Covid-19 salgınında işten atma yasağını delerek emekçiyi işsiz bırakanlar kurtulacak

TBMM’ye sunulan “torba teklif” ile İşsizlik Sigortası Yasası’na da geçici madde ekleniyor. 

Bu maddeye göre salgında ödenen kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemelerinde hatalı işlemlerden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemelerden tahsil edilmemiş olanlar silinecek. Buna karşın tahsil edilenler iade veya mahsup edilemeyecek. Bu alacaklarla ilgili başlatılmış takip ve tahsil işlemlerine devam edilmeyecek. Yargı mercilerine intikal etmiş olan dosyalarda ise İŞKUR ve bakanlık aleyhine yargılama giderine hükmedilemeyecek.

Teklifte şöyle bir ifade de yer aldı: Kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanun’un (İş Kanunu) 25. maddesinin birinci fıkrasının 2 numaralı bendinden yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmasına istinaden oluşan fazla ve yersiz ödemeler ile ceza soruşturmasına veya kovuşturmasına konu olmuş kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemeleri bu madde kapsamı dışındadır. Ceza soruşturması veya kovuşturması sonucu kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya beraat kararı verilenler hakkında bu madde uyarınca terkin hükümleri uygulanır.”

BİNLERCE İŞÇİ ATILDI

Pandemide işten çıkarma yasağı uygulandı. Ancak bunun bir istisnası vardı. İş Yasası’nın “işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkını” düzenleyen 25. maddesinin “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı 2. bendi kapsamında işten çıkarma yapılabiliyordu. Bu nedenle de pandemide işten çıkarma yasağı çoğunlukla kâğıt üzerinde kaldı. İşverenler işten çıkarmak istedikleri işçileri, yasanın bu gerekçesiyle işten attı. Bildirimler de o dönemdeki ismiyle “Kod 29” kapsamında yapıldığı için işçiye ihbar, kıdem tazminatları ödenmediği gibi işsizlik maaşı da verilmedi. Böylece işten çıkarma yasağı kamuoyunda “Kod 29” olarak bilinen yöntemle delindi. Bu şekilde binlerce işçi işten atıldı. Teklif ile yasağı delen işverenler bir anlamda affediliyor. Teklife göre, yasağı delerek işçi çıkaranlara yapılan fazla ve yersiz ödemeler ile ceza soruşturması veya kovuşturmasına konu olan kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemelerinde işlemler devam edecek. 

EMEKLİLİK DÖNEMİ PRİMLERİ UNUTULDU

Küresel Covid-19 salgını sürecinde, kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği alınan dönemde işçinin genel sağlık sigortası dışındaki bütün prim ödemeleri de durdurulmuştu. Bu dönemde emeklilik primleri yatırılmadı. İktidar yeni düzenleme kapsamında ise kısa çalışma ve nakdi ücret desteği döneminde ödenmeyen primlerle ilgili hiçbir adım atmadı. Geriye dönük borçlanma olanağı da sağlamadı. O dönemde ödenmeyen primlerin yükü yine işçiye kaldı.