Rusya'nın Avrupa'da gaz sevkiyatlarını durdurduğu ülke sayısı artıyor

Avrupa, Ukrayna savaşı nedeniyle kapsamlı yaptırımlarla Rusya’yı ekonomik anlamda zor duruma düşürürken, Kremlin yönetiminin de karşı adımlar atması Batılı ülkelerdeki enerji krizini daha da derinleştiriyor.

Gazprom, son olarak, savaş öncesinde enerji sektöründe çok sayıda iş birliği yürüttüğü İtalya’ya yönelik doğalgaz sevkiyatlarını durdurduğunu açıkladı.

İtalyan ENI şirketi, ekime yönelik sevkiyatların durduğunu, gaz akışının tekrar başlayıp başlamayacağının ise ilerleyen günlerde netlik kazanacağını duyurdu.

Gazprom, ENI şirketi ile sevkiyatların sürmesine yönelik teknik görüşmelerin sürdüğünü bildirirken, şirketten aynı gün yapılan bir başka açıklamada ise Moldova’ya yönelik sevkiyatların yüzde 30’a yakın azaltıldığı belirtildi.

Moldova’yı, doğalgaz sözleşmelerindeki yükümlülüklerini ihlal etmekle suçlayan Gazprom, bu durumun devam etmesi halinde Moldova’ya doğalgaz sevkiyatlarını tümüyle durdurabileceği uyarısında bulundu.

SEVKİYATLAR ÖNCE POLONYA VE BULGARİSTAN'A DURMUŞTU

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 23 Mart'ta duyurduğu yeni “rubleyle ödeme sistemine” göre, Rus gazı alan ülkelerin, Gazprombank'tan hesap açmaları, ödemeleri bu bankaya yapmalarının ardından söz konusu fonların Moskova Borsası'nda rubleye çevrilmesi gerekiyor.

Avrupa’nın 2021 itibarıyla ana doğalgaz tedarikçisi konumundaki Gazprom, nisan sonunda, ödemelerini rubleyle gerçekleştirmedikleri gerekçesiyle Polonya’ya ve Bulgaristan’a gaz akışını durdurmuştu.

Polonya’nın Rus gazına bağımlılık oranı geçen yıl yüzde 40 düzeyindeyken, ülke, bu bağımlılıktan kurtulmak için Norveç'ten boru hatları ile iletilen doğalgaza ve başta ABD olmak üzere sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tedarikine güveniyor.

Rus gazına bağımlılık oranı yüzde 90 seviyesindeki Bulgaristan ise geçen yıl Rusya’dan 3,3 milyar metreküp doğalgaz ithal etmişti. Bulgaristan’daki bazı yetkililer, Rusya ile doğalgaz sevkiyatlarının tekrar başlaması için müzakereler yapılması gerektiğini savunuyor.

Gazprom, bu iki ülkenin ardından söz konusu ödeme sistemine uymadıkları gerekçesiyle Finlandiya, Hollanda, Danimarka, Letonya ve Almanya’ya tedarik sağlayan bazı enerji şirketlerine yönelik sevkiyatları da durdurdu.

BORU HATLARINDAKİ SORUNLAR ARTIYOR

Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz sevk ettiği önemli hatlardan Kuzey Akım 1 üzerinden sevkiyatlar 31 Ağustos’ta durdurulmuştu.

Kuzey Akım 1, Yamal-Avrupa boru hattı ve Ukrayna'daki boru hatlarının yanı sıra Rus gazını Avrupa'ya taşıyan önemli hatlardan biri olarak biliniyor. Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 üzerinde geçen hafta yaşanan sızıntılar nedeniyle Rusya, başta ABD olmak üzere bazı Batılı ülkeleri hatlara sabotaj düzenlemekle suçluyor.

Gazprom'un, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya gönderdiği doğalgazın çoğunu tekrar yönlendirmeyi planlayarak inşa ettiği Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı ise daha işletmeye alınmadan yaptırımlar nedeniyle atıl duruma düşmüştü.

Gazprom'un Avrupa'ya doğalgaz sevkiyatında kritik role sahip bir başka boru hattı olan Yamal-Avrupa da artık kullanılmıyor.

Yamal-Avrupa boru hattı, Ukrayna'daki boru hatları ve Kuzey Akım boru hattının yanı sıra Rus gazını Avrupa'ya taşıyan önemli hatlardan biri olarak biliniyor.

Gazprom, gelişmeler sonrası Yamal-Avrupa boru hattının Polonya kısmını artık kullanmayacağını bildirdi.

UKRAYNA ÜZERİNDEN SEVKİYAT YARI YARIYA AZALDI

Gazprom Temsilcisi Sergey Kupriyanov, 10 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın, Sohranovka adlı doğalgaz dağıtım noktasından Rus gazı alımını durduracağına yönelik bilgilendirildiklerini söylemişti.

Rusya, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas bölgesinde bulunan ve günlük yaklaşık 30 milyon metreküp kapasiteye sahip Sohranovka üzerinden Avrupa'ya gönderdiği gazın yüzde 30'unu sevk ediyordu.

Söz konusu giriş noktasının kapanmasıyla şirketin Ukrayna üzerinden Avrupa'ya gönderdiği doğalgaz miktarı dün itibarıyla 10 Mayıs'a kıyasla yüzde 54 azalarak 41 milyon metreküpe düştü.