Covid-19 hastalarına kritik 'kalp' uyarısı

Gazi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Ana Bilim Dalı uzmanlarından Prof. Dr. Hikmet Selçuk Gedik, Covid-19'a yol açan koronavirüsün kalp dokusuna verdiği zarar ile ilgili bilimsel çalışmaları, değerlendirdi. Son dönemde virüsün kalbe etkisinin akciğere etkisi kadar ön planda olduğunu gösteren bilimsel yayınların çıktığına işaret eden Gedik, "Amerikan Kalp Enstitüsü özellikle son dönemde yapılan çalışmalar ile ilgili bir sınıflama oluşturmuş. Bu sınıflamada Covid kliniği 3 ana faza, evreye ayrılmış. Bunlardan birincisi, ilk 5 günde gördüğümüz virüsün vücuda girmesiyle başlayan evre. Burada virüsün vücuda karşı bir davranışı ve saldırısı var. Özellikle akciğer, böbrekler, kalp burada en fazla etkilenen organlar olarak ortaya çıkıyor" diye konuştu.

VİRÜSÜ YOK ETMEK İÇİN SAVAŞAN VÜCUT BU SÜREÇTE KENDİ KENDİNE DE ZARAR VERİYOR

Prof. Dr. Gedik, 10 gün kadar süren ikinci fazda ise akciğer bulgularının daha ön planda olduğunu, virüsün akciğerde özellikle tomografide buzlu cam görünümü şeklinde gözlenen tutuluma yol açtığını ve virüsün vücuttaki tahribatının arttığını anlattı. 10 günden sonra ortaya çıkan üçüncü fazda hastaların genelde iyileştiğine; ancak ağır seyreden veya ölümcül yoğun bakım tablolarının çoğunun da bu dönemde ortaya çıktığına değinen Gedik, hücrelerdeki virüsü yok etmek için savaşan vücudun bu süreçte kendi kendine de zarar verdiğini söyledi.

'KALPTE ÇOK CİDDİ ETKİLERİNİ GÖRÜYORSUNUZ'

Covid-19 salgının ortaya çıktığı Çin'in Vuhan kentinde yapılan ilk bilimsel çalışmalara değinen Prof. Dr. Gedik, "Kalp tutulumu olduğunda neler oluyor, diye araştırılmış ve görülen sonuç bu hastalarda çarpıntı ve göğüste sıkışma hissi ön planda yani öksürük ve ateşle birlikte bu semptomlarınız varsa geri planda bir kalp tutulumu olabilir. Aslında biz grip virüsünde de bunu görmüyor muyduk? Evet, grip virüsünde veya diğer virüslerde de daha önce kalp tutulumu olan hastalar vardı. Özellikle bizim kalp yetmezliğine hatta kalp nakline doğru gidip de düzelen birçok hastamız da vardı" dedi.

'BÜYÜK ORANDA KALBİ TUTUYOR'

Koronavirüs hastalarındaki kalp tutulumunun grip virüsündeki tutulumlardan çok büyük farkı olmadığı görüşünü dile getiren Gedik, "Son günlerde gerek İtalya Lombardiya bölgesi gerek Çin ve gerek Amerikan verileri çıktıkça şunu görüyoruz; aslında bu virüs çok büyük oranda kalbi tutuyor; ama her hastada kalp yetmezliğine yol açmıyor. Baktığınızda özellikle bu virüsün hareket alanında hala teori, net ortaya konmuş bir şey değil" bilgisini paylaştı.

'YÜZDE 40'LARA VARAN ORANLARDA KALP TUTULUMU'

Lombardiya’daki araştırmada, kalp durmalarıyla aniden ölümler konusunda geri dönük analiz yapıldığını belirten Prof. Dr. Gedik, "2019’un aynı dönemi 2020 ile kıyaslanmış, aynı dönemde ani kardiyak, kalp durmalarının yüzde 58 oranında daha fazla olduğunu gözlemlemişler. Acaba korona kaynaklı mı, diye bakmışlar. Bu fazlalığın da 4’te 3’ünde koronavirüs tespit edilmiş. O halde kalp ile ilgili bir tutulum yapıyor mu? Yapıyor. Kötü sonuçlar olabiliyor mu? Olabiliyor" dedi.

'GEÇİREN HASTALARIN HEPSİ KALP TUTULUMU OLACAK MI?'

Koronavirüsün SARS ailesinden virüs olduğunu ve SARS hastalığı geçirenlerden kronik kalp yetmezliği hastalarının çıktığını hatırlatan Gedik, "Geçiren hastaların hepsi kalp tutulumu olacak mı? Hayır; ama kimi yayınlarda tutulum yüzde 19’larda kimi yayınlarda yüzde 40’lara varan oranda, diyor. Aslında klinik yansıma olmadığı sürece hastada bir kalp yetmezliği veya ölümcül aritmiler yapmadığı sürece aslında bunun çok da önemi yok" diye konuştu.

'KARDİYAK TUTULUM' UYARISI 

Prof. Dr. Gedik, göğüs ağrısı, çarpıntı gibi belirtileri olan koronavirüs hastalarına ve hekimlere şu uyarılarda bulundu:
"Özellikle çarpıntınız, göğüs ağrınız ve göğüste sıkışma hissiniz varsa bu bir koronadaki kalp tutulumu olabilir. Beraberinde ateş, öksürük semptomları da varsa bunu lütfen hekiminize hatırlatın. Hekim arkadaşlarım açısından da böyle gelen bir hastada korona tedavisine başlarken kardiyak tutulum açısından da takibi lütfen aklınızda bulunsun. Biliyorum yükünüz çok ağır, sürekli bu hastalarla uğraşıyorsunuz, ağır bir yük altında belki hani gözden kaçan her bir durum bir canın kaybı. Daha önceki hastalarda gribal enfeksiyonlarda, virüs enfeksiyonlarında kalp tutulumunda ne tedavi yaptıysak lütfen burada da o tedaviyi bir güncelleyelim, hatırlayalım. Hastayı kardiyak yönden de korona tedavisine ilaveten bir rehabilitasyon sürecine alalım. Medikal takibe ve devamında kronik süreçteki takibe alalım."