BM’de Suriye düellosu

BM Genel Kurulu Suriye’ye siyasi çözüm çabalarına odaklanarak dün başlarken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Barack Obama’nın dün gece yüz yüze görüşmesi öncesi nefes kesen bir diplomatik trafik yaşandı. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’un açılış konuşmasının ardından sırasıyla kürsüye gelen Obama ve Putin Suriye ile ilgili vizyonlarını çarpıştırdı.

Özgürlük tiradı

Obama, “Suriye’de iç savaşın nasıl çıktığını hatırlayalım. Esad barışçı protestocuların üzerine ateş açılmasını emrini verdi... Bir diktatör kendi halkından on binlerce insanı katlettiğinde, bu, sadece bir ulusun iç işi olmaktan çıkar, hepimizi etkileyecek çapta bir insanlık mezalimini besler” dedi. Rusya ve İran’ı “Bu mantığa göre ‘alternatifi kesinlikle daha kötüdür’ diye varil bombalarıyla masum çocukları öldüren Beşar Esad gibi tiranları desteklemeliyiz” diye eleştiren Obama, diğer yandan “Suriye krizini çözmek için Rusya ve İran dahil her ulusla çalışmaya hazır olduklarını” belirtti. “Ama bu kadar çok kan ve yıkımdan sonra savaş öncesi statükoya dönülemeyeceğini kabul etmeliyiz” diye ekleyen Obama, “Gerçekçilik, ödün vermek gerektiriyor. Ancak gerçekçilik Esad’dan yeni bir lidere kontrollü geçişi de gerektiriyor” ifadesini kullandı.

ABD Başkanı Rusya ve Çin’in özgürlük sicilini “Bugünün güçlü adamları yüzünden yarın devrim kıvılcımı çakılır. Enformasyona erişimi kontrol edebilirsiniz ama yalanı hakikate dönüştüremezsiniz. Muhaliflerinizi hapse atabilirsiniz ama fikirleri hapse atamazsınız” diye bombaladı.

‘Hitler karşıtı ittifak gibi’     

BM Genel Kurulu’nda 10 yıl aradan sonra yaptığı konuşma öncesi Esad’ın kalesi Lazkiye’ye uçak, zırhlı ve asker yığan Putin, Obama konuşurken salonda değil. Konuşmasında 2. Dünya Savaşı’ndaki Hitler karşıtı ittifak gibi şimdi de IŞİD’e karşı geniş çaplı koalisyon oluşturulması çağrısı yapan Rus lider, “Teröristlerle yüz yüze yiğitçe savaşan Suriye hükümeti ve silahlı kuvvetleriyle işbirliği yapmayı reddetmek devasa bir hatadır. IŞİD ve diğer terörist örgütlerle Esad güçlerinden başka gerçekten savaşan kimse olmadığını kabul etmeliyiz” dedi. Ortadoğu’da aşırılıkçı şiddetin yükselmesinden ABD’nin Irak ve Libya’ya müdahalelerini sorumlu tuttu, “yangını körüklemekten başka bir şeye yaramayan ABD’nin eğit-donat programından çıkanların IŞİD’e katıldığını” belirtti. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Putin gibi IŞİD’e karşı “birleşik cephe” çağrısı yaparken, “İran’ın Suriye’ye demokrasi gelmesine yardımcı olmaya hazır olduğunu” söyledi.

Davutoğlu’nu mutlu ettiler

Obama’nın konuşmasını ‘Çok mutlu oldum’ diye karşılayan Davutoğlu Hollande’dan da tampon bölge için BM kararı girişimine destek aldı.

BM Genel Kurulu’ndaki Başbakan Ahmet Davutoğlu, ABD Başkanı Barack Obama’nın konuşmasından memnuniyetini gazetecilere “ABD’nin Esad’ın kalışına dayalı bir formüle meylettiği yorumlarını boşa çıkardı, çok mutluyum” diye ifade etti. Davutoğlu “Suriye’de barışçı bir geçiş için Rusya dahil tüm ülkelerle dayanışmaya ihtiyaç var. Geçiş süreci Esad’sız bir Suriye’ye geçiş sürecidir. Yeni Suriye’de Esad ya da DAIŞ’e (IŞİD) yer olmamalı” dedi.

‘Sığınmacıları koyarız’

IŞİD’i Irak’ın ardından Suriye’de de vurmaya başlayan Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande da BM’ye hitabında Suriye’ye siyasi çözümde Esad’ın yeri olmadığını söyledi. Hollande “Rusya ile İran çözümün bir parçası olmak istediklerini söylüyor. Öyleyse bu ülkelerle birlikte çalışıp onlara çözüm yolunun Esad’dan geçmediğini açıklamalıyız” dedi. Ankara’nın Suriye’de uçuşa yasak bölge adı altında tampon bölge talebine desteğini tekrarlayan Fransa lideri, “Dışişleri Bakanı Fabius bu bölgeyle ilgili ortaklarımızın ne düşündüğünü, nasıl oluşturulabileceği ve güvenliğe alınabileceğini görüşecek” dedi. “Bu bölgede olanlara uluslararası meşruiyet kazandırabilecek BM Güvenlik Konseyi kararı çıkarmaktan” söz eden Hollande, Avrupa’ya akan sığınmacıları buraya yerleştirme isteğini dile getirdi.