İktisatçı Yalçın Karatepe'den TÜİK'in enflasyon verilerine ilişkin açıklama: "İnandırıcı değil, TÜİK 'madde sepeti' verilerini paylaşmalı"

Bugün yarım saat aralıklarla Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayına ilişkin enflasyon verilerini paylaştı.

ENAG'a göre, ENAGrup Tüketici Fiyat Fiyat Endeksi (E-TÜFE) mayıs ayında yüzde 5.46 artarken ,E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı ise yüzde 160.76 olarak gerçekleşti.

TÜİK'in açıkladığı verilerde ise Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 73.50, aylık yüzde 2.98 arttı.

Bunların haricinde İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından 1 Haziran'da paylaşılan verilere göre ise İstanbul'un enflasyonu 24 yılın zirvesine çıktı. İTO'nun hesaplamasına göre kentte enflasyon aylık yüzde 5,84, yıllık yüzde 87,35 arttı.

TÜİK VERİLERİ AYRIŞTI

Prof. Dr. Yalçın Karatepe açıklanan verileri değerlendirirken TÜİK verileri hariç diğer verilerin birbirine oldukça yakın olduğuna değinerek yalnızca TÜİK verilerinin ayrıştığını söyledi.

Karatepe, "ENAG ve İTO'nun verilerine baktığımızda mayıs için paylaşılan veriler birbirine oldukça yakın. Diğer kamuoyu araştırmalarında da mayıs ayı için yüzde 5-6 arasında bir enflasyon bekliyordu. Aslında TÜİK dışında herkes aşağı yukarı yüzde 5-6 arasında bir oran açıkladı" ifadelerini paylaştı.

Karatepe; yurttaşların tüketim sepetleri farklılıklarıyla bu enflasyondan daha yükseğini hissedebileceğine ancak bir gösterge olarak açıklanan verilere bakıldığında TÜİK'in diğer kurumlar tarafından paylaşılan verilerin çok altında kaldığına değindi.

MEVSİM ETKİSİNİ HESAPLAMAK İMKANSIZ

TÜİK tarafından açıklanan gıda fiyatlarının aylık artışının yüzde 1.63 olduğunu söyleyen Karatepe, gıda fiyatlarının artış oranının bu seviyede kaldığını söylemenin inandırıcı olmadığını ifade ederek "Detaylı analiz yapabilmek için TÜİK'in enflasyon sepetinde yer alan ürünlerine ilişkin 'madde sepeti fiyat bilgilerini' paylaşması gerekiyordu. Bu veriler nisan ayına kadar paylaşılıyordu. Onlar paylaşıldığı zaman analiz yapma şansına sahiptik. Şu an ürünlerin ortalama fiyatları için hangi rakamların baz alındığını bilmiyoruz dolayısıyla mevsim etkisinin ne kadar olduğu hesaplamak imkansız" dedi.

"TÜİK SEPET AÇIKLAMAYI BIRAKMAMALI, İNANDIRICILIĞI YOK"

TÜİK'in madde sepeti açıklamasını bırakmasına ilişkin de açıklamalarda bulunan Karatepe, TÜİK'in bu durumun Avrupa İstatistik Ofisi'nin (Eurostat) isteği üzerine gerçekleştirdiğini ifade etti.

TÜİK'in, 'Eurostat bu verileri talep etmediği için durdurduk' açıklamasına "Eurostat istemeyebilir ama halk olarak biz talep ediyoruz. Çünkü açıkladıkları verilerinin inandırıcılığı yok ve diğer kurumlarla da oldukça ayrışmış durumda" ifadelerine yer verdi.

ZAMLAR ENFLASYON ARTIŞINA İŞARET ETTİ

1 Haziran'da günü yaşanan zam yağmuruna ilişkin de açıklamalar yapan Karatepe "Bu zamların haziran enflasyonuna yansıması gerekir. Doğalgaza, elektriğe zam yapıldı, akaryakıt fiyatlarına hemen her gün zam yapılıyor. Dolar kuru tekrar 16.50 seviyelerine geldi dolayısıyla enflasyonun artmaması için bir beklentiye sahip olamayız. Haziran ayında sadece enerji fiyatlarındaki artışın yüzde 1.5-2 civarında enflasyona etkisi olması gerekiyor" derken haziran ayında yapılan zamların enflasyonun artışına işaret ettiğine değindi.

"YANLIŞ İŞLERİN ALTINA İMZA ATANLAR.."

"Türkiye'de enflasyon kontrolsüz bir biçimde seyrediyor. Dünyanın hiçbir yerinde enflasyon kendiliğinden düşmez" diyen Karatepe tüm dünya ülkelerinde ciddi bir enflasyonla mücadele olduğunu fakat hükümetin enflasyonun sorumluluğunu üstlenmediğini dile getirdi. "Bizdeki enflasyon dünyadaki enflasyon sebebiyle böyle yüksek seyretmiyor. Bizim yaptığımız yanlışlar sebebiyle böyle yüksek seyrediyor. Bu yanlış işlerin altına imza atanlar da enflasyonla mücadele etmiyorlar" açıklamasında bulundu.

GİRDİ MALİYETLERİ TARIMSAL ETKİLERİ SINIRLANDIRDI

TÜİK'in açıkladığı verilere göre gıda ve alkolsüz içeceklerdeki enflasyon hızı yüzde 1,63 ile geçen aya göre oldukça artış oranı düşük açıklandı fakat girdi maliyetleri yükselmeye devam etti. Karatepe bu durum için "TÜİK verilerinde mevsimsel etkileri tabii ki görebiliriz fakat unutmamalıyız ki tarımsal üretim maliyetleri de arttı. Havalar ısınsa bile bu ürünleri yetiştirmek için katlanılan maliyet yüksek seyrediyor. Benzin fiyatları 26.5 lira seviyesine geldi. Mevsimler etkiler sınırlı olacak çünkü maliyetler çok arttı" dedi.