‘Diktatörler er geç devrilir’

Oscar ödüllerinin arifesinde başta İstanbul olmak üzere birçok kentte Yabancı Dilde En İyi Film adayları özel gösterimlerle izleyiciyle buluşuyor. Bunlardan biri de Mısır’ın adayı “Esthebak - Çatışma”. Bu vesileyle “Arap Baharı’nın sonrası dengeler her an öylesine değişiyordu ki biz de sürekli senaryo değiştiriyorduk ve sonuçta Mısır devriminin başarısızlığını anlatmak zorunda kaldık” diyen filmin genç yönetmeni Mohamed Diab ile zorlu mevzulara daldık. Ödül alamasa da Cannes’ın yan bölümü Belirli Bir Bakış’ın açılış filmi olarak büyük övgüler toplayan ve sayısız ülkeye satılan “Çatışma” Müslüman Kardeşler’i deviren 2013 askeri darbesi sonrası çatışmalarından bir günü anlatıyor.

- Arap Baharı’yla ilgili çok film yapıldı ama sonrasında yaşananları pek izlemedik. Siz nereden yola çıktınız?

Filmlerin sonrası gelmedi çünkü başaramadık. 2011’de hak ettiğimiz demokrasiyi istedik ve devrim yaptık. O dönem “Kahire 678” adlı filmim vizyona girmişti ve tanınır olmuştum. Ben de bütün gücümle devrimi savundum. Ama işler umduğumuz gibi gitmedi, Müslüman Kardeşler geldi ve darmadağın olduk. 2013 askeri darbesi ise çözüm getiremedi. Ülkede dengeler öylesine anlık değişiyordu ki artık demokrasi hedefinden uzaklaşıyorduk. Sonuçta bu başarısızlığın filmini yapmak gerekiyordu.

- Neden başarısız olundu sizce, coğrafyamızdaki demokrasi pratiği eksikliğinden mi?

Aynen! Galiba bu coğrafyada demokrasinin teminatı olarak sadece askeri müdahale biliniyor, diğer uçta ise inancımızı sömürenler var. Yani gerçek demokrasi istediğimizde biz sıradan insanlar arada eziliyoruz.

- Gazetecisi, devrim yanlıları ve Müslüman Kardeşler gibi farklı görüşlerden insanları polisin zırhlı aracına hapsederek memleketinizin hal ve ahvalini anlatma fikri nasıl oluştu?

İnsancıl ve evrensel bir hikâye anlatmak istedim. Filmim son derece politik gibi görünebilir ama hayır! Slogan yok, parmak göstermek yok, insana ve onun sıkışıklığına dair bir film var. Ben devrimciyim ama her görüşe mesafeli yaklaşmak istedim çünkü sinema yapıyorum. Zaten insanı anlamaya çalışsak belki bu sorunları yaşamayacağız. Çünkü anlamaya çalışmayıp sıkıştırırsanız kendilerini mağdur zannederler. Kimse şeytan olduğunu düşünmez, yapılan kötülüklerin ardında hep haklılık iddiası vardır. Müslüman Kardeşler’in idolojisine karşısıyım ama devrirerek olmaz, eğitimle mücadele gerek

- Arap Baharı’ndan şimdilik sağ salim çıkan tek ülke Tunus görünüyor, sizce neden?

Bize borçlular! Şaka bir yana ama kendileri de söylüyor çünkü biz Müslüman Kardeşleri iktidardan alaşağı ederek aslında ekmeklerine yağ sürdük, güçlendiler. Tunus bizim gibi aynı hatayı yapmadı, darbeyle indirmedi, demokrasi pratiği yapmaya karar verdi. Demokrasiye inanırsanız diktatörlerin er ya da geç devrildiğini göreceksiniz.

Yabancı Dilde En İyi Film Oscar’ı için Mısır’ın adayı olan “Çatışma” Başka Sinema gösterimleri kapsamında 19 Ocak Perşembe saat 15.45’te İzmir Karaca Sineması’nda, saat 19.00’da ise Ankara Büyülü Fener Kızılay Sineması’nda izlenebilir.