DİSK Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) yayımladığı Asgari Ücret Araştırması 2026, Türkiye’de asgari ücretin artık istisnai bir ücret olmaktan çıktığını gösterdi. Rapora göre 2024 itibarıyla özel sektörde çalışan işçilerin yüzde 53,2’si, asgari ücret ve asgari ücretin yüzde 10 fazlası aralığında gelir elde ediyor.
Araştırmada, ücretle çalışanların 8 milyon 359 bininin (yüzde 46,7) doğrudan asgari ücret ve altında çalıştığı belirtildi. Asgari ücretin iki katından fazla ücret alanların oranı ise yalnızca yüzde 12,7 seviyesinde kaldı.
ASGARİ ÜCRETİN MİLLİ GELİRDEN ALDIĞI PAY DÜŞTÜ
Rapora göre brüt asgari ücretin kişi başına Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya (GSYH) oranı uzun vadede ciddi biçimde geriledi. 1974 yılında kişi başına GSYH’nin yüzde 80,6’sı düzeyinde olan asgari ücret, 2025’te yüzde 43,6’ya düştü.
DİSK-AR, bu gerilemenin asgari ücretlilerin ülke ekonomisinde yaratılan toplam değerden aldığı payın azaldığını gösterdiğini vurguladı. Araştırmada, asgari ücret artışlarının büyüme performansından kopuk biçimde belirlendiği ifade edildi.
ENFLASYON KARŞISINDA ASGARİ ÜCRET EZİLDİ
Araştırmaya göre 2025 yılında asgari ücret, resmi enflasyonun altında kaldı. Asgari ücretin yıl içinde ikinci kez artırılmaması nedeniyle, 2025’te bir asgari ücretlinin yıllık alım gücü kaybının 50 bin TL’yi aştığı hesaplandı.
DİSK-AR, 2025 yıl sonu enflasyonunun yüzde 33,8 olarak gerçekleşmesi halinde, yalnızca yıllık bazda asgari ücretteki kaybın 7.471 TL düzeyine ulaşacağını belirtti.
AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRININ ALTINDA
Raporda, 2025 yılı itibarıyla net 22.104 TL olan asgari ücretin açlık ve yoksulluk sınırının altında kaldığına dikkat çekildi. Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi’ne (BİSAM) göre Ekim 2025’te açlık sınırı 26.925 TL, yoksulluk sınırı ise 93.135 TL olarak hesaplandı.
Araştırmaya göre 2024 Ocak–2025 Aralık döneminde asgari ücret, yalnızca 4 ay boyunca açlık sınırının üzerinde kalabildi.
ASGARİ ÜCRET ALTIN KARŞISINDA DA ERİDİ
DİSK-AR’ın Merkez Bankası verilerine dayanan hesaplamalarına göre, bir asgari ücretli 2005 yılında yıllık geliriyle 31,5 Cumhuriyet altını alabilirken, 2025’te bu miktar 9,5 Cumhuriyet altınına kadar geriledi. Buna göre asgari ücretli, 2005’ten bu yana 22 Cumhuriyet altını kaybetti.
KADINLAR VE KAYITDIŞI ÇALIŞANLAR DAHA AĞIR ETKİLENİYOR
Rapora göre kadın işçilerin yüzde 60,1’i asgari ücret ve altında gelir elde ediyor. Bu oran genel ortalamada yüzde 46,7 olarak hesaplandı. Kayıtdışı çalışanlarda ise asgari ücretin yüzde 5 fazlası ve altında çalışanların oranı yüzde 85,3’e ulaştı.
DİSK-AR, kadınlar ve kayıtdışı çalışanlar açısından asgari ücretin bir “yoksulluk ücreti” haline geldiği değerlendirmesinde bulundu.
