Ünlü iktisatçı Mahfi Eğilmez, “Küresel Üçkâğıtçılık” başlıklı yazısında küreselleşmenin yol açtığı yozlaşmayı değerlendirdi. Kapitalizmin etkisiyle değişen küresel aktörleri ve denetim sistemlerinin bozulmasını ele alan Eğilmez, bazı kesimlerin bu durumdan kazanç sağladığını vurguladı.
DÖNÜŞÜM YENİ SORUNLAR YARATTI
Eğilmez, “Sistem dışı para kazananlarla yasadışı para kazananlar, yasal yollarla para kazananları kenara ittiler” diyerek, bu seviyede bir bozulmayı hiçbir sistemin kaldıramayacağını yazdı. Yaklaşık çeyrek yüzyıldır neoliberal Washington Uzlaşısı destekli küreselleşmenin sorunları çözmek yerine yeni sorunlar yarattığını belirtti.
RUSYA’NIN YERİNİ ÇİN ALDI
Küreselleşme başlangıçta özgürlük ve işbirliği vaat etti. G20’nin kurulması bunun işaretlerinden biri oldu. Ancak ABD’nin hegemonik politikaları G20’yi işlevsiz kıldı ve dünya yeniden kutuplaştı. Eğilmez, “Bugün batı bloku denilen Amerika kıtaları, Avrupa kıtası, Batı Asya, Japonya, Kore, Tayvan, Türkiye ve diğerleri büyük ölçüde ABD’nin hegemonyasını kabul etmiş durumda bulunuyor. Buna karşılık Doğu ve Güneydoğu Asya Çin’in liderliğini üstü kapalı şekilde kabullenmiş görünüyor” dedi.
KAPİTALİZM HER YERDE FARKLI UYGULANIYOR
Eğilmez, kapitalizmin uygulamada net bir standardı olmadığını vurgulayarak, “Bazı ülkelerde daha düzgün bir demokrasi eşliğinde uygulanırken bazı ülkelerde otokrasi altında yürütülüyor, bazı ülkelerde devletin ekonomideki ağırlığı ötekilere göre çok daha fazlayken bazılarında ağırlık özel kesimde bulunuyor” ifadelerini kullandı.
DENETİM TAM ANLAMIYLA KAYBOLDU
Sermaye hareketlerinin serbestleşmesiyle yatırım özgürlüğü avantaj sağladı. Eğilmez, “Başlangıçta herkesin istediği alanda istediği yatırımı yapabilmesi büyük bir avantaj gibi görüldü. Ancak işler tümüyle denetimden çıkınca sistem tam anlamıyla bir kumarhaneye döndü” dedi. Sistem dışı ve yasadışı kazanç sağlayanların, yasal yollarla kazananları geri planda bıraktığını vurguladı.
DOLANDIRICILIK VE KUMARHANE SİSTEMİ BÜYÜYOR
Eğilmez, “Denetimin uzak kaldığı ortamda küreselleşme, her geçen gün daha yaygın biçimde dolandırıcılık ve kumarhane sisteminin beslenip büyüdüğü, iyiden iyiye yozlaşmış bir kapitalist sisteme dönüşmeye devam ediyor” diye yazdı. Bu sistemden yalnızca dolandırıcılar değil, manipülatörler ve siyasetçilerin de faydalandığını aktardı.
AHBAK ÇAVUŞ KAPİTALİZMİ ARTIK YETERSİZ
Eskiden bu tür karanlık ilişkiler gelişmekte olan ülkelerde görülürken, Eğilmez, “Ahbap çavuş kapitalizmi deyiminin durumu açıklamakta çok naif kaldığı anlaşılıyor” ifadelerini kullandı.
GELECEK BELİRSİZ
Küreselleşmenin başlangıcında iyiliklerin paylaşılacağını düşünenlerin hayal kırıklığına uğradığını belirten Eğilmez, “Bu ne kadar böyle sürer bilmiyorum ama bildiğim bir şey var: Hiçbir sistem bu kadar bozulmayı kaldıramaz” dedi.
