İşçi Hakları Konsorsiyumu’ndan ‘Özak’ raporu: ‘Korkunç hak ihlalleri gerçekleştirildi’

Raporda ABD merkezli Levi’s şirketine insan haklarına önem vermediği gerekçesiyle tepki gösterildi.

Konu hakkında “Levi’s, Özak Global ile iş yapmaya devam ederek, tedarik zincirinde insan haklarına yönelik sözde taahhüdünün içinin ne kadar boş olduğunu ortaya koymuştur” ifadeleri kullanıldı.

“YASALARI İHLAL ETTİLER”

WRC’nin bugün yayımladığı raporda süreç hakkında Özak Global’in jandarma ve şirket yanlısı sendika ile iş birliği yaptığı ve işçilerin haklarının ihlal edildiği belirti. Raporda şöyle denildi: “Bu raporda ayrıntılı olarak ele alındığı üzere, Özak Global, Şanlıurfa'daki fabrikasında hem jandarma hem de şirket yanlısı bir sendika ile iş birliği yaparak, fabrikadaki yaklaşık 400 işçiye yönelik şiddet, tutuklamalar ve misilleme amaçlı toplu işten çıkarmalar da dahil olmak üzere, bu tesiste korkunç işçi hakları ihlalleri gerçekleştirmiş ve bu ihlallerin suç ortağı olmuştur. Levi's'ın açıkça kabul ettiği üzere, tedarikçisi Özak Global tarafından gerçekleştirilen bu ihlaller Türk yasalarını, uluslararası çalışma standartlarını ve Levi’s’ın kendi davranış ve iş ahlakı kurallarını ihlal etmiştir.”  

“HÜKÜMET İŞÇİLERİN HAKLARINI İHLAL ETTİ”

 Raporda Şanlıurfa valiliğinin Özak direnişinin hemen ardından ilan ettiği eylem yasağına da değinildi. Konu hakkında “işçilerin şiddet içermeyen protestoları yasadışı ilan edildi” ifadeleri kullanıldı. Raporun devamında yasağın bitmesine karşın Özak işçilerinin protesto hakkının ihlal edildiği ve jandarma tarafından işçilere şiddet uygulandığı ifade edildi. Özak Global tarafından protesto edilen işçilere iftira da atıldığının belirtildiği raporda konu hakkında “Türk devleti tarafından terör ve bölücü faaliyetler nedeniyle yasaklanan örgütlerin ajanları olduğunu iddia ederek, işçilerin grevine yönelik bu militarize ve baskıcı müdahaledeki suç ortaklığını haklı göstermeye çalışmıştır” görüşlerine yer verildi.    

“ÖZ İPLİK-İŞ TARAFINDAN KADIN İŞÇİLERE CİNSİYETÇİLİK YAPILDI”

Raporun devamında direnişteki kadın işçilerin, Öz İplik-İş sendikası tarafından uğradığı cinsiyete yönelik baskılardan da bahsedildi. Bahsedilen baskılar raporda şöyle ifade ediliyor:

“Kadın işçilerin ifadelerine göre, Özak/Kübrateks tarafından istihdam edilen şirket yanlısı sendika liderleri, bu kadınların aile üyelerini telefonla arayarak şu soruları yöneltmişlerdir ‘Kızınızın şu anda ne yaptığını biliyor musunuz? Dışarıda, kiminle olduğunu biliyor musunuz?’ Bir kadın işçi, bir kadın iş arkadaşının ona anlattığı üzere, şirketin desteklediği sendikanın liderlerinden birinin kendi kocasını aradığını ve ona şöyle dediğini aktardı: ‘Karın yanlış yolda’”

NE OLMUŞTU?

Geçtiğimiz yıl 550 Özak Tekstil işçisi, haklarını savunmadıkları gerekçesiyle Öz İplik-İş’ten ayrılıp Birleşik Tekstil, Dokuma ve Deri İşçileri Sendikası(BİRTEK-SEN)’na katıldı. Daha sonra fabrika ve Öz İplik-İş temsilcileri tarafından baskıya uğrayan işçiler BİRTEK-SEN’den ayrılıp tekrar Öz İplik-İş’e üye olmaya zorlandı. 

Baskılar sonucunda 27 Kasım 2023 tarihinde Seher Gülel isimli işçi işten atıldı. İstifa etmeyen herkesin işten atılacağı konusunda tehdit edildiği öne sürüldü. Bunun sonucunda 500’den fazla işçi, iş durdurarak atılan işçilerin geri alınması ve sendika seçme hakkının tanınması talebiyle direnişe başladı.