İktidar ‘Normalleşme başladı’ dese de marketten pompaya kadar her yerde fiyatlar artıyor: Zam dalgası büyüyor

11 bin 402 liralık asgari ücretin yeni yılda ne kadar olacağıyla ilgili tartışmalar sürerken yurttaşın alışveriş sepetindeki enflasyon şimdiden yüzde 100’ü geçti.

AKP iktidarının ekonomi yönetimi her fırsatta yurttaştan sabır isteyip fiyatlama davranışlarında “normalleşme”nin başladığını söylese de yurttaşın alışveriş sepeti her ay daha da zamlanıyor. Cumhuriyet’in oluşturduğu ve düzenli takip ettiği alışveriş sepetinde fiyatlar sadece iki ayda yüzde 10.75 zamlanırken börekçiler un fiyatlarına ardı ardına zamlar geldiğini duyurdu. Akaryakıt fiyatları da bir kez daha arttı.

Merkez Bankası enflasyon raporları ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in söylemlerinde sık sık fiyatlama davranışlarının normale döndüğü vurgulanıyor. Hatta zaman zaman bazı ürün ve hizmetlerde gerilemeler bile olduğu belirtiliyor. Ancak yurttaşa yansıyan bir düşüş yok. Aksine hemen her hafta yaşanan etiket değişiklikleri sürüyor. Cumhuriyet’in alışveriş sepeti 14 Aralık 2022’de 1262 liraya dolarken bu tutar 19 Aralık 2023’te yüzde 100.79 zamla 2 bin 534 liraya ulaştı. Aynı sepet iki ay önce 2 bin 288 liraya doluyordu. Sepetin iki aylık enflasyonu yüzde 10.75 oldu. Ekim ayında 245 liraya satılan bir kilo peynir, şu anda 330 liraya satılıyor. Kilosu 325 lira olan kıyma 379 liraya, 386 lira olan dana et 479 liraya, 69 lira olan kiloluk fasulye 86 liraya satılıyor.

POĞAÇAYI UN YAKTI

Market raflarının yanı sıra ekmek, simit ve poğaçada da zamlar sürüyor. Sektör mensupları, yılbaşından sonra bekledikleri maliyet zamlarının şimdiden geldiğini belirtti. Şişli’de bir börekçi işleten Selçuk Akdağ, 15 günde bir un aldıklarını ve şu an 800 lira olan 50 kiloluk çuval fiyatına her seferinde ortalama 20 lira zam geldiğini söyledi. Bu hafta alacakları una 50-60 liralık bir zam geleceğini belirten Akdağ, “Biz bu artışı satış fiyatına yansıtmakta çok zorlanıyoruz. Ben un almak, bu dükkânı açmak zorundayım ama müşteri dün bir porsiyon alıyorsa bugün yarım porsiyon alıyor ve zam için bizimle tartışıyor dedi. Başka bir esnaf ise şu noktaya dikkat çekti: “Un yüzde 20’ye yakın zamlandı, dükkân sahipleri zorluyor bizi, susam fiyatları da artıyor, bir de işçilik maliyeti artacak. Ocak sonrası bu maliyet zamları devam ederse poğaça, börek fiyatları da yüzde 20-30 oranında artacaktır maalesef.”

Öte yandan tüm bunların üretiminde önemli bir girdi olan akaryakıtta da zamlar devam etti. Dün geceden itibaren geçerli olmak üzere benzine 1 lira 49 kuruş zam geldi. Bu zamla birlikte benzin fiyatları İstanbul’da 34.52 TL’ye, Ankara’da 35.19 TL’ye, İzmir’de 35.38 TL’ye yükseldi.