Turizm sektöründe haberler kötü: Rusya ve Ukrayna'nın ardından bir kötü haber daha

Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı yılın ilk iki ayında, geçen yılki düşük baz etkisiyle güçlü artış kaydetse de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası yavaşlayan rezervasyon akışı, turizmde yılın kalanına ilişkin güçlü bir görünüm sergilemiyor.

Sektör temsilcileri, Rusya'ya havacılık alanında uygulanan yaptırımların Rus tur operatörlerinin elindeki uçaklar için leasing, sigorta, yedek parça ve finansmana erişim imkanlarını engellemesi nedeniyle Rusya'dan charter uçuşların önünü kapatabileceğine; ayrıca Avrupa pazarından gelen rezervasyonlarda da son birkaç haftadır yavaşlama yaşandığına işaret ediyor.

Öte yandan bazı tur operatörlerinin Rusya ve Ukrayna'dan boşalacak kapasitenin bir kısmını İngiliz turistlere kaydırabileceği; daha önce Avrupa ve ABD'ye giden zengin Rus turistlerin de yaptırımlar nedeniyle yönünü Türkiye'ye çevirebileceği beklentileri ise sezon için biraz daha iyimser bir görünümü beraberinde getirebilir.

Turizm Bakanlığı tarafından bugün açıklanan verilere göre Ocak-Şubat döneminde Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı geçen yıla göre %169.44 artışla 2.82 milyon oldu.

Ancak turist sayısı 2020 aynı dönemin hâlâ %20 gerisinde bulunuyor. Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş turizm sektörü için şu anda en büyük risk unsuru konumunda.

'DALAMAN BÖLGESİNDE YARIM MİLYONA YAKIN TURİST KAYBI OLABİLİR'

Peninsula Tour Dalaman Bölge Müdürü Ali Kırlı, Dalaman'ın yanı sıra Kaş, Kalkan, Fethiye, Marmaris ve Datça gibi önemli turizm destinasyonlarını da içine alan Dalaman bölgesi ile ilgili değerlendirmesinde, "Şu an için görünen, Ukrayna'dan Dalaman'a kesinlikle operasyonun olmayacağı. Rusya için ise 350,000 kişilik bir operasyon düşünülüyordu. Şu anda iyimser varsayımla bunun %20'sini geçeceğini zannetmiyorum. Yani iyimser varsayımla 60,000-70,000 Rus gelebilir. İki ülkeden Dalaman bölgesinde toplam 450,000 civarı kayıp olabilir" diye konuştu.

Rus tur operatörlerinin kiraladıkları uçaklara yönelik yaptırımlara işaret eden Kırlı, "Uçakların çoğu zaten operatörler tarafından leasing firmalarından kiralanıyor. Ambargo nedeniyle özellikle Boeing ve Airbus uçaklarını geri istediler. Sadece kendi uçaklarının gelmesi söz konusu ama belirsizlik devam ediyor" dedi ve ekledi:

"Türk havayolu şirketleri tarifeli sefer veya charter ile Rus şehirlerine yeni seferler düzenlerse belli bir sayı yakalanabilir. Böyle bir umut var. Zaten operatörler şu anda ona yoğunlaştılar. Beklenen sayıya ulaşmamız mümkün değil ama beklentinin belki %20-30'u bir Rus gelişi olabilir."

Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçiler arasında geçen yıl Rusların payı %19, Ukraynalıların payı ise %8.34 olmuştu.

Türkiye Otelciler Federasyonu Başkan Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu da şu anda Rusya'dan turist akışında en büyük sorunun uçakların durumu olduğunu belirterek, "Türkiye ve Rusya arasında uçuş yasağı yok ama uçak sektöründe sıkıntı var. Lease edilen uçaklar yerde bekliyor. Lease firmaları uçakları geri çekebilir. Aynı şekilde tur operatörlerinin elindeki Rus bayraklı uçaklarla ilgili sigorta sorunu, yedek parça sorunu var. Rusya'dan yine de bir trafik olacaktır ama hedeflenen sayılara ulaşamayabiliriz" diye konuştu.

Bülbüloğlu, rublenin dolar karşısındaki değer kaybı nedeniyle Rusların alım gücündeki zayıflamanın da bu pazarı olumsuz etkileyeceğini belirtti, ancak zengin Rus turistler için bu yıl Türkiye'nin öne çıkabileceğini söyledi.

Bülbüloğlu, "Gelir düzeyi yüksek olan Ruslardan umudumuz yüksek. Orada bir artış olacağını umut ediyoruz. Daha önce İspanya, İtalya, Fransa, Amerika'ya tatile giden gelir düzeyi yüksek Ruslardan bahsediyoruz. Yaptırımlar, uçuş yasakları nedeniyle bu akışın Türkiye'ye döneceği düşünülüyor. Ege ve Akdeniz'de lüks segmente bir talep olacağını düşünüyoruz" diye konuştu.

AVRUPA'DAN REZERVASYONLAR DA YAVAŞLADI

Bülbüloğlu, Rusya ve Ukrayna arasıdaki savaşın son haftalarda Avrupa pazarından rezervasyon akışını da olumsuz etkilediğini söyledi.

Bülbüloğlu, "Şu anda Avrupa pazarı da bir durağanlık içinde. Hem Orta Avrupa, hem İskandinav ülkeleri, hem İngiltere savaşın beşinci altıncı gününden sonra biraz yavaşladı" dedi ve ekledi:

"Rezervasyonlarda iptal yok ancak rezervasyon akışı savaştan önceki gibi değil. Günde 10 tane rezervasyon almamız gerekiyorsa, 6 tane alıyoruz diye özetleyebilirim. Bir beliszilk olduğu için insanlar tatil yaklaştıkça almayı düşünüyorlar."

Peninsula Tour'dan Kırlı da, "Avrupa pazarı için bu yıl beklentiler iyiydi ama üç haftadır savaşla birlikte yüzde 50'ye yakın düşüş var. Tahminim Nisan ayında last-minute dediğimiz son dakika satışların artacağı yönünde" dedi.

Kırlı, Nisan ayında ve Mayıs başlarında muhtemelen düşük kapasite gözleneceğini ancak Mayıs'ın ikinci yarısından itibaren bölgenin belli bir doluluğa ulaşmasını beklediğini söyledi.

Kırlı, Rus ve Ukraynalılar'dan doğacak kapasite açığını özellikle İngiliz turistlere kaydırılmasını öngördüklerini belirterek, "Dalaman bölgesi İngiliz operasyonunun yoğun olduğu bir bölge. İngiltere'den Dalaman'a 1.2 milyon misafir bekliyoruz Her ne kadar savaşla birlikte biraz durağanlık olsa da, koltukların dolacağını belki de artış olabileceğini düşünüyoruz" dedi ve ekledi:

"Satışların iyi gitmesi operatörlerin elini güçlendiriyor. Eğer Nisan ayına kadar koltuklar dolarsa, operatörler ek uçak koyacaklarını taahhüt etti. Dolayısıyla 1.2 milyon civarı İngiliz bekliyorduk, bu 1.5 milyona gelebilir."