Dalyan’da birkaç güzel gün

Her yerin ortasındayım burada. Bir tarafım Marmaris, bir tarafım Fethiye. Dünyanın en harika köşesindeyim. Aslında bir aydır Bodrum’dayım. Yazılar çıksın diye de dolanıyorum arada. Buraya Bodrum’dan geldim, üç saat bile sürmeyen bir yolcuklukla. Sedir Adası, İztuzu Plajı, Akyaka, Köyceğiz; sanki yan mahalleler. Ege’nin en güzel zamanındayım. Geceler yorgan, gündüzler terlemeden dağ bayır yürü zamanı. Deniz, nasıl anlatsam, serin ve taze. Gazete okumuyorum; sürekli pandemiden bahsediyorlar, ilgilenmiyorum. Açık havada, teknede, denizdeyim. İyot, çam ve Ege’nin kokusunu içime çekiyorum sadece…

Didikle didikle, nereye kadar. Açılmadık çekmece, ellenmemiş anı, tamir edilmemiş gönül kırıklığı bırakmadım. İnsan en çok kendine hırçın, kendine düşman. Bilinçaltı denen dipsiz deniz, dünyanın ve evrenin en büyük çöplüğü. Dalyan’da çevre kirliliği var, insanlar duyarsız, evet. Ama ben artık sıkıldım çöp temizlemekten. Güzele, yeşile, maviye döndüm yüzümü. Begonvil pembesi banyosuyla yıkıyorum gözlerimi. Kulaklarımı su sesi ve doğanın senfonisi çınlatıyor. İçimin yangınını, kimbilir nerelerden ne tür heyecanlar taşıyan rüzgarlarla söndürüyorum. Durumun vahametine takılmıyorum desem yeridir. Gündem değiştirdim kendi dünyamda. Dalyan da bu tiyatronun en doğru adresiymiş meğer. 

KARYA VE LİKYA’NIN ORTASINDA

Dalyan, Köyceğiz Gölü’nü Akdeniz’e ulaştıran su kanalının adı. Bu kanal yedi deniz mili uzunluğunda. Havadan da, karadan da, adeta bir cennet burası.

Yılın bu günlerinde sadece çok az sayıda yabancı turist ve yöreye yerleşmiş olan yabancılar var sokaklarda. Yaz gecelerinin, artık iyiden iyiye Marmaris merkezine benzemeye başlayan eğlenceleri ya başlamamış, ya da bu yıl hiç başlayamayacak. Gürültü daha az rahatsız ediyor, kalabalık hiç bunaltmıyor.

Muğla’nın ilçesi Ortaca’ya bağlı bir belde Dalyan. Dalaman Havaalanı’ndan sonra yarım saatte ulaşmak mümkün. Yolu rahat, insanı genelde yumuşak huylu, konuşkan, güler yüzlü.

Dalyan merkezi yürüyüp bitirmek en fazla 40 dakikamı aldı bu sefer. Sahilde

turladım, kapıları kilitli lokantaları, cafe’leri görünce için sızladı. Dalyan’a yerleşmiş yabancılarla ve yerli halkla sohbet ettim. Genelde Bişleşik Krallık’tan gelen yabancılar, çevre köylerde ikamet ediyorlar. Bazıları iki yıldır ülkesine dönememiş. Her yerleşen güneşe ve doğal güzelliklere vurulmuş, genelde yerli halkla çok yakın dostluklar kurmuş. Geçen yıllarda kulağıma gelen “yabancı kazıklama” hadiselerini, çoğunlukla “Her yerde olur böyle şeyler” diye sindirmiş. Aynı evi beş kişiye satıp hiçbirine tapu vermeyen ama hepsinden para alan birtakım sözde tüccarları, “Ne yapalım?” diye sineye çekmişler. Dünyayı saran daha büyük felaketler insanları daha sıkı iplerle birbirine bağlamış bu son zamanlarda. Aşı oldun mu, kripto para aldın mı, sen de kazıklandın mı gibi daha global dertler, aynı çökkün surat ifadesinin ortak paydaları olmuşlar.

