‘Dünyada Bir Gece ’ yıllar sonra gösterimde

1991 yapımı “Dünyada Bir Gece”yi çeyrek yüzyıl kadar önce İstanbul festivalinde seyretmiştik. Zaten festivalin Sinema Günleri zamanında da “Stranger than Paradise-Cennetten de Garip”(1984), “Down By Law-İçerdekiler”(1986) gibi, anında belleğimize kaydettiğimiz, minimalist bir görselliğin ağır bastığı ve siyah-beyaz bu ilk 2 filmiyle festivalin sinemaseverlere tanıtıp sevdirdiği, bağımsız Amerikan sinemasının öncüsü (zamanla da ikonu haline haline gelen), 1953 Ohio doğumlu Jim Jarmusch, daha sonra çektiği “Mystery Train”, “Dead Man”, “Ghost Dog”, “Broken Flowers”, “Sadece Aşıklar Hayatta Kalır” ve en son bu yılın başlarında gösterilen “Patterson” gibi, meraklısının yaşama sevincini tazeleyen, sıradan olanın içerdiği erdem ve inceliklere vurgu yapan, kendine özgü, farklı filmleriyle hep gözde yönetmenimiz olageldi yıllaryılı. Bir kaç karaktere odaklanılan ve pek çok bakış açısı getiren 5 bölümde hayattan çeşitli dilimler sunarak, binilen taksilerde sürücülerle yolcular arasındaki kısa ilişkilere kamera tutan “Night on Earth”, Los Angeles, New York, Paris, Roma ve Helsinki’de geçiyor. Jarmusch’un önceki filmlerinin tersine, Gena Rowlands, Winona Ryder, Beatrice Dalle, Roberto Benigni, Giancarlo Esposito, Rosie Perez, Isaach De Bankole, Paolo Bonacelli, Matti Pellonpaa ve Alman göçmenini oynayan Armin Müller-Stahl’dan oluşan parlak bir oyuncu kadrosuna sahip “Dünyada Bir Gece”, sinemasal estetik ve işlediği temalar bakımından sinemasına farklı öğeleri katan yönetmenin filmografisinde yeni ufuklara açılmasının ve giderek zamansız bir üsluba yönelmesinin de habercisidir. Paris’teki hikayede yolcu kız (B. Dalle) kördür ama öteki hikayelerde boy gösterenler de, birbirlerine ve içinde bulundukları durumlara karşı kördürler. Doğaçlamaya da çok yer verilen filmin temel kurgusu dünyanın her an dönmekte oluşu üstünedir..