ve biraz da savaşçı bir grup olmalarına rağmen Rus milliyetçisiydiler ve o döneme göre demokratik bir yapıya sahiplerdi.
Kendini bir muhafazakar olarak tanımlayan Arestoviç için daha güçlü bir ilham kaynağı ise ABD’nin kuruluş değerleri. Batı’nın terk etmeye başladığına inandığı düşünce özgürlüğünün temel olmasını istiyor. Ancak buna karşın Ukraynalı danışman, LGBT hakkındaki negatif söylemlerinden ötürü Batılılar tarafından eleştirilmişti.

ARESTOVİÇ’İN “RUS UKRAYNASI”

Arestoviç, Ruslarla Rusya’yı ayırıyor. Hatta ülkesinin geleceğinin Rusları da içerdiğini söylüyor. Ona göre orijinal Ruslar, Kiev Ruslarıdır; bugünkü Rusya ise Altınordu’nun bir devamı. Bu yüzden Ukrayna’nın adını “Rus-Ukrayna” olarak değiştirmek bile istiyor. Çoğu zaman Rusça konuşmayı da seçtiğini belirtelim.

Arestoviç, “Ukrayna, Rus emperyalizminin kurbanı oldu” gibi cümleleri de reddediyor. Ukraynalıların Sovyetlerin altında yaşayan bir millet değil, Sovyetleri kuran, yöneten ve savaşlarını kazanan bir güç olduğunu düşünüyor. Rus imparatorluğundaki karar alıcılarda bile bir çok Ukraynalının olduğunu savunuyor.

Arestoviç kısaca; bir doz muhafazakarlık, biraz liberalizm ve ufak da bir milliyetçilik sosuyla bağımsız bir Ukrayna yaratmak istiyor. Görevden ayrıldıktan sonra siyasete atılabileceğinin işaretlerini vermişti. Kendisini seven kadar düşman olan da var. Özellikle çokça eleştirdiği aşırı milliyetçi unsurlar Arestoviç’i istemiyorlar.

“Böyle giderse savaşı kaybedeceğiz” cümleleri, Rus telegram sayfaları tarafından bol bol paylaşılınca Ukrayna’da kendisine olan sempati düştü.

Politik kariyerinin başarılı olup olmayacağını ise savaşın gidişatı belirleyecek...