Off, gezi yazarı olduğumu unutuyorum. Bazen köşe yazarına, bazen de klinik psikoloğa bağlıyorum. Bakınız anlatıyorum: Meşhur caretta caretta deniz kaplumbağalarını gözlemlemek için en uygun mevsim geliyor. Yumurtlama sezonu başlamak üzere. Mayıs sonu itibariyle, tüm kaplumbağa annelerin, yumurta bırakmak için İztuzu Plajı’na gelişlerine tanıklık etmeniz mümkün. Tek tük gelmişler bile. En aceleci olanlar, dayanamamışler belli ki.

Kaunos Antik Kenti, üç bin yıllık tarihiyle çok hikayeler anlatıyor. Kaya mezarları ise, Kaunos kentinin aristokratlarının Tanrı’ya yakın olmak için gömüldükleri, seyretmeye doyulamayan abideler.

Bir de yıllar önceden tanışıp çok sevdiğim Kaptan June’u çok özlüyorum. Hala yaşıyor mu, öğrenemedim. Hayattaysa, 100 yaşında falan olmalı. Onun Dalyan’a, kaplumbağalara, İztuzu Plajı’na yaptığı iyiliği, kimseler yapmadı. Beş yıldızlı büyük tesislerin yapımını durdurdu. Devrin başbakanına kadar çıkarak bu olağanüstü doğa olayını anlattı. Ömrünün son kırk yılını geçirdiği ve aşık olduğu Dalyan’ı, dünya sahnesinde yüceltti. Kaptan, her nerelerdeysen, sana kocaman bir selam gönderiyorum.

NEREDE SİVİL TOPLUM HAREKETİ?

Plajlar, köyler, dağlar muhteşem... 

Kalsam bir hafta, on gün, bir ay? Çok ama çok güzel. Peki duymasam mı, görmesem mi? Haydi bakalım buyurun buradan yakın! Döndük yine en başa. İşte böyle şeyler beni çileden çıkartıyor. Niye kötü niyet bu güzelliği gölgelesin? Akdeniz esintisine, melissa kokusuna niye ille de entrikalar karışsın?

“Neyse” demek lazım; bunlar da uzun zamandır gezi yazmanın, gezi programı yapmanın deformasyonları. Koku alıyorum, araştırıyorum; sonra ben üzülüyorum. En olmadık yerlere dikilmiş binalar, çirkin ve hunharca yapılmış büyütmeler, kanunsuz, düzensiz bir ben yaparım yaklaşımı beni deli ediyor. 

Yahu bu memleketi bu kadar sevmek suç mu? Bu ağacı, bu suyu, bu havayı, bu sazlığı, bu taşı delice sevmek suç mu? Her olası zararda tüylerin diken diken olması suç mu?

Yoksa yakın bir gelecekte ne yazacak Dalyan kalacak ne de iki cümle konuşacak insan. Dalyan, Haliç’ten beter akacak. 

NE YAPILIR? 

- Güneş enerjisiyle çalışan sessiz teknelerle sabahın köründe kaplumbağaları beslemeye gidin. Hayatımda böyle devasa kaplumbağalar görmedim.

- Cip safari turlarını seviyorum ben, çevreyi gözlemleme açısından çok yararlı. Arada sırada yapıyorlarmış. Ben bu kez gitmedim, ama daha evvel çok katılmışlığım var. Allah kazadan korusun; yoksa Dalyan çevresi bir ömre yetmeyecek kadar güzel.

- Trekking turları ve bisiklet gezileri de var. Bisikletçilerin hepsini kasklı gördüm.

- Çamur banyosu harika bir deneyim. Gerçekten insana bir duruluk, bir gerginlik geliyor.

- Kaunos antik kenti bir tam günü alır. Elde kitap, gez babam gez.

- Plajların en güzel zamanı. Sabah erkenden İztuzu’na gittim. Sadece beş-altı turist vardı. İki saate yakın kaldım.

- Yuvarlakçay’a mutlaka gitmek gerekiyor. Mümkünse henüz aydınlıkken. Şimdilerde gümbür gümbür, bol bol su var. 

- Dalyan yedi deniz mili uzunluğunda. Günün her saati ama özellikle güneşin batmaya başladığı saatlerde çok romantik. Ben bolca seyrettim; size de öneririm.