‘Doğu Akdeniz Kadın Sağlığı Haritası’ çıkarılıyor

KKTC’de 18-55 yaş arasındaki kadınların sık karşılaştığı ve hayat kalitesini düşüren sağlık sorunları, çevresel ve kalıtsal faktörleri, bu hastalıkların ekonomik yükü gibi etkenlerin belirlenmesi için “Uluslararası Kadın Sağlığı Haritası” projesi başlatıldı. Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) ile Oxford Üniversitesi tarafından yürütülen projenin Doğu Akdeniz bölgesindeki ülkeleri kapsaması hedefleniyor. Projede, şu ana dek 4 bin 500’e yakın kadının taraması yapıldı, hedef ise 8 bin kadın. 

Oxford ve Doğu Akdeniz Üniversitelerinin desteklediği “Kıbrıs Kadın Sağlığı Araştırma İnisiyatifi” adıyla yapılan araştırma için veri toplama süreci geçen yıl şubat ayında başladı. Araştırmanın analizleri ise bu yıl eylül ayında yapılmaya başlanacak. Haritanın ise 2020 yılında da açıklanması planlanıyor.

Projenin Kıbrıs’ı kapsayan bölümünü Kıbrıs Kadın Sağlığı Araştırma İnisiyatifi’ni (KISAA) temsilen Oxford Üniversitesi’nden Dr. Nilüfer Rahmioğlu Ramiz yürütüyor. Projede bölgesel kadın sağlık - hastalık dağılımlarının ve görülme sıklıklarının belirlenmesi, kadın hastalıklarının belirtilerinin ve tedavilerinin ekonomik yükünün hesaplanması, Akdeniz yaşam tarzının kadın sağlığı üzerindeki etkisinin incelenmesi ve Doğu Akdeniz toplumlarına özgü genetik faktörlerin kadın sağlığı üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanıyor. Proje ekibinin ülke genelinde sürdürdüğü çalışmayla yüz yüze görüşme yöntemi uygulanıyor.

Araştırmaya katılan kadınlardan önce küçük bir anket doldurulmaları isteniyor, ardından boy, kilo, bel/kalça çevresi ve tansiyon ölçümleri yapılıyor, tükürük örneği veriliyor ve pelviks ultrason taramalarından geçiriliyor. 

Kara kutu gibi...

Projenin geldiği aşamaya ilişkin geçen günlerde üniversitede bir toplantı düzenlendi. Burada konuşan Genetik Epidemiyoloji Uzmanı Dr. Nilüfer Rahmioğlu Ramiz, projenin amacını Doğu Akdeniz bölgesinde kadınlarda sık görülen hastalıkların sebeplerini araştırmak için bilimsel bir kaynak oluşturmak olarak özetledi. Sık görülen hastalıklarda birçok çok etkenin olduğunu anımsatan Ramiz, özetle şunları kaydetti:

“Şuan da yaptığımız çalışmaların hemen hepsi Avrupa ve ABD’deki toplumlarda gerçekleştirilmiştir. Doğu Akdeniz bölgesinde özellikle bizi hastalıklara yatkın yapan ne gibi faktörler var, bunların büyük çapta çalışmaları ne yazık ki yapılmamış. Kara kutu gibi kalan bu bölgelerde de araştırmaların yapılması önemli. Kadınlarda en sık görüldüğü tespit edilen ve hayat kalitesini düşüren migren, tiroid, endometriozis (çikolata kisti), miyomlar, polikistik over gibi hastalıkların oranları ve ekonomik yükünün belirlenmesi, semptomların haritalandırılması, uluslararası toplumlarla karşılaştırılması, sık görülen hastalıkların sebeplerinin kalıtsal ve çevresel faktörlerinin incelenmesi ve toplumsal farkındalılık yaratmayı hedefliyoruz.”

‘Literatüre ışık tutacaktır’

DAÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Osam ise “Kıbrıs Sağlık Bakanlığı’da projede yer almaktadır. Kuzey Kıbrıs’ta bu tür çalışmalar olmadığından ve yeni yeni yapılmaya başlandığından ileride literatüre girmesi anlamında büyük ışık tutacaktır" dedi.”