20 yıl geçti unutmadılar

Katliamın yıldönümünde Azerbaycanlı milletvekilleri, gazeteci ve avukatları konuk ettik. Azerbaycan Büyük Kuruluş Partisi Başkanı ve Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi üyesi Milletvekili Fazıl Gazanfer sorularımızı yanıtladı;

Hocalı Katliamında, Birleşmiş Milletlerin, 1948’de Soykırım Suçunu Önleme ve Cezalandırma Anlaşması’nın (Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide) hangi maddeleri çiğnenmiştir?

Herhangi bir grubun bütünüyle veya kısmen, fiziksel varlığını ortadan kaldırılacağı hesaplanarak yaşam şartlarını kasten değiştirmek. Herhangi bir grubun mensuplarına ciddi surette bedensel veya zihinsel zarar verilmesi. Herhangi bir gruba mensup olanların öldürülmesi. Onların tek suçları, Azeri Türkleri olmalarıydı.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan birçok kez Dağlık Karabağ sorunu çözülmeden Ermenistan'la Türkiye'nin sınırlarının açılmayacağını dile getiriyor, Azerbaycan Hükümetinin ve halkının Türkiye’den beklentisi nedir?

İktidar düzeyinde bu mesajın verilmesi, bu beyanda bulunulması oldukça olumlu, öte yandan biz askeri yönden Türkiye’nin Azerbaycan’a daha fazla yardımda bulunmasını ve bir de Rusya ile Türkiye ilişkilerinde Karabağ sorunun daha çok gündeme getirilip Rusya’nın bu konuda geri çekilmesinin sağlanmasını istiyoruz. Çünkü Türkiye’nin bunu yapmaya gücü var. Adaletin yerini bulmasını istiyoruz. Türk kamuoyunun, bunun yalnız Azerbaycan’a ait bir sorun olmadığını, Ermeni soykırımı iddialarına karşı Türkiye’nin de kullanabileceği en tesirli koz olarak kullanılabileceğini bilmesi bizce önemli. Ayrıca, Türkiye Kafkaslarda daha etkin dış politika izlemelidir.

Fransa'da kabul gören Ermeni soykırım yasasını Hocalı Katliamıyla nasıl ilişkilendiriyorsunuz?

Bu mesele sadece Türkiye’nin değil,  Azerbaycan’ın da meselesidir. Ve bu Türkiye ile Azerbaycan’ın daha da yakınlaşmasına neden olmuştur. Bu ciddi bir hukuk ihlalidir. Bu konuda Türkiye ve Azerbaycan’ın daha sert bir tutum sergilemesi artık kaçınılmazdır. Şimdiye dek bu konuda yapılan tespitler Türkiye savunmadaydı soykırım oldu olmadı arşivleri açalım bakalım deniliyordu. Ama şimdi Türkiye’ye fırsat yaratıldı ki insan hakları ihlaliyle ilgili artık hücum mevkiinde dursun. Türkiye’nin bu hücum fırsatını doğru değerlendirmesi Azerbaycan’ın da bu konuda destek vermesiyle başarıya ulaşılabilir. Hocalı Katliamı da video görüntüleri ve diğer tüm belgeleriyle son dönemde yapılmış bir soykırım olarak bunun için uygun fırsattır. 

2009 yılından bu yana başlatılan adalet kampanyası neleri değiştirdi, kimler destek oldu? Dönemin suçluları kimlerdi? Kimler hesap vermeli?

Hocalı Katliamı Meksika ve Pakistan’da soykırım olarak tanındı. Bunu Türkiye’nin de yapması lazım başka birçok ülkede daha gündemde. Mesela Fransız Senatosu’nda dün milletvekillerinden biri kalktı Hocalı’da katliam yapılmıştır dedi bu da gösteriyor ki bizim çalışmalarımız artık sonuç vermekte. Sarkisyan, Koçaryan, Ohanyan bunların hepsi Ermenistan yönetimindeydiler ve başka Rus subayları da var. Biliyorsunuz Azerbaycan esirlerinin öldürülmesinde Rus subayları da önemli bir rol oynadı. Bunların uluslararası adalet divanına sevk edilmesini başarmalıyız.

Hocalı’da yaşananlar için Gazeteci İlgar İbrahimoğlu ise şunları söyledi; “Bu olay her bir Azeri’nin hayatında derin izler bıraktı. Sovyetlerden yenice çıkmıştık. İnsanların hayatını yeniden tüm acıları ile hissetmeye getirdi. İnşallah, bu katliamın suçluları kendi sonucuna katlanacaklardır.

Bugün Hocalı katliamını yaşatmakla aslında bizler sonraki katliamları önlemek istiyoruz.  Hocalı katliamının suçlularını cezalandırmakla biz gelecek suçluları önlemiş olacağız.

Bu katliam 20 yıl önce oldu. Onun canlı şahitleri şimdi de sağdırlar. Yaşananların kanıtı elimizde. Bu katliam tüm dünyada tanınsın.”


Son sözü verdiğim Adalet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Av. Eltimad İsmailov; Türkiye doğuya, doğru gitmelidir dedi. Daha da doğuya. “Türkiye, Türklerin yaşadığı coğrafyalara sahip çıkmalıdır.”