Kızıldeniz'den buğday akışı yüzde 40 azaldı

Küresel deniz yolu ticaretinin yüzde 10'u ve deniz yolu konteyner ticaretinin yüzde 20'si, Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayarak Avrupa ile Asya arasındaki en kısa rotayı sunan ve Süveyş Kanalı'nı da kapsayan Kızıldeniz'den yapılıyor.

İran'ın desteklediği Yemen'deki Husilerin Kızıldeniz'de İsrail ile bağlantılı ticari gemilere saldırıları denizcilik şirketlerinin rotalarını Ümit Burnu'na kaydırmalarına yol açarken, ABD ve İngiltere'nin Husilere karşı başlattığı saldırılar nedeniyle gemilere bölgeden kaçınmaları tavsiye ediliyor.

Gemilerin rotasının Afrika'nın güneyindeki Ümit Burnu’na yönlendirilmesi, seyahat süresinin 10-14 gün uzaması ve 4 bin deniz mili (6 bin 500 kilometre) daha fazla yol kat edilmesi anlamına geliyor. Bu şekilde daha uzun bir yolculuk, yakıt maliyetinin yanı sıra sigorta masrafları ve teslimat süresini de artırıyor.

Aden Körfezi'ne giren gemilerin tonajı 2023 seviyelerine göre yüzde 45 azaldı

Clarksons Araştırma şirketinden edinilen bilgiye göre, Kızıldeniz'den geçerek Aden Körfezi'ne ulaşan gemilerin toplam tonajı 12-16 Ocak tarihlerinde aylık bazda yüzde 65 geriledi. Bölgedeki konteyner gemilerinin hacmi ise yüzde 90 düştü.

Dökme yük gemilerinde tonaj akışı devam etmesine rağmen bölgeden toplam geçişler yüzde 20 azaldı. Halihazırda Aden Körfezi'ne giren gemilerin tonajı 2023 seviyelerine göre ise yüzde 45 azaldı.

SPOT NAVLUN FİYATLARI YÜZDE 173 ARTTI

Denizcilik araştırma ve danışmanlık şirketi Drewry'nin Dünya Konteyner Endeksine göre, denizcilik şirketlerinin rotalarını Ümit Burnu'na çevirmesiyle 40'lık konteynerin spot navlun fiyatı 30 Kasım itibarıyla 1382 dolar seviyesindeyken, 18 Ocak itibarıyla 3 bin 777 doları buldu.

Böylece, söz konusu dönemde spot navlun fiyatı yüzde 173, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 82 artış gösterdi.

Şanghay-Rotterdam hattında 40'lık konteynerin navlun fiyatı kasım sonundaki seviyesine göre yüzde 322 artışla 4 bin 951 dolara çıktı, yıllık bazdaki artış ise yüzde 174 oldu. Şanghay-Cenova hattında da fiyatlar söz konusu dönemde yüzde 350 artışla 6 bin 282 dolara yükseldi, yıllık bazda ise yüzde 126 arttı.

BUĞDAY TİCARETİ AZALDI, HACİM ALTERNATİF ROTALARA KAYDI

Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ) açıkladığı verilere göre, Süveyş Kanalı'ndan geçen tahıl ve yağlı tohum hacimlerinde düşüş görülüyor. Denizcilik şirketi kargoları ise Ümit Burnu başta olmak üzere alternatif rotalar üzerinden varış noktalarına yönlendiriliyor.

Süveyş Kanalı üzerinden yapılan tahıl ve yağlı tohum sevkiyatları, Kasım 2023'teki 7,2 milyon ton seviyesine göre yüzde 18 azalarak Aralık 2023'te 5,9 milyona geriledi. Bölgedeki toplam tahıl ve yağlı tohum sevkiyatları aralıkta bir önceki yılın aynı döneminin beşte birine ulaştı ve üç yıllık ortalamanın yüzde 15 altında kaldı.

Süveyş Kanalı üzerinden bu ayın ilk yarısındaki geçişler 0,9 milyon tonla üç yıllık ortalamaya göre yüzde 63 düşüş kaydetti.

Kızıldeniz'de buğday ticareti hacmi gerilerken, bu ayın ilk yarısında 0,3 milyon tonluk buğday Süveyş Kanalı'ndan kaçınılarak alternatif rotalar üzerinden sevk edildi.

DTÖ'ye göre, rotalarını değiştiren gemilerin sayısı giderek artmasına rağmen bu durum AB, Rusya ve Ukrayna'dan Asya ve Doğu Afrika ülkelerine yapılan buğday sevkiyatında kısıtlı etkiye yol açtı. Gemilerin rotalarındaki sapmalara rağmen, bu ayın ilk yarısında söz konusu ülkelerden buğday akışı 0,8 milyon ton ile geçen yılın aynı dönemiyle aynı seviyede seyretti.

KÜRESEL TİCARET ARALIKTA YÜZDE 1,3 YAVAŞLADI

Almanya merkezli kar amacı gütmeyen ekonomi araştırma kuruluşu Dünya Ekonomisi için Kiel Enstitüsü (IfW Kiel) verilerine göre, küresel ticaret geçen ay bir önceki aya göre yüzde 1,3 geriledi.

Büyük ekonomilerin ticaret hacmindeki düşüşün yanı sıra Kızıldeniz'deki gerilim de geçen ay küresel ticarette görülen yavaşlamanın sebeplerinden biri oldu.

Söz konusu dönemde AB'nin ihracatı yüzde 2, ithalatı ise yüzde 3,1 düştü.

ABD'nin ticaretinde Kızıldeniz ve Süveyş Kanalı geçişleri AB'ye göre daha az etkili olmasına rağmen, ABD'nin ihracatı yüzde 1,5 ve ithalatı yüzde 1 azaldı.

IfW Kiel verilerine göre, Kızıldeniz'deki konteyner hacmi aralıkta aylık bazda yarıdan fazla gerilerken, Kızıldeniz'den geçmek yerine, gemilerin Afrika'nın ve Ümit Burnu'nun etrafından dolaşması yolculuk süresini 20 güne kadar uzattı.