Çevre bahane gelir şahane!

Alışveriş için kullanılan plastik poşetler 1 Ocak’tan itibaren marketlerde 25 kuruşa satılacak.
Bu uygulamayla “çevrenin korunmasına yönelik” doğaya bırakılan naylon poşetlerin tüketiminin azaltılması hedefleniyor. Ancak, uygulamayla atık yönetim sisteminin iyileştirilmesi ve geri dönüşüm altyapılarının güçlendirilmesine ilişkin yenilikler yok. Yalnızca çevrenin korunması adı altında naylon poşetlerin ücretleri tüketicinin sırtına vurulacak. Elde edilecek gelir ise perakendeciye ve Hazine’nin genel bütçesine gidecek. Uygulamanın, firmaların geri dönüşüm için ödediği katkı paylarının 9 katı artmasına, plastik sanayiinin yüzde 50 iş kaybına, buradaki 25 bin çalışanın olumsuz etkilenmesine sebep olacağı belirtiliyor.

<haber-dikey:1165169>

Hazine kazanacak

Amaç çevreyi korumaksa, bu paranın tümüyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na aktarılması gerektiğini söyleyen Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, “Poşetten elde edilecek gelir atık yönetim sisteminin iyileştirilmesine ve geri dönüşüm altyapılarına harcanmalı” dedi. Marketlerin bu işten para kazanacak olmasını yanlış bulduğunu da belirten Eroğlu, şöyle devam etti: “En büyük sıkıntımız atık yönetim sisteminin yeterli olmaması. Kaynak Çevre Bakanlığına aktarılsa ve sokaklarda atıkları toplayan çocukların sağlıksız çalışma koşullarında kullanılsa iyi olabilir.”

Avrupa’nın tersi

Plastik poşetlerin ücretli olması Avrupa’da da uygulanıyor. Ancak, Avrupa’da kaliteli ve dayanıklı (0-50 mikron) naylon poşetler ücretsiz verilirken, manav reyonlarında verilen ince poşetler ise ücretli. Türkiye’de ise tam tersi yaşanacak. Doğaya en çok bırakılanlar arasında yer alan bu poşetler ücretsiz kalmaya devam edecek. 25 kuruştan satılacak olanlar ise market kasalarında yer alan dayanıklı taşıma poşetleri olacak. Plastik sanayicileri dayanıklı poşetlerin Avrupa’daki gibi kapsam dışı bırakılması gerektiğini düşünüyor.

Pazarlarda serbest

Yeni yayımlanan Çevre Kanunu ve

Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a göre, naylon poşetleri ücretsiz verecek satış noktaları, metrekare başına 10 TL idare para cezası alacak. Ancak semt pazarlarında,
denetimin zorluğu ve barkod sisteminin olmayışı gerekçesiyle naylon poşetler ücretsiz verilmeye devam edecek.

Marketlerde file hazırlığı

Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Başkanı Mustafa Altunbilek, plastik poşete alternatif sunmak için uygun fiyattan file ve bez poşet satışı yapmanın hazırlığında olduklarını söyledi. Altunbilek, uygulamanın eksikleri olduğunu ancak plastik poşet tüketiminin azalmasını sağlaması bakımından iyi bir başlangıç olacabileceğini aktardı.

Kişi başına tüketim 440 adet

PAGEV’e göre, Türkiye’de alışveriş poşeti üretimi yıllık 200-250 bin ton olurken, TPF’ye göre, kişi başı yıllık plastik poşet kullanımı 440 adet. 100 şubeli bir marketin yıllık poşet tüketimi ise 50 ton.