Cemil Cem'in evine plaket kondu

9 Nisan 1950’de aramızdan ayrılan çağdaş Türk karikatürünün öncüsü Cemil Cem’in Moda’da yaşadığı ve kendi adını taşıyan sokaktaki evine Kadıköy Belediyesi ve Karikatürcüler Derneği’nin girişimiyle plaket kondu. Törene Kadıköy Belediyesi Başkan Yardımcısı Mustafa Demircan, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Başkanı, Cumhuriyet Gazetesi'nin İmtiyaz Sahibi Orhan Erinç, Karikatürcüler Derneği Başkanı Metin Peker ve üyeleri, Modalılar katıldı.

Orhan Erinç; “Cemil Cem’in eleştirel karikatürleri nedeniyle baskı gördü. Hapis cezası aldı” diyerek bu plaketin bugün Cemil Cem’in yaşadığı eve konulmasının çok anlamlı olduğunu ve bu törene katılmaktan mutlu olduğunu belirtti. Metin Peker, modern Türk karikatürünün kurucusu Cem’in  ölümünün 61. yılında,  yaşadığı eve konulan anı plaketinin manevi değerinin önemini vurgulayarak; “Sanata  ve sanatçıya önem veren Belediyecilik anlayışı nedeniyle Kadıköy Belediyesi’ne teşekkür ediyoruz” dedi.
 
Kadıköy Belediyesi Başkan Yardımcısı Mustafa Demircan’ın;  “Belediye olarak sanatı ve sanatçıları desteklerini ve bu desteklerinin daima sürecektir” sözlerinin ardından plaket açılışı yapıldı.

Yaşam öyküsüne baktığımızda, siyasal muhalefeti çizgili mizah ile yapan Cemil Cem çok önemli bir isimdir. O, karikatürcülüğü meslek olarak seçmiş, dış işlerindeki memuriyetinden bu nedenle istifa etmiştir.  II. Meşrutiyetin ilanını izleyen 1910-1912 yılları arasında Refik Halid Karay ve Âli Bey ile birlikte yayınladığı Cem dergisinde, yaşadığı dönemin evrensel değerleriyle Türk esprisini harmanlayarak modern Türk karikatürünün öncüsü, kurucusu olmuştur. Cem, usta bir portrecidir. Siyasetçilerin, ünlü kişilerin portre karikatürlerini büyük bir ustalık ve yetkinlikle çizer. Kimlerin karikatürünün niçin çizildiğini ise; “Şunun bunun karikatürü olmaz, tanınmış kişilerin karikatürü yapılır. Hayatta, vatanın siyaset ve bilim hayatında yeri olmayanların karikatürü olamaz” sözleriyle anlatır.

“Karikatür hiçbir zaman fena düşünmez, daima tuhaf düşünür” sözleriyle karikatürcünün dünyaya bakış yöntemini de en veciz söylemle özetlemiş olan Cem, 1912 yılında, II. Balkan savaşı ertesinde, rejimin giderek katılaşması, anti-demokratik uygulamaların artması özgür ve bağımsız yayıncılığı ve özellikle mizah yayıncılığını olanaksız kılması nedeniyle Cem dergisini yayınlamaz ve yurt dışına gider. Kurtuluş Savaşı başladığında yurt dışındadır. Savaş sırasında yurda döner, 1921-1925 Sanayi-i Nefise Mektebi’nde (Güzel Sanatlar Akademisi) müdürlük yapar. 1927 yılında Cem’i yeniden yayınlar.  Bir karikatürü nedeniyle bir yıl hapis cezası alır, bu cezadan temyiz ile kurtulur. Tek parti dönemin güçlü bakanı Recep Peker hakkında çizdiği bir karikatür yüzünden Cem dergisinin yayınına 1928’de son vermek zorunda kalır.  Cem, çizdiği karikatürler yüzünden “matbuat kanun dairesinde serbesttir” ilkesinin mağduru olmuş bir yayıncı ve sanatçıdır